Πότε εκπίπτουν οι δαπάνες για ενοίκια αγροτεμαχίων

Οι προϋποθέσεις για να αναγνωριστούν τα έξοδα και να μειώσουν τον συνολικό φόρο

των Κατερίνας Κουσουνή-Ρόμπολα, Φωτεινής Μακρή 

Με το υπουργείο Οικονομικών να έχει ως δηλωμένο τουλάχιστον στόχο να ξεκινήσει μέσα στον Μάρτιο, δηλαδή σύντομα και νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, η υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων, καλό είναι να διευκρινίσουμε κάποια κρίσιμα σημεία που αφορούν τους αγρότες και τα οποία, όπως φαίνεται, εξακολουθούν να απασχολούν αρκετούς επαγγελματίες του κλάδου, αλλά και λογιστές.

Ένα από αυτά έχει να κάνει με τα ενοίκια των αγροτεμαχίων και, πιο συγκεκριμένα, το πώς η δαπάνη αυτή θα καταχωριστεί σωστά, ώστε να μειώσει τα ακαθάριστα έσοδα. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Βάσει του ν. 4646/2019, «από 1/1/2020 δεν εκπίπτουν οι δαπάνες ενοικίων, εφόσον η εξόφλησή τους δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών».

Στις 24/5/2021 δόθηκαν νέες διευκρινίσεις με την εγκύκλιο 2109/2021 όπου, μεταξύ άλλων, σημειώνεται ότι τα ενοίκια αγρών από 1/1/2020 οφείλουν να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα, δηλαδή με κάθε μέσο που απαιτεί τη μεσολάβηση ενός τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού δικτύου, όπως π.χ. η μεταφορά χρημάτων μέσω ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών (e-banking), καρτών, το «ηλεκτρονικό πορτοφόλι» κ.λπ ή μέσω «παρόχου υπηρεσιών πληρωμών» στους οποίους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα πιστωτικά ιδρύματα, τα γραφεία ταχυδρομικών επιταγών και τα ιδρύματα πληρωμών.

Πέραν των ανωτέρω, ως κατάλληλα μέσα πληρωμής για την έκπτωση των δαπανών ενοικίων νοούνται ενδεικτικά και τα ακόλουθα:

✱ Η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, έστω και αν υπάρχουν περισσότεροι συνδικαιούχοι, είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών (έμβασμα), η χρήση ταχυδρομικής επιταγής-ταχυπληρωμής ή η κατάθεση σε λογαριασμό πληρωμών των Ελληνικών Ταχυδρομείων.

✱ H χρήση τραπεζικής επιταγής.

✱ H έκδοση επιταγής σε διαταγή του εκμισθωτή.

✱ H χρήση συναλλαγματικών, οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπέζης.

Eπομένως, σε περίπτωση που μέρος της δαπάνης ενοικίου δεν εξοφληθεί με κάποιο από τα μέσα πληρωμής που προαναφέρθηκαν, δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση το σύνολο της δαπάνης.

Τα 4 σημεία SOS

Από τα παραπάνω και ειδικά για τους επαγγελματίες του αγροτικού χώρου προκύπτουν τα εξής:

1) Oι δαπάνες ενοικίου από 1/1/2020 πρέπει να εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα, προκειμένου να συμπεριληφθούν στα έξοδα της καλλιέργειας.

2) Σε περίπτωση που οι αντισυμβαλλόμενοι, πέρα από τη σχέση μίσθωσης (μισθωτής-εκμισθωτής), είναι ταυτόχρονα προμηθευτές και πελάτες (για παράδειγμα, νοικιάζεται αγροτεμάχιο και παράλληλα υπάρχει και επαγγελματική σχέση με συνεργασία για το όργωμα του αγρού), επιτρέπεται να προβούν σε εκατέρωθεν λογιστικούς συμψηφισμούς, δηλαδή να γίνει συμψηφισμός της αμοιβής του οργώματος που παρουσιάζεται στο τιμολόγιο παροχής υπηρεσίας με ένα μέρος της πληρωμής ενοικίου.

Σε περίπτωση που απομένει διαφορά μετά τον συμψηφισμό, το υπόλοιπο ποσό που θα καταβληθεί για το μίσθωμα αγρού μπορεί να εξοφληθεί με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής ανεξάρτητα από το ύψος του.

3) Στην περίπτωση εξόφλησης από τρίτο πρόσωπο με κατάθεση πάντα σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, η σχετική δαπάνη εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα του μισθωτή, αρκεί να αποδεικνύεται με βάση τα κατάλληλα στοιχεία (π.χ. τραπεζικά παραστατικά ή άλλα έγγραφα) ο λόγος εξόφλησης των δαπανών από τον τρίτο και η εξόφληση του εκμισθωτή.

4) Οι νέες διατάξεις εφαρμόζονται για φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1/1/2020 και μετά. Τυχόν προκαταβολές ενοικίων που αφορούν το φορολογικό έτος 2020 και οι οποίες είχαν καταβληθεί μέχρι τις 12/12/2019 (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4646/2019), αναγνωρίζονται προς έκπτωση ανεξαρτήτως του τρόπου εξόφλησής τους. Αντίθετα, οι προκαταβολές ή/και οι εξοφλήσεις που έγιναν από 12/12/2019 και μετά (και αφορούν δαπάνες ενοικίων για τα έτη που ξεκινούν από 1/1/2020), πρέπει να έχουν εξοφληθεί με τραπεζικά μέσα για να εκπέσουν.

Παράδειγμα

Έστω αγρότης που είχε κάνει μισθωτήριο αγροτεμαχίου από 1/1/2019 έως 31/12/2020 και είχε προκαταβάλει όλο το ενοίκιο, δηλαδή είχε εξοφλήσει το μισθωτήριο στις 23/5/2019 με μετρητά. Παρά το γεγονός ότι η εξόφληση έγινε με μετρητά, η δαπάνη εξέπεσε στο φορολογικό έτος 2020, γιατί πραγματοποιήθηκε πριν από τις 12/12/2019.

Εάν, ωστόσο, ο αγρότης του παραδείγματός μας εξόφλησε το ενοίκιο μεταγενέστερα, δηλαδή στις 31/03/2021, τότε η δαπάνη θα εκπέσει από τα έσοδα (στη φετινή φορολογική δήλωση) μόνο αν η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.

Πότε απαιτείται τροποποιητική δήλωση

Σημειώνεται ότι «οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί εντός ενός φορολογικού έτους αλλά δεν έχουν εξοφληθεί στο έτος αυτό, κρίνονται οριστικά, ως προς την εκπεσιμότητά τους, στο φορολογικό έτος που θα λάβει χώρα η εξόφλησή τους.

Στην περίπτωση που στο έτος εξόφλησης των δαπανών διαπιστωθεί ότι οι δαπάνες αυτές εξοφλήθηκαν χωρίς να γίνει χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή διαμεσολάβηση παρόχου υπηρεσιών πληρωμών (π.χ. με μετρητά), η επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική δήλωση του φορολογικού έτους που αφορά η δαπάνη, προσθέτοντας τα ποσά αυτών των δαπανών ως θετική λογιστική διαφορά».

Καταλήγοντας, οι δαπάνες ενοικίου αγροτεμαχίων καταχωρίζονται ως δαπάνη με βάση τα μισθωτήρια και παρακολουθείται ο τρόπος εξόφλησής τους, όποτε και εάν γίνει αυτός, με τη σημείωση ότι για τα μισθωτήρια που αφορούν χρήσεις από 1/1/2020 και μετά να πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αν διαπιστωθεί στο μέλλον ότι έχει γίνει η πληρωμή με μετρητά και όχι μέσω τραπέζης, τότε υποχρεούται να καταθέσει τροποποιητική δήλωση για το έτος που αφορά αυτή η δαπάνη προσθέτοντας τη δαπάνη του ενοικίου ως θετική λογιστική διαφορά.

 

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 4 Μαρτίου 2021