Πολλές εργατοώρες αφιερώνουν κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παραγωγοί προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις διοικητικές απαιτήσεις της ΚΑΠ, κυρίως όσον αφορά τις αιτήσεις που πρέπει να υποβάλλουν κάθε χρόνο για τη λήψη των ενισχύσεών τους.
Τα πρώτα αποτελέσματα από τη διαδικτυακή έρευνα που διεξήγαγε η Κομισιόν, απευθυνόμενη άμεσα στους αγρότες, με στόχο την απλούστευση της ΚΑΠ, δείχνουν ότι το 33% των ερωτηθέντων αφιερώνει περισσότερες από έξι εργάσιμες ημέρες ετησίως σε διοικητικής φύσεως εργασίες που συνδέονται με τις αιτήσεις ενίσχυσης της ΚΑΠ, συμπεριλαμβανομένης της τεκμηρίωσης για την αιρεσιμότητα, γεγονός που αναδεικνύει και τον υψηλό φόρτο γραφειοκρατίας.
Στην έρευνα, η οποία έτρεξε από τις 7 Μαρτίου έως τις 8 Απριλίου 2024, έλαβαν μέρος συνολικά 26.886 άτομα από όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης. Ειδικότερα, από τις σχεδόν 27.000 απαντήσεις, το 20% αυτών προέρχεται από την Ισπανία (που είχε και τη μεγαλύτερη συμμετοχή). Ακολουθούν η Γερμανία με 17%, η Πορτογαλία με 12%, η Γαλλία με 10%, η Αυστρία με 9%, η Ουγγαρία με 6% και η Ιταλία με 5%. Το υπόλοιπο 23% των απαντήσεων προέρχεται από όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης.
Προφίλ
Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 81% ήταν γεωργοί που υπέβαλαν αίτηση για στήριξη από την ΚΑΠ, ενώ οι υπόλοιποι που απάντησαν ήταν γεωργοί που δεν υπέβαλαν αίτηση για στήριξη από την ΚΑΠ (16%) ή σύμβουλοι γεωργικών εκμεταλλεύσεων και άλλοι φορείς. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, το 36% των γεωργών που απάντησαν ήταν ηλικίας μεταξύ 50 και 64 ετών και το 48% μεταξύ 30 και 49 ετών.
Οι πολύ μικρές εκμεταλλεύσεις –κάτω των 5 εκταρίων– αντιπροσώπευαν το 10% των ερωτηθέντων, ενώ το 39% εργαζόταν σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις από 5 έως 50 εκτάρια. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί ότι το μέσο μέγεθος της γεωργικής εκμετάλλευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 17,4 εκτάρια. Οι τύποι παραγωγής που αντιπροσωπεύθηκαν περισσότερο ήταν τα σιτηρά και ακολούθησαν το βόειο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρασί και το ελαιόλαδο.
Πρώτα αποτελέσματα
Από την έρευνα προκύπτει ότι:
✱ Το 59% των αγροτών προστρέχει σε εξωτερική βοήθεια για την ΕΑΕ και για άλλα καθεστώτα στήριξης της ΚΑΠ. Το 36% σε συνεταιρισμούς, το 25% σε ιδιώτες.
✱ Οι αγρότες αφιερώνουν σημαντικό μέρος του χρόνου τους σε αυτήν τη διαδικασία.
✱ Η πλειοψηφία δεν λαμβάνει ειδοποιήσεις από τη δημόσια διοίκηση ώστε να διορθώσει λάθη στην αίτηση.
✱ Το 50% των αγροτών δεν έχει smartphone, ενώ παραπάνω από τους μισούς όσων έχουν, δυσκολεύονται με τις geo-tagged photos.
✱ Πολύ μικρό ποσοστό των δεδομένων που συλλέγονται (όχι αποκλειστικά για την ΕΑΕ), συλλέγονται με ψηφιακά μέσα. Ως προς τον τύπο των δεδομένων, επικρατούν οι αποδόσεις/τιμές, η χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και οι αναλύσεις εδάφους. Το 44% δηλώνει ότι χρειάζεται να παρέχει τα δεδομένα περισσότερες από μία φορά.
Με βάση τα παραπάνω, ειδικοί του χώρου εξάγουν ορισμένα πρώτα συμπεράσματα, όπως:
✱ Η υφιστάμενη κατάσταση δικαιώνει το μοντέλο της υποβοήθησης εκ μέρους των ΚΥΔ / των εξωτερικών συμβούλων.
✱ Δικαίωση και ως προς το γεγονός ότι οι αγρότες δαπανούν σημαντικό μέρος του χρόνου τους για τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε να γίνει αντιληπτό ότι δεν πρόκειται για απλή υπόθεση.
✱ Αναδεικνύεται το κενό ως προς την ψηφιοποίηση: Είτε από πλευράς αγροτών (δεν έχουν έξυπνες συσκευές) είτε από πλευράς δημόσιας διοίκησης/φορέων πιστοποίησης (τα δεδομένα δεν συλλέγονται ψηφιακά).
Επόμενα βήματα
Στόχος της έρευνας, σύμφωνα με την Κομισιόν, είναι «να γίνει κατανοητή η επιβάρυνση των αγροτών λόγω των διαδικασιών και των κανόνων που συνδέονται με τη χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο της ΚΑΠ, καθώς και άλλων κανόνων της ΕΕ για τα τρόφιμα και τη γεωργία στην ΕΕ».
Πλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει σε ατομικές συνεντεύξεις με γεωργούς και οργανώσεις παραγωγών για να υπάρξει μια πιο διεξοδική επισκόπηση της κατάστασης και να γίνουν πιο εμπεριστατωμένες ερωτήσεις. Τα νέα στοιχεία θα τροφοδοτήσουν λεπτομερή ανάλυση, η οποία προγραμματίζεται να δημοσιευθεί το φθινόπωρο του 2024.
