Πώς η Βουλγαρία έγινε ο Νο1 παίκτης στις εξαγωγές δημητριακών της Μεσογείου

Ενδιαφέροντα στοιχεία για την ελληνική, και όχι μόνο, αγορά δημητριακών ανέδειξε η παρουσίαση του πραγματοποιήθηκε από στέλεχος της γνωστής εταιρείας Δημητριακή στο πρόσφατο διαβαλκανικό συνέδριο για τα σιτηρά που πραγματοποιήθηκε από την COCERAL (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εμπορίου δημητριακών, ρυζιού, ελαιούχων σπόρων και αγροτικών εφοδίων) στη Σόφια της Βουλγαρίας.

Στην παρουσίαση, τα βασικά σημεία της οποίας παρουσιάζει σήμερα η «ΥΧ», γίνεται αναφορά στη συρρίκνωση που υφίσταται η ελληνική παραγωγή δημητριακών χρόνο με τον χρόνο, ενώ ακολουθεί μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για την ανάδειξη της Βουλγαρίας σε «νούμερο 1» εξαγωγέα δημητριακών της περιοχής.

Τέσσερις φορές πάνω οι εισαγωγές

Ειδικότερα, η παρουσίαση περιγράφει, μεταξύ άλλων, τον διαρκή μετασχηματισμό του τοπίου των εισαγωγών δημητριακών στη χώρα μας και την ανάδυση της Βουλγαρίας ως δεσπόζουσας δύναμης στην Ελλάδα. Όπως σημειώνεται σχετικά: «Το 2004, όταν η Ουγγαρία εντάχθηκε στην ΕΕ, μεγάλα φορτία δημητριακών έφταναν στη Νότια Ευρώπη μέσω του Δούναβη και μέσω μεταφορτώσεων από τα λιμάνια της Ρουμανίας και της Ουκρανίας.

Σταδιακά και ιδιαίτερα μετά την προσθήκη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην ΕΕ (2007) η κατάσταση ανατράπηκε, με τους Βούλγαρους να εκτοπίζουν τους Ούγγρους και τους Σέρβους και να γίνονται εκείνοι οι βασικοί προμηθευτές σιτηρών για τη χώρα μας και άλλες χώρες της Μεσογείου». Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παρουσιάζει ο σχετικός πίνακας από τον οποίο προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι σε διάστημα 15 ετών οι εισαγωγές σιτηρών από τη Βουλγαρία τετραπλασιάστηκαν, ενώ εκείνες από τη Ρουμανία… υπερδεκαπλασιάστηκαν.

Τα φορτηγά αντικατέστησαν τα τρένα

Η είσοδος της Βουλγαρίας στην ΕΕ σε συνδυασμό με μεγάλα οδικά έργα που έγιναν στη χώρα μας όπως η Εγνατία Οδός άλλαξαν άρδην τα δεδομένα των μεταφορών στα σιτηρά. Με μήκος 670 χλμ., η Εγνατία μείωσε στο μισό τον χρόνο διακίνησης των σιτηρών (6 ώρες από 11,5 που απαιτούνταν για να περάσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα και να φτάσουν στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας). Αναμενόμενος ήταν και ο παροπλισμός σημαντικών λιμανιών που κάποτε έσφυζαν από κίνηση όπως της Ριέκα και του Κόπερ σε Κροατία και Σλοβενία αντίστοιχα.

«Πλέον, τα δημητριακά αγοράζονται και διακινούνται από τρένα και φορτηγά, ακόμα και στο Κόσοβο και την Αλβανία», σημειώνεται στην ανάλυση. Το γεγονός αυτό αξιοποίησαν στο έπακρο οι Βούλγαροι μεταφορείς, εκσυγχρονίζοντας τον στόλο των φορτηγών τους τη στιγμή που απολαμβάνουν ιδιαίτερα χαμηλές τιμές καυσίμων. «Οι τιμές φορτηγού Βουλγαρίας έχουν γίνει το σημείο αναφοράς στις συναλλαγές δημητριακών στην ηπειρωτική Ελλάδα», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.

Με πίστωση και απευθείας στο χωράφι

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι αναφορές στη δύναμη που απέκτησαν οι μικρές μεταφορικές εταιρείες της γειτονικής χώρας: «Μικρές εταιρείες με φορτηγά, μεταφέρουν προϊόντα σε κάθε έναν καταναλωτή σιτηρών ανεξαρτήτως μεγέθους, προσφέροντας πίστωση, παραδίδοντας απευθείας στο χωράφι και αντικαθιστώντας τα ελαττωματικά φορτία.

Ο αρχικός δισταγμός παραδοσιακών μεταφορικών εταιρειών της χώρας άφησε μεγάλα περιθώρια στους μικρούς εμπόρους να αναπτυχθούν. Πλέον, ακόμα και πολυεθνικές θα ήθελαν πολύ να πάρουν ένα μερίδιο αυτού του επικερδούς εμπορίου ωστόσο είναι πια αργά, καθώς οι μικροί έμποροι ελέγχουν απόλυτα το παιχνίδι», αναφέρεται στην έκθεση.

Εξέλιξη εισαγωγών σιτηρών στην Ελλάδα

  2004 – 2005 2018 – 2019
  Ουγγαρία Βουλγαρία Ρουμανία Ουγγαρία Βουλγαρία Ρουμανία
Μαλακό σιτ. 199,322mt 25,053mt 5,987mt 32,560mt 103,202mt 72,433mt
Κριθάρι 46,834mt 65,279mt 0mt 0mt 16,043mt 11,260mt
Καλαμπόκι 427,664mt 0mt 0mt 0mt 239,377mt 106,219mt

Πηγή: COCERAL