Πώς οι Δανοί εφαρμόζουν τη λίπανση ακριβείας

της Ελένης Ριζάκη

Τον τρόπο που εφαρμόζεται η λίπανση ακριβείας στη Δανία παρουσίασε στις 21 Νοεμβρίου το Συμβούλιο Γεωργίας και Τροφίμων της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, για τη διασφάλιση του υδάτινου περιβάλλοντος από τη νιτρορύπανση, θεσπίστηκαν κανόνες αναφορικά με τη χρησιμοποιούμενη ποσότητα λιπάσματος, σε αναλογία με το άζωτο που απορροφούν οι καλλιέργειες.

Στη Δανία, σύμφωνα με σχετική απόφαση, κάθε τρία χρόνια ορίζονται οι προδιαγραφές για τα αζωτούχα λιπάσματα, έτσι ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμες για κάθε καλλιέργεια. Επίσης, προβλέπονται κάθε χρόνο ανώτατα επίπεδα αζώτου που μπορούν να εφαρμόζονται στις καλλιέργειες των χειμερινών σιτηρών αλλά και στις ανοιξιάτικες καλλιέργειες.

Το εθνικό μητρώο λογαριασμών λιπασμάτων

Οι παραγωγοί κάθε χρόνο συμπληρώνουν τα λιπάσματα που χρησιμοποιούν σε έναν ειδικό λογαριασμό καταγραφής (31 Αυγούστου – 1 Ιουλίου). Η πλειονότητα των αγροτών έχουν εγγραφεί σε αυτόν τον λογαριασμό και με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται το συνολικό λίπασμα που χρησιμοποιείται στη χώρα.

Βασικός στόχος του Δανέζικου Μητρώου Λογαριασμών Λιπασμάτων είναι η ετήσια συγκέντρωση της συνολικής ποσότητας λιπασμάτων που χρησιμοποιούνται στη χώρα.

Στο Μητρώο καταγράφονται επίσης τα προϊόντα που παράγονται. Επίσης, οι Λογαριασμοί Λιπασμάτων βοηθούν τις αρχές να ελέγχουν ότι δεν εφαρμόζεται μεγαλύτερη ποσότητα λιπάσματος από την επιτρεπόμενη. Για τον σκοπό αυτόν διενεργούνται έλεγχοι, τόσο μέσω παραστατικών, όσο και με επιτόπιους. Το όφελος για τους παραγωγούς που συμμετέχουν είναι ότι δικαιούνται να αγοράζουν αφορολόγητα λιπάσματα.

Στη δανέζικη νομοθεσία έχουν θεσπιστεί τρεις αρχές σχετικά με τη γεωργία ακριβείας: 1) Λεπτομερής καθορισμός αναγκών των καλλιεργούμενων εδαφών σε άζωτο, 2) Λίπανση αφού αναλυθούν τα αποθέματα υγρής κοπριάς σε περιεκτικότητα θρεπτικών στοιχείων και 3) Εφαρμογή αζώτου ανά θέση και γεωγραφική ζώνη, μέσω χαρτών κατανομής και ειδικού εξοπλισμού λίπανσης.

Στα παραπάνω συμβάλουν ψηφιακά εργαλεία διαθέσιμα για τους καλλιεργητές, ορισμένα εκ των οποίων είναι δωρεάν. Αρκετά από αυτά αξιοποιούν δεδομένα από δορυφόρο. Με αυτόν τον τρόπο, η Δανία έχει μειώσει τη χρήση λιπασμάτων κατά 30% και την περίσσεια λιπάσματος κατά 50% κατά την περίοδο 1990-2015.

Οφέλη της γεωργίας ακριβείας στο περιβάλλον

Τα παραπάνω εντάσσονται στη γενικότερη προσπάθεια που γίνεται παγκοσμίως να ληφθούν μέτρα για τη διάσωση του περιβάλλοντος. Ειδικότερα, η αξιοποίηση δεδομένων μπορεί να δείξει με μεγαλύτερη ακρίβεια την απαιτούμενη ποσότητα λιπάσματος και παρασιτοκτόνων που χρειάζονται οι καλλιέργειες.

Έτσι, βελτιστοποιείται η εφαρμογή τους στο έδαφος από τον παραγωγό, ωφελώντας το περιβάλλον και μειώνοντας το κόστος παραγωγής. Τα δεδομένα καταγράφουν και τη μείωση του αζώτου στο υδάτινο περιβάλλον.