Σαρωτικούς ελέγχους και επιπλέον υποχρεώσεις φέρνει το πρόγραµµα Νέων Αγροτών

Από σαρωτικούς και επαναλαμβανόμενους ελέγχους, τόσο για την εκπλήρωση των στόχων του επιχειρηματικού σχεδίου τους όσο και για την τήρηση των φορολογικών υποχρεώσεων, αναμένεται να περάσουν για περίπου μία 8ετία όσοι νέοι αγρότες κριθούν δικαιούχοι στο πλαίσιο της νέας πρόσκλησης που έρχεται το φθινόπωρο.

Σύμφωνα με το αποκλειστικό ρεπορτάζ της «ΥΧ», η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ αναμένεται τις επόμενες ημέρες να προβεί σε διευκρινίσεις σχετικά με τις φορολογικές και όχι μόνο υποχρεώσεις των δικαιούχων, σε μία προσπάθεια να βάλει φρένο στο φαινόμενο της «αναζήτησης επιπλέον στρεμμάτων», που καταγράφεται τελευταία στο πλαίσιο του ΟΣΔΕ από πολλούς ενδιαφερόμενους, κόβοντας εκ των προτέρων τους λεγόμενους «αλεξιπτωτιστές» του προγράμματος.

Στόχος, όπως μαθαίνουμε, είναι να ξεκαθαριστεί προς πάσα κατεύθυνση ότι στο πρόγραμμα θα ενταχθούν μόνο όσοι πληρούν απόλυτα τα κριτήρια επιλεξιμότητας και ότι για την επόμενη 8ετία θα τηρούν στο ακέραιο τις δεσμεύσεις τους.

Μάλιστα, το ΥΠΑΑΤ θα επιστρατεύσει σε συνεργασία και με το υπουργείο Οικονομικών κάθε δυνατό ελεγκτικό μηχανισμό, ώστε να περνάνε από «κόσκινο» όλες οι φορολογικές και λοιπές υποχρεώσεις των δικαιούχων. Η διασταύρωση, δε, των τιμολογίων θα αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες του ελεγκτικού μηχανισμού, με το ΥΠΑΑΤ να έχει πρόσβαση στα φορολογικά δεδομένα των δικαιούχων μέσω ΑΑΔΕ.

Σύμφωνα με την προδημοσίευση της πρόσκλησης, οι δικαιούχοι θα είναι υποχρεωμένοι να υπαχθούν εντός 12 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξής τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και να παραμείνουν σε αυτό τουλάχιστον για τέσσερα έτη μετά το έτος ολοκλήρωσης του επιχειρηματικού τους σχεδίου. Κανένας, λοιπόν, νέος αγρότης δεν θα μπορεί να κάνει χρήση του ειδικού καθεστώτος, ακόμη και αν λαμβάνει άμεσες ενισχύσεις κάτω του ορίου των 5.000 ευρώ. Οι δικαιούχοι θα υποβάλλουν, λοιπόν, κανονικά κάθε τρεις μήνες την περιοδική τους δήλωση, ενώ το σύστημα θα είναι άμεσα συνδεδεμένο και με τις ελεγκτικές αρχές του ΥΠΑΑΤ.

Τυπική απόδοση

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται από όσους υποβάλουν την ΕΑΕ 2021, καθώς το υπουργείο αναμένεται να ανακοινώσει διευκρινίσεις σχετικά με το μέγεθος της παραγωγικής δυναμικότητας και τη σύνδεσή της με τον πραγματικό τζίρο του παραγωγού.

Σύμφωνα με την προδημοσίευση της πρόσκλησης, ήδη γνωρίζουμε ότι το μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας, εκφρασμένης ως τυπική απόδοση, πρέπει να είναι:

α) Μεγαλύτερο ή ίσο των 12.000 ευρώ για την ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια.

β) Μεγαλύτερο ή ίσο των 10.000 ευρώ για τα νησιά με πληθυσμό μεγαλύτερο των 3.100 κατοίκων, πλην Κρήτης και Εύβοιας.

γ) Μεγαλύτερο ή ίσο των 8.000 ευρώ για τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 3.100 κατοίκων.

δ) Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική περιβαλλοντική συμβολή της μελισσοκομίας και τις προτεραιότητες της ΕΕ για τους επικονιαστές (Πράσινη Συμφωνία, Στρατηγικές «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» και «Βιοποικιλότητα») ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης του νέου γεωργού, είναι επιλέξιμες οι εκμεταλλεύσεις που κατά το 2021 αξιοποιούν και δηλώνουν στο ΟΣΔΕ τουλάχιστον 109 κυψέλες.

Υπενθυμίζεται, δε, ότι στην τυπική απόδοση της εκμετάλλευσης δεν προσμετράται η τυπική απόδοση των επίσπορων καλλιεργειών.

Χωρίς ακόμα οι ιθύνοντες να θέλουν να πουν περισσότερα, κατέστη σαφές ότι οι διευκρινίσεις που θα ανακοινωθούν αναμένεται να βάλουν «φρένο» σε όσους αναζητούν επιπλέον στρέμματα για να πιάσουν τον στόχο της τυπικής απόδοσης. Το θέμα είναι οι εν λόγω ανακοινώσεις να γίνουν το συντομότερο δυνατόν, καθώς το ΟΣΔΕ κλείνει στις 22 Ιουνίου και οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες του προγράμματος, με δεδομένο ότι η πρόσκληση δεν έχει προκηρυχθεί.

Πράγματι, η τυπική απόδοση είναι αυξημένη σε σχέση με τις προηγούμενες προσκλήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ελαιοκαλλιέργεια (παραγωγή ελαιολάδου). Ενώ, δηλαδή, για την πρόσκληση του έτους 2016 η τυπική απόδοση οριζόταν στο τουλάχιστον ίσο με 8.000 ευρώ, ένας υποψήφιος έπρεπε να διαθέτει τουλάχιστον 4,2 εκτάρια ή 42,5 στρέμματα. Αντίθετα, με την τυπική απόδοση στα 12.000 ευρώ (ηπειρωτική Ελλάδα, Κρήτη και Εύβοια), ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 6,3 εκτάρια ή 63,7 στρέμματα.

Στο στόχαστρο εισόδημα και τζίρος

Όμως, σε αυτή την πρόσκληση, δεν θα αρκεί μόνο ο αριθμός των στρεμμάτων, καθώς η τυπική απόδοση πρόκειται να συνδεθεί και με τον τζίρο του παραγωγού. Έτσι, από τον σημερινό ουσιαστικά τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού του οικονομικού μεγέθους μιας εκμετάλλευσης, η τυπική απόδοση θα συνδεθεί και με τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα του αγρότη.

Αυτό εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την υποχρεωτική προσκόμιση ενός ελάχιστου πλαφόν τιμολογίων, κάτι που συνεπάγεται με υποχρεωτική μετάβαση στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Από τις διασταυρώσεις των ελεγκτικών μηχανισμών δεν θα γλυτώσει ούτε το εισόδημα του νέου αγρότη, ο οποίος, μεταξύ άλλων, θα πρέπει κατά το έτος ολοκλήρωσης του επιχειρηματικού του σχεδίου να επιτύχει τυπική απόδοση αυξημένη κατά τουλάχιστον 20%. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ανησυχία του υπουργείου επικεντρώνεται κυρίως στο να αποφευχθούν φαινόμενα του παρελθόντος, με δικαιούχους να δραστηριοποιούνται τελικά αλλού επαγγελματικά και να εγκαταλείπουν την αγροτική δραστηριότητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι βάσει της πρόσκλησης που αναμένεται να προκηρυχθεί, ο υποψήφιος δεν θα πρέπει να έχει εξωγεωργική απασχόληση, μόνιμη εξαρτημένη ή μη εξαρτημένη ή, αν έχει, να δεσμευτεί να τη διακόψει μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εξέτασης της αίτησής του (εφόσον κριθεί επιλέξιμος) και πριν την ένταξή του στο μέτρο.

Ωστόσο, ο δικαιούχος δύναται να απασχολείται σε εποχικές εργασίες, αρκεί να ασχολείται επαγγελματικά με την αγροτική δραστηριότητα στην εκμετάλλευσή του τουλάχιστον κατά 30% του συνολικού ετήσιου χρόνου εργασίας του.

Επιπλέον, κάθε δικαιούχος υποχρεούται να λαμβάνει από την απασχόλησή του σε αγροτική δραστηριότητα το 50% τουλάχιστον του συνολικού ετήσιου εισοδήματός του. Σε διαφορετική περίπτωση, αναμένεται επένταξή του από το πρόγραμμα. Τέλος, τα εισοδήματα από άλλες πηγές, όπως ενοίκια, είναι ουδέτερα και δεν συνυπολογίζονται στο εισόδημα.