Σιτηρά: Μαζεµένο µε τις τιµές της νέας σοδειάς το εµπόριο στο σκληρό

των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα,
Γιάννη Σάρρου και Αφροδίτης Χρυσοχόου

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο σε όλη τη χώρα ο αλωνισμός των σιτηρών. Η μέχρι σήμερα εικόνα, που καταγράφεται από τους ειδικούς του χώρου, δείχνει μια μέτρια χρονιά. Παρακολουθώντας την πορεία του θεριζοαλωνισμού στις κύριες περιοχές παραγωγής των σιτηρών, η «ΥΧ» καταγράφει την εικόνα αυτής της διαδικασίας με ρεπορτάζ από παραγωγούς, γεωτεχνικούς και εμπόρους. Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι και το γεγονός των ακαλλιέργητων εκτάσεων που, για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους, οι ιδιοκτήτες τους αδυνατούν να τις διαχειριστούν παραγωγικά.

Προς ολοκλήρωση οι αλωνισμοί στα κριθάρια της Θεσσαλίας, ξεκίνησαν στα σιτάρια

Μέτριες αποδόσεις στα κριθάρια και ικανοποιητικές στα σιτάρια που ποτίστηκαν κανονικά καταγράφονται στον θεσσαλικό κάμπο, ενώ οι προσδοκίες για τις τιμές είναι συγκρατημένα αισιόδοξες, αν και, όπως φαίνεται, οι παραγωγοί θα προτιμήσουν την αποθήκευση.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού «ΘΕΣγη», Παναγιώτη Καλφούντζο, «οι αλωνισμοί στα κριθάρια έδειξαν μειωμένες παραγωγές, της τάξης του 30% με 40% σε σχέση με πέρυσι. Στην περιοχή μας, οι αποδόσεις κυμαίνονται μεταξύ των 300-400 κιλών, ενώ πέρυσι τα σιτάρια που ποτίστηκαν κανονικά έδωσαν πολύ καλύτερες αποδόσεις. Αντίθετα, στα προβληματικά χωράφια ή αυτά που δεν ποτίστηκαν και επηρεάστηκαν από την παρατεταμένη ανομβρία, οι αποδόσεις ανήλθαν στα 250 κιλά κατά μέσο όρο».

Όπως προσθέτει ο ίδιος, «το θετικό είναι ότι η ποιότητα των σιτηρών είναι καλή σε υαλώδη και ειδικό βάρος», ενώ σχετικά με τις τιμές επισημαίνει ότι «γνωρίζουμε μόνο τα συμβολαιακά: 20 λεπτά για ζυθοποιία από την Amstel στο κριθάρι και 28 λεπτά στο σιτάρι».

Στην επαρχία Φαρσάλων, τα χαμόγελα κυριαρχούν. Οι αρκετές βροχές που έπεσαν το προηγούμενο διάστημα βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό τόσο τα κριθάρια όσο και τα σιτάρια. Μια μέση στρεμματική απόδοση στα σιτηρά είναι στα 400 με 500 κιλά.

Στον Αλμυρό Μαγνησίας, η κατάσταση δεν είναι τόσο ικανοποιητική. Σύμφωνα με τον αγρότη Κώστα Τόπα, «η ανομβρία που κυριάρχησε την άνοιξη σε συνδυασμό με τις συνέπειες του Daniel επηρέασε αρκετά χωράφια, καθιστώντας τα μη παραγωγικά. Οι στρεμματικές αποδόσεις στα κριθάρια κυμαίνονται από 70 (!) έως 350 κιλά, στα πολύ καλά ποτιστικά. Προσωπικά, καλλιέργησα κριθάρι σε χωράφι όπου πέρυσι ήταν κηπευτικό και συγκόμισα προ ημερών 350 κιλά. Η αντίστοιχη απόδοση πέρυσι έφτασε τα 700 κιλά! Στα σιτάρια τα πρώτα αλώνια δείχνουν παραγωγές της τάξεως των 350-400 κιλών, πάντα στα ποτιστικά».

Όπως εξηγεί ο ίδιος, σίγουρα παίζει ρόλο και το χωράφι. «Όσοι καλλιέργησαν σιτηρά σε περσινά βαμβακοχώραφα, λόγω καλής λίπανσης είχαν καλές παραγωγές. Στα ξηρικά, που θα μπούμε σε λίγες μέρες να αλωνίσουμε, περιμένουμε λιγότερες αποδόσεις».

Στο ερώτημα της «ΥΧ» τι θα πράξουν οι συνάδελφοί του κτηνοτρόφοι, ο κ. Τόπας αναφέρει: «Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα, θα προμηθευτούν, τώρα στα αλώνια, τα κριθάρια. Αντίστοιχα, ο αγρότης, αν δεν έχει υποχρεώσεις και μπορεί να αποθηκεύσει, θα το κάνει, αλλιώς θα πουλήσει τώρα». Οι τιμές που ακούγονται για το κτηνοτροφικό κριθάρι είναι στα 15 με 17 λεπτά.

Καλή η εικόνα, εμπόδια από τα μπουρίνια στην Κ. Μακεδονία

Υπό καλές συνθήκες συνεχίζεται ο αλωνισμός του κριθαριού στην Κεντρική Μακεδονία, ενώ έχει ξεκινήσει δειλά-δειλά και ο αλωνισμός του σκληρού σιταριού. Πάντως, σε κάποιες περιοχές βρίσκεται ακόμη σε στάση αναμονής, λόγω των προβλημάτων που προκύπτουν από τα καλοκαιρινά τοπικά μπουρίνια που ξεσπούν στις σιτοπαραγωγικές περιοχές.

Από την εικόνα που μεταφέρει ο πρόεδρος της Αγροτικής Εταιρικής Σύμπραξης Θεσσαλονίκης ΑΕ (ΕΑΣΘ), Χρήστος Τσιχήτας, τα αλώνια για τα σιτάρια μόλις ξεκίνησαν και οι παραγωγές δείχνουν να είναι μέτριες για την περιοχή της ΠΕ Θεσσαλονίκης, γιατί δεν υπήρξαν βροχές. Αντίθετα, με τον αλωνισμό να βρίσκεται στα τελειώματα, τα κριθάρια πήγαν σχετικά καλά.

Στην περιοχή της Παιονίας της ΠΕ Κιλκίς, η εικόνα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του διευθυντή του Αγροκτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αξιουπόλεως, Σίμου Δερμετζή, και της γεωπόνου Γλυκερίας Κανή, είναι πως οι συνθήκες εξελίσσονται αρκετά καλά για τον αλωνισμό του κριθαριού, ενώ είναι λίγα, ακόμη, τα στρέμματα που αλωνίζονται στα σκληρά.

Ειδικότερα για τα τελευταία, η κα Κανή σημειώνει πως υπήρχαν χωράφια με πρώιμες καλλιέργειες, εξάρσεις με πρώιμα σιτάρια και μια καταπόνηση στα φυτά λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας στην περιοχή. «Εξαιτίας αυτής της κατάστασης περιμένουμε στις πρώιμες σπορές χαμηλότερες αποδόσεις. Γενικά, όμως, φαίνεται πως οι αποδόσεις στα υπόλοιπα θα είναι καλύτερες από πέρσι», αναφέρει η κα Κανή.

Ο Συνεταιρισμός της Αξιούπολης δέχεται σιτηρά με μέγιστη υγρασία 12%. Φέτος, αναμένει να υποδεχθεί στις αποθήκες του συνεταιρισμού στο Πολύκαστρο παραγωγές από συνολικά 90.000 στρ., εκ των οποίων τα 10.000 στρ. είναι των μελών και πελατών του. Όπως λέει η κα Κανή, οι τιμές παραλαβής είναι 1-2 λεπτά ακριβότερες σε σχέση με την τοπική αγορά. Σε ό,τι αφορά, τέλος, τις τιμές «για τα σκληρά σιτάρια, υπάρχει ενδεικτική τιμή στα 27-28 λεπτά, ενώ για τα κριθάρια είναι σίγουρη η τιμή, αυτήν τη στιγμή, στα 18 λεπτά», προσθέτει ο κ. Δερμετζής. Στη Δυτική Μακεδονία, ο αλωνισμός των δημητριακών αναμένεται να ξεκινήσει μετά τις 20-25 Ιουνίου.

Ξεκίνησαν τα αλώνια στη Θράκη

Ξεκινούν δειλά-δειλά τα αλώνια των σκληρών σιτηρών στον Βόρειο Έβρο και οι μηχανές θα ζεσταθούν το Σαββατοκύριακο στα ελαφριά χώματα, όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η ΕΝΩΣΗ», Λάμπρος Κουμπρίδης. Καλλιεργούν ελάχιστο κριθάρι που προορίζεται για ζωοτροφή, αλλά το σιτάρι έχει κυρίαρχο ρόλο, ειδικά στη φετινή καλλιεργητική περίοδο. Οπτικά, δημιουργούν την εντύπωση ότι είναι μέτρια ως προς την ποιότητα, αλλά με τον αλωνισμό θα έχουν σαφή εικόνα.

«Το κόστος καλλιέργειας των χωραφιών, καθώς και οι κλιματολογικές συνθήκες, σε συνδυασμό με τις τιμές, προβληματίζουν έντονα τους ιδιοκτήτες τους για το αν θα τα καλλιεργήσουν με σιτηρά», αναφέρει ο Κώστας Δημητρίου, θεριζοαλωνιστής από την Αταλάντη

Στη Ροδόπη, το σιτάρι και το κριθάρι είναι στην περίοδο που ωριμάζουν και ξεραίνονται. Στη δεύτερη εβδομάδα του αλωνισμού σκληρού σιταριού είναι ο παραγωγός Τάσος Μποτρότσος, ο οποίος εξηγεί πως αλωνίζουν πολύ επιλεκτικά λόγω υγρασιών, οι οποίες είναι οριακές για τα δεδομένα των εμπόρων. «Σε σημείο αλωνισμού βρίσκονται μόνο τα πολύ πρώιμα σιτάρια και σε περιοχές που είχαμε λιγότερες βροχές», αναφέρει.

Οι αποδόσεις είναι αρκετά καλές στην περιοχή. Όπως περιγράφει ο κ. Μποτρότσος, σε ξηρικό χωράφι το σκληρό σιτάρι μετρά αποδόσεις πάνω από 400-450 κιλά το στρέμμα. Στην αρχή της εβδομάδας, άρχισε ο αλωνισμός στο κριθάρι στο οποίο οι αποδόσεις για ξηρικό χωράφι κινούνται στα 500 κιλά το στρέμμα. Τα μαλακά σιτάρια δεν είναι έτοιμα ακόμη για αλώνια.

Χαμηλές προσδοκίες στα σιτάρια στη Στερεά Ελλάδα

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται ο θερισμός των σιτηρών στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Ήδη, ένα μεγάλο ποσοστό των κριθαριών έχει αλωνιστεί, ενώ στη διαδικασία αυτή έχουν μπει και τα σιτάρια. Οι αποδόσεις των χωραφιών σε πολλές περιοχές δείχνουν να είναι χαμηλότερες σε σχέση με την περσινή περίοδο. Άλλωστε, οι καιρικές συνθήκες καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, όπως και η ξηρασία που ακολούθησε, επηρέασαν σημαντικά την απόδοση των φυτών.

Όπως μας ενημερώνει ο Χρήστος Πετρόπουλος, παραγωγός από τη Θεσσαλιώτιδα Δομοκού, πριν από περίπου πέντε ημέρες ξεκίνησε ο αλωνισμός των σκληρών σιτηρών, με αποδόσεις που κυμαίνονται στα 400 κιλά μεσοσταθμικά, σε σύγκριση με τα 600 κιλά την περσινή περίοδο. «Τη χαρακτηρίζουμε μία μέση χρονιά, με χαμηλές προσδοκίες στο θέμα των αποδόσεων. Εκείνο, όμως, που παρουσιάζει αξιόλογο ενδιαφέρον είναι η ποιότητα των σιτηρών, καθώς το ειδικό βάρος στο μεγαλύτερο ποσοστό βρίσκεται πάνω από 81 έως 85 kg/hl, κατατάσσοντάς το με αυτόν τον τρόπο στην πρώτη κατηγορία», σημειώνει ο ίδιος.

Επιπλέον, ο κ. Πετρόπουλος αναφέρει ότι «σημαντικό είναι και το ποσοστό στην υαλώδη τομή των σιτηρών, που και αυτό είναι ιδιαίτερα αυξημένο. Τέλος, η πρωτεΐνη δείχνει και αυτή να είναι πάνω από 13%, πράγμα που συνεπάγεται καλύτερη ποιοτική κατάταξη για τον παραγωγό». Κλείνοντας, ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι καιρικές συνθήκες αυτή την περίοδο ευνοούν σημαντικά τον αλωνισμό, λόγω της μειωμένης υγρασίας, η οποία κυμαίνεται στο 10% των σιτηρών που αλωνίζονται.

Για μετά τις εκλογές προσδιορίζεται ο χρόνος αλωνισμού των σιτηρών στη Δυτική Λοκρίδα. Όπως μας ενημερώνει ο Κώστας Γεωργίου, παραγωγός-θεριζοαλωνιστής από την Κάτω Τιθορέα, η εικόνα των σιτηρών δεν τροφοδοτεί μεγάλες προσδοκίες για τους παραγωγούς της περιοχής. «Σε ό,τι αφορά τα κριθάρια, τα καλά χωράφια, τα οποία είχαν ποτιστεί, έφτασαν ακόμα και τα 600 κιλά. Αυτά που έμειναν απότιστα και είναι καλλιεργημένα σε φτωχά και άγονα εδάφη, έπεσαν κάτω από τα 350 κιλά».

Αναφερόμενος στο θέμα των τιμών, υποστηρίζει ότι «τα κριθάρια θα εξαρτηθούν από τις τελικές αποφάσεις των βιομηχανιών ζυθοποιίας». Οι τιμές των κριθαριών παραμένουν ανοιχτές, αλλά υπάρχει σχετική ζήτηση και από την πλευρά των κτηνοτρόφων.

Λιγότερα τα στρέμματα στην Αταλάντη, μεγάλο το ποσοστό στα χέρσα

Για μέτρια χρονιά στην περιοχή του κάνει λόγο ο Κώστας Δημητρίου, θεριζοαλωνιστής από την Αταλάντη. Όπως υποστηρίζει, «στα γόνιμα εδάφη, οι αποδόσεις κυμαίνονται περίπου στα 450 κιλά και στα φτωχά και άγονα στα 150 με 200». Εκείνο, όμως, που τον προβληματίζει περισσότερο είναι το θέμα των ακαλλιέργητων χωραφιών, που για τον ίδιο ξεπερνά ακόμη και το 40%.

«Το κόστος καλλιέργειας των χωραφιών, καθώς και οι κλιματολογικές συνθήκες, σε συνδυασμό με τις τιμές, προβληματίζουν έντονα τους ιδιοκτήτες τους για το αν θα τα καλλιεργήσουν με σιτηρά. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να βλέπουμε μια αρνητική εικόνα», καταλήγει.

Μειωμένες οι αποδόσεις σε σύγκριση με πέρυσι στις Ερυθρές

Με ακαλλιέργητες εκτάσεις που ξεπερνούν το 30% των σιτηρών στην περιοχή του για τη φετινή περίοδο κάνει λόγο και ο Τάσος Τζαβάρας, γεωπόνος από τις Ερυθρές Αττικής. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι στην ευρύτερη περιοχή, όπως και στα όρια με τη Βοιωτία, το ποσοστό αυτό δείχνει να ανεβαίνει χρόνο με τον χρόνο, προβληματίζοντάς τον ιδιαίτερα. Αναφερόμενος στην τρέχουσα περίοδο του αλωνισμού, ο κ. Τζαβάρας υποστηρίζει ότι, σε σύγκριση με πέρσι, η φετινή χρονιά δείχνει να υπολείπεται σημαντικά σε αποδόσεις. «Οι αποδόσεις των χωραφιών έχουν πέσει στα 400 κιλά το στρέμμα μεσοσταθμικά, από τα 600 που πήραμε πέρυσι. Η έλλειψη βροχοπτώσεων στην ανάπτυξη των φυτών, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες πριν από την ωρίμανση, επηρέασε σημαντικά τις τελικές αποδόσεις», καταλήγει ο ίδιος.