Ενδεικτικό της «στάσης» επενδύσεων (αν όχι και της αποεπένδυσης), που βίωσε η ελληνική γεωργία στη διάρκεια της κρίσης, είναι το αρνητικό πρόσημο που καταγράφεται στην εξέλιξη του Δείκτη Σχηματισμού Ακαθάριστου Πάγιου Κεφαλαίου (Gross Fixed Capital Formation, εφεξής ΣΑΠΚ) την περίοδο 2005-2018.
Πρόκειται για έναν άκρως σημαντικό δείκτη που αποτυπώνει κατά πόσο η προστιθέμενη αξία, την οποία δημιουργεί ο αγροτικός τομέας, επανεπενδύεται σε αυτόν και, ως εκ τούτου, αντανακλά σε έναν μεγάλο βαθμό τόσο την αντοχή όσο και τη μελλοντική του ανταγωνιστικότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στη χώρα μας οι επενδύσεις σε ακαθάριστα πάγια κεφάλαια (πάγια περιουσιακά στοιχεία, εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, γραμμές παραγωγής, κεφαλαιουχικά αγαθά κ.λπ.) μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 2% στο διάστημα 2005-2018. Το γεγονός, μάλιστα, ότι, σύμφωνα με τα αντίστοιχα περυσινά στοιχεία της Eurostat, οι επενδύσεις σε ακαθάριστα πάγια μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό 4,7% την περίοδο 2009-2017, υποδηλώνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών «ήρθε» στη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας.
Πέραν της Ελλάδας, μείωση των επενδύσεων σε ακαθάριστα πάγια κεφάλαια διαπιστώνεται σε ακόμα έξι χώρες της ΕΕ, με την Κροατία να εμφανίζει τη μεγαλύτερη πτώση (-4,6% ετησίως), ακολουθούμενη από την Κύπρο (-3,1%). Στον αντίποδα, τους ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης των επενδύσεων εμφανίζουν η Λιθουανία (6,6%) και η Τσεχία (5,5%).
Επενδυτικός πυρετός σε Λετονία και Εσθονία
Αν «απομονώσουμε» το 2018, ο δείκτης ΣΑΠΚ για την Ελλάδα διαμορφώθηκε σε λίγο πάνω από 20%, παραμένοντας ουσιαστικά αμετάβλητος σε σχέση με το 2017, με τη χώρα μας, ωστόσο, να κατατάσσεται όγδοη από το τέλος μεταξύ των 28 χωρών της ΕΕ (μόνο η Κύπρος, η Ρουμανία, η Πολωνία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Βουλγαρία και η Κροατία εμφανίζουν χειρότερο ποσοστό). Αντίθετα, την καλύτερη επίδοση «πέτυχε» η Λετονία (άνω του 120%, δηλαδή υπερδιπλασιασμός), ακολουθούμενη από την Εσθονία, το Λουξεμβούργο, τη Φιλανδία και τη Σουηδία.
Σε απόλυτα νούμερα, οι επενδύσεις στον αγροτικό τομέα στην ΕΕ ανήλθαν σε 59 δισ. ευρώ το 2018 (2,3 δισ. ευρώ περισσότερα από το 2017 και 4,6 δισ. ευρώ περισσότερα από το 2016), με τον δείκτη ΣΑΠΚ να διαμορφώνεται στο 32,5%. Ωστόσο, σχεδόν το 75% των επενδύσεων αυτών προήλθε από έξι κράτη και, πιο συγκεκριμένα, τη Γαλλία (17,7% του συνόλου), τη Γερμανία (15,7%), την Ιταλία (14,8%), την Ολλανδία (8%), το Ην. Βασίλειο (7,9%) και την Ισπανία (7,7%).
