Το 2019 χαρακτηρίστηκε από έντονα καιρικά φαινόμενα που ανήγαγαν την κλιματική αλλαγή στον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ελαιοκαλλιέργεια, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον δάκο και πολύ χαμηλότερα την Xylella. Αυτό ανέδειξε το γκάλοπ που διενήργησε το Olive Oil Times και στο οποίο συμμετείχαν παραγωγοί από όλο τον κόσμο. Επιπλέον, χαμηλές τιμές και ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης προβληματίζουν τους παραγωγούς, που θεωρούν ότι και οι καταναλωτές έχουν ελλιπή γνώση και ενημέρωση για το ελαιόλαδο.
Η κλιματική αλλαγή μεγαλύτερη ανησυχία των παραγωγών
Σύμφωνα με όσα κατέγραψε η έρευνα, ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες ανέφερε ότι οι καιρικές συνθήκες επηρέασαν τη σοδειά του, ιδιαίτερα στη μεσογειακή λεκάνη και τις ΗΠΑ, όταν το 48% δήλωνε ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη μεγαλύτερη ανησυχία για την καλλιέργεια. Το 34% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι επηρεάστηκε από την υπερβολική ζέστη, όταν το 13% ταλαιπωρήθηκε από τον παγετό. Παράλληλα, ξηρασία ή υπερβολικές βροχοπτώσεις έπληξαν την καλλιέργεια σε Ελλάδα, Κροατία, Γαλλία, Ιταλία και Τουρκία, όπως δήλωσε αντίστοιχα το 20% και 17% των παραγωγών. «Το κλίμα αλλάζει, αυτό είναι το μόνο σίγουρο» σχολίασε παραγωγός από την Τουρκία, επισημαίνοντας ότι οι σοδειές που βλέπουν τώρα δεν έχουν καμία σχέση με όσα έβλεπαν οι πατεράδες και οι παππούδες τους, ενώ στις καταστροφές που προέκυψαν από την κλιματική αλλαγή αναφέρθηκε παραγωγός από τη Χαλκιδική, παραπέμποντας στο καταστροφικό χαλάζι του Ιουλίου.
Το 33% των ερωτηθέντων ανέδειξε ως δεύτερο ζήτημα τον δάκο, η εμφάνιση του οποίου ήταν αναμενόμενη για κάποιους παραγωγούς λόγω των αυξημένων υγρασιών, εξέπληξε όμως άλλους και άφησε στο 4%, μόνο όσους δήλωσαν ότι χτυπήθηκαν από το βακτηριακό κάψιμο της Χylella.
Δυσεύρετα τα εργατικά χέρια
Πέραν της καλλιέργειας, οι παραγωγοί επεσήμαναν προβλήματα και στον τομέα της συγκομιδής, αλλά και της εμπορίας του ελαιολάδου. Έλληνες, Ιταλοί, Τούρκοι, Τυνήσιοι και Αμερικανοί παραγωγοί ανέφεραν ζητήματα στην εξεύρεση εργατικών χεριών, τα οποία ακόμα κι όταν βρίσκονται, έχουν αυξημένο κόστος για τον παραγωγό, όπως στην περίπτωση της Αμερικής.
Προβληματίζουν τιμές και εμπορικές ροές
Ένα 38% των ερωτηθέντων επεσήμανε τα προβλήματα των τιμών τα οποία βασανίζουν ακόμη και σήμερα τους παραγωγούς της Μεσογείου. Τα αυξημένα αποθέματα, αλλά και η αυξανόμενη σε παγκόσμια κλίμακα παραγωγή, με την κατανάλωση να μην ακολουθεί, είναι κάποιες από τις αιτίες στις οποίες αποδίδουν τη διαρκή συρρίκνωση των τιμών, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι αποδίδουν αυτή την ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης στις αποδόσεις των υπερεντατικών ελαιώνων σε χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία. «Οι τιμές τρελάθηκαν. Οι νέοι υπερεντατικοί ελαιώνες που μπαίνουν στην παραγωγή στην Πορτογαλία έριξαν τις τιμές σε επίπεδα μη βιώσιμα, ειδικότερα για όσους καλλιεργούν παραδοσιακά», τόνισε Πορτογάλος παραγωγός.
Ακόμη ένας παράγοντας για τη συρρίκνωση των τιμών είναι οι συνθήκες της αγοράς, που επιτρέπουν στους μεγάλους παίκτες να κερδίζουν πουλώντας μεγάλες ποσότητες με μικρό ποσοστό κέρδους, τακτική που δεν μπορεί να ακολουθήσει ο μικρός παραγωγός.
Τι προβληματίζει τους ελαιοκαλλιεργητές
