Πολλές για την Κομισιόν οι 60 μέρες για τα νωπά

Πληρωμή εντός 30 ημερών και αυστηρότερους όρους στις συναλλαγές εμπόρων -  προμηθευτών φέρνει η νέα κοινοτική οδηγία

Πληρωμή εντός 30 ημερών και αυστηρότερους όρους στις συναλλαγές εμπόρων -  προμηθευτών φέρνει η νέα κοινοτική οδηγία

Ξεπερασμένη από τα τεκταινόμενα σε ευρωπαϊκό επίπεδο κινδυνεύει να αποδειχθεί προτού καλά καλά τεθεί σε πλήρη εφαρμογή η εγχώρια νομοθεσία για την εξόφληση των παραγωγών νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων εντός 60 ημερών.

Την προηγούμενη εβδομάδα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακοίνωσε το «πάγωμα» όλων των κυρώσεων που προβλέπει ο ν. 4492/2017 έως τις 15 Φεβρουαρίου, προκειμένου, όπως σημειωνόταν στη σχετική διευκρινιστική εγκύκλιο, «να ολοκληρωθούν στοχευμένες τεχνικές βελτιώσεις της εφαρμογής και να αντιμετωπιστούν τυχόν καθυστερήσεις στην εμπρόθεσμη ανάρτηση των τιμολογίων». Μέχρι τότε, ωστόσο, δεν είναι καθόλου απίθανο να έχει δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ η νέα οδηγία για τις αθέμιτες πρακτικές, η οποία προβλέπει πληρωμή των προμηθευτών ευπαθών προϊόντων εντός 30 ημερών, διατηρώντας στις 60 ημέρες την προθεσμία για τις υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών.

Προ των πυλών η νέα οδηγία

Οι νέοι κανόνες πήραν την περασμένη Τρίτη 12 Μαρτίου, με πολύ μεγάλη μάλιστα πλειοψηφία (589 ψήφοι υπέρ, μεταξύ αυτών και της ελληνικής πλευράς, 72 ψήφοι κατά και 9 αποχές), το «πράσινο φως» του Ευρωκοινοβουλίου και πλέον μένει μόνο η επίσημη έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για να τεθούν σε ισχύ, κάτι που, σύμφωνα με πηγές με γνώση των κοινοτικών διαδικασιών, αναμένεται να συμβεί μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.

Από τη στιγμή που θα δημοσιευθεί η οδηγία, τα κράτη-μέλη έχουν περιθώριο 24 μηνών για να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο, ενώ, σε κάθε περίπτωση, οι νέοι κανόνες θα πρέπει να βρίσκονται σε εφαρμογή εντός 30 μηνών από τη θέσπισή τους. Με λίγα λόγια, πριν ακόμα προλάβει να «ρολάρει» η πλατφόρμα των 60 ημερών, οι ελληνικές αρχές είναι πολύ πιθανό να βρεθούν αντιμέτωπες με την πρόκληση να μεταφέρουν και, εν συνεχεία, να επιβάλουν στην εγχώρια αγορά ένα ακόμα πιο αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας.

Διευρύνεται η μαύρη λίστα

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το νέο κοινοτικό πλαίσιο πάει ένα βήμα παρακάτω από το ελληνικό όχι μόνο στο χρονοδιάγραμμα των πληρωμών, αλλά και στο εύρος των συναλλαγών που αφορά. Συγκεκριμένα, η προθεσμία των 30 ημερών για την εξόφληση των νωπών και ευαλλοίωτων προϊόντων ισχύει οριζόντια για όλες τις συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην εφοδιαστική αλυσίδα, ακόμα και αυτές μεταξύ εμπόρων, κάτι που αποτελούσε ένα από τα σημεία κριτικής του ν. 4492/2017, κυρίως από την πλευρά των ιδιωτών εμπόρων και μεταποιητών, οι οποίοι θεωρούσαν ότι τους άφηνε ακάλυπτους απέναντι στα σούπερ μάρκετ.

Στη «μαύρη λίστα» των Βρυξελλών μπαίνουν και μια σειρά από άλλες, διόλου σπάνιες δυστυχώς και στην ελληνική αγορά, πρακτικές όπως:

– Η μονομερής ακύρωση από τον αγοραστή μιας παραγγελίας που αφορά ευπαθή προϊόντα σε διάστημα μικρότερο των 30 ημερών από την ημερομηνία της συμφωνημένης παράδοσης.

– Οι μονομερείς και αναδρομικές αλλαγές από την πλευρά του αγοραστή των όρων μιας συμφωνίας, οι οποίες μπορεί να σχετίζονται π.χ. με τη συχνότητα και τα σημεία παράδοσης, τις ποσότητες, τις ποιοτικές προδιαγραφές, τους όρους αποπληρωμής και, φυσικά, με τις τιμές.

– Η μετακύλιση από τον αγοραστή στον προμηθευτή της ζημιάς που προκύπτει από την αλλοίωση ή την καταστροφή ενός προϊόντος, όταν αυτή έχει συντελεστεί στις εγκαταστάσεις του πρώτου ή αφού έχει περιέλθει στην κατοχή του. Απαραίτητη προϋπόθεση εδώ είναι η ζημιά αυτή να μην έχει προκληθεί από αμέλεια ή λάθος του προμηθευτή.

– Η άρνηση του αγοραστή να επιβεβαιώσει γραπτώς τους όρους μιας συμφωνίας με τον προμηθευτή. Το δικαίωμα του τελευταίου να απαιτεί μια τέτοια γραπτή αποτύπωση της συμφωνίας κατοχυρώνεται πλέον ρητά.

– Τα αντίποινα ή οι εκβιασμοί από την πλευρά του αγοραστή, προκειμένου να εξασφαλίσει καλύτερους όρους ή να «τιμωρήσει» κάποιον προμηθευτή μέσω π.χ. της «έξωσής» του από τα ράφια, του αποκλεισμού του από προσφορές ή της καθυστέρησης/αλλαγής όρων αποπληρωμής του.

– Ο εξαναγκασμός του προμηθευτή να πληρώσει για την αποθήκευση των προϊόντων του ή να επωμισθεί το κόστος για τη διερεύνηση τυχόν παραπόνων από τον καταναλωτή.

Έως 8 δισ. ετησίως χάνουν αγρότες και μικροί μεταποιητές

Οι περισσότερες από τις πρακτικές που περιγράφει η Κομισιόν «φωτογραφίζουν» τα σούπερ μάρκετ, εξ ου και οι εργώδεις προσπάθειες της EuroCommerce (θεσμικός εκπρόσωπος του κλάδου σε ευρωπαϊκό επίπεδο) να μπλοκάρει μέχρι την τελευταία στιγμή την οδηγία. «Το λόμπι των μεγάλων λιανεμπόρων ήταν πολύ σκληρό και αποτελεσματικό», ανέφερε χαρακτηριστικά στη Εuractiv ο εισηγητής του κανονισμού, Paolo De Castro, o oποίος, μάλιστα, δήλωσε έκπληκτος που το αίτημα της EuroCommerce να αναβληθεί η ψηφοφορία μέχρι τον Οκτώβριο βρήκε αρχικά αρκετούς υποστηρικτές και εντός του Ευρωκοινοβουλίου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές «κοστίζουν» στους αγρότες και στις μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις από 2,5 έως 8 δισ. ευρώ ετησίως.