Σιτηρά: Πάει πίσω η συγκομιδή στο κριθάρι, έρχεται με αξιώσεις το σκληρό

των Αντώνη Ανδρονικάκη, Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Αφροδίτης Χρυσοχόου

Ρευστό είναι το σκηνικό στα σιτηρά και ιδιαίτερα στο κριθάρι, μερικές ημέρες πριν από τη συγκομιδή. Σε πολλές περιοχές της Λάρισας, της Θεσσαλονίκης και της Βοιωτίας, οι βροχές που εμφανίστηκαν τις προηγούμενες ημέρες καθιστούν αμφίβολο ή και απαγορευτικό να ξεκινήσει η συγκομιδή μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα, ενώ κάποιοι που είχαν μπει στα χωράφια σε περιοχές της Μαγνησίας διέκοψαν τον αλωνισμό.

Την εμφάνισή του έκανε όμως και το χαλάζι, που έπληξε σημαντικά ορισμένα χωράφια με σιτηρά. Ζήτημα έχει ανακύψει στο συμβολαιακό κριθάρι, καθώς, σύμφωνα με τους παραγωγούς, ορισμένες ζυθοποιίες έχουν διαμηνύσει στους μεσίτες να παραλάβουν σημαντικά μειωμένες ποσότητες από τις συμφωνηθείσες. Διαφορετικό είναι το κλίμα στο σκληρό, όπου αρκετοί παραγωγοί εμφανίζονται αισιόδοξοι για υψηλότερη τιμή εκκίνησης σε σχέση με πέρσι, που μπορεί να ξεπεράσει και τα 23 λεπτά.

Κριθάρι

Πάνε πίσω τα αλώνια, σποραδικές αλλά μεγάλες ζημιές από χαλάζι

Μεταξύ 5 και 10 Ιουνίου φαίνεται πως θα στείλουν οι βροχές τους παραγωγούς στα χωράφια για τη συγκομιδή του κριθαριού. Όπως ανέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του ΑΣ Βόλου, Νικήτας Πρίντζος, «αν οι βροχές αυτής της εβδομάδας είναι έντονες, τότε η συγκομιδή θα πάει πίσω, με τον αλωνισμό να τοποθετείται στο τέλος της επόμενης». Από την πλευρά του, ο γεωπόνος από τον Βόλο, Θανάσης Κούντριας, ανέφερε: «Κάποιοι είχαν ήδη μπει στα χωράφια στις αρχές της εβδομάδας. Για παράδειγμα στον Δήμο Αλμυρού ή στο Περίβλεπτο είχαν ξεκινήσει τον αλωνισμό, όμως λόγω των βροχών διέκοψαν τη συγκομιδή».

Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο παραγωγός από τον Πλατύκαμπο Nίκος Ουγιάρος, «λογικά θα μπαίναμε από Δευτέρα, τώρα όμως λόγω δύο πρόσφατων βροχοπτώσεων και κυρίως της βροχής που έριξε την Τρίτη, θα πάμε μια εβδομάδα αργότερα». Μεγάλες απώλειες σε χωράφια με κριθάρι προκάλεσε το χαλάζι στη Θεσσαλονίκη και στα Γρεβενά. Πίσω πήγε η συγκομιδή λόγω βροχών και στη Βοιωτία, που παραδοσιακά ξεκινούσε αυτές τις μέρες.

Σοβαρές ζημιές όμως μετρούν οι παραγωγοί και από το χαλάζι που είχε χτυπήσει νωρίτερα ορισμένες περιοχές της χώρας. Όπως ανέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Τριλόφου, Χρήστος Τσιλιάς, «το χαλάζι χτύπησε περίπου το 20% των χωραφιών του Δήμου Τριλόφου Θεσσαλονίκης. Σε αυτά τα χωράφια, το 70% – 80% των κριθαριών καταστράφηκε». Εξίσου σοβαρές ζημιές σημειώθηκαν και στον Δήμο Καρπερού Δήμητρας στα Γρεβενά, σύμφωνα με τον παραγωγό, Μπάμπη Ορφανίδη.

Μεγάλες απώλειες στην παραγωγή προκλήθηκαν και στο Κιλελέρ, όπου σύμφωνα με τον παραγωγό Αντώνη Μπατζιόλα, πάνω από το 10% των καλλιεργούμενων εκτάσεων με σιτηρά και άλλες καλλιέργειες χτυπήθηκαν από το χαλάζι, που έπεφτε επί 40 λεπτά.

Ανάμεικτα τα μηνύματα για την ποιότητα

Συνέπεια της καθυστέρησης στη συγκομιδή είναι να μην μπορεί να εξαχθεί κάποιο κατηγορηματικό συμπέρασμα για τις αποδόσεις και την ποιότητα του φετινού κριθαριού. Στα θετικά καταγράφεται η ευεργετική επίδραση που είχαν οι βροχές τις τελευταίες ημέρες, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου η συγκομιδή θα ξεκινήσει πιο αργά.

Όπως ανέφερε στην «ΥΧ» ο γεωπόνος και παραγωγός από τη Θεσσαλονίκη, Γιώργος Μαλλιαρός, «οι βροχές βοήθησαν να εμφανιστούν ικανοποιητικά ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως το χρώμα, το ειδικό βάρος και το μέγεθος του σπυριού, τόσο για το κριθάρι, όσο και για το σιτάρι. Από τη μέχρι τώρα καλή εικόνα που παρουσιάζει η καλλιέργεια, οι στρεμματικές αποδόσεις μπορεί να φτάσουν τα 500 κιλά το στρέμμα, και ίσως και παραπάνω».

Την ίδια εικόνα μετάφερε και ο γεωπόνος από τις Σάπες Ροδόπης, Βαλάντης Μολλάς. «Μέχρι τώρα βοήθησε ο καιρός και προχωράνε καλά όλες οι καλλιέργειες. Οι βροχές θεωρούνται επικίνδυνες, γιατί σε πολλές περιπτώσεις μετά έρχεται χαλάζι. Το πρόβλημα θα είναι αν βρέξει και πιάσει απότομα η ζέστη, καθώς ειδικά στο κριθάρι το προϊόν ασπρίζει και χαλάει η ποιότητά του. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα περιμένουμε αύξηση των αποδόσεων από 50 έως 100 κιλά».

«Υπήρξαν κριθάρια που έστριψαν από το χαλάζι, όμως δεν υποβαθμίστηκε η ποιότητά τους», ανέφερε ο Μπάμπης Ορφανίδης από τα Γρεβενά. Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο κ. Τσιλιάς από τη Θεσσαλονίκη, σημειώνοντας ότι το κριθάρι που «επιβίωσε» στα χωράφια που χτυπήθηκαν από το χαλάζι δεν υποβαθμίστηκε ποιοτικά.

Σε ό,τι αφορά τις αποδόσεις, ο ίδιος πρόσθεσε: «Η εικόνα είναι μοιρασμένη. Όσα βάλαμε νωρίς πάνε καλά, αλλά περίπου οι μισές σπορές είναι όψιμες και δεν δείχνουν ότι θα πάνε ψηλά σε αποδόσεις». Πάντως, κοινό συμπέρασμα από τις περιοχές όπου σημειώθηκε χαλαζόπτωση είναι ότι προς τον παρόν δεν έχει επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα του κριθαριού.

Ο παράγοντας που απειλεί την ποιότητα του προϊόντος

Αυτό που ανησυχεί παραγωγούς και γνώστες της αγοράς, ιδιαίτερα στη Θεσσαλία, είναι ο έντονος καύσωνας που είχε πλήξει τα φυτά μέσα στον Μάιο. Όπως ανέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του ΑΣ Βόλου (ΕΒΟΛ), Νικήτας Πρίντζος, «οι υψηλές θερμοκρασίες που είχαν σημειωθεί στις 15 Μαΐου ψώμωσαν τα κριθάρια, δημιουργώντας ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση.

Από την πλευρά του, ο κ. Ουγιάρος σημείωσε: «Αυτό το 40άρι που είχε κάνει πριν από δύο εβδομάδες δεν ήταν καλό και εκεί που ήταν χρυσαφένια τα κριθάρια, ο λίβας τα άσπρισε. Ωστόσο, αν δεν μπούμε στο χωράφι, δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι». Από την πλευρά του, ο Κώστας Γεωργίου από την Τιθορέα Λοκρίδας, απέφυγε να προβεί σε εκτιμήσεις: «Ο καύσωνας στα μέσα Μαΐου επηρέασε σημαντικά ένα μεγάλο ποσοστό το σιτηρών. Τα αποτελέσματα θα τα δούμε κατά τη διάρκεια του θερισμού. Οι περσινές αποδόσεις κυμάνθηκαν από 250 έως 300 κιλά το στρέμμα στα φτωχά χωράφια, ενώ στα παραγωγικά ξεπέρασαν τα 600 κιλά το στρέμμα», σημείωσε.

Ανησυχία των παραγωγών για το βυνοποιήσιμο κριθάρι

Ολοένα και αυξάνεται η ανησυχία των παραγωγών συμβολαιακού βυνοποιήσιμου κριθαριού για την εξέλιξη της χρονιάς, καθώς τα μηνύματα που έρχονται από την πλευρά των εμπόρων κάνουν λόγο για αλλαγή στάσης από ορισμένες ζυθοποιίες σε σχέση με τους όρους που συμφωνήθηκαν στα συμβόλαια. Σύμφωνα με Θεσσαλό παράγοντα της αγοράς σιτηρών, δημιουργείται ένα κλίμα που θα οδηγήσει σε μειωμένη απορρόφηση κριθαριού από τους παραγωγούς, με επιχείρημα ότι την περίοδο έξαρσης του κορωνοϊού υπήρξε μεγάλη μείωση της κατανάλωσης μπύρας.

Ο ίδιος σημείωσε ότι οι παραγωγοί που διατηρούν συμβόλαια έχουν μπει σε έξοδα, όπως η αγορά σπόρου, που στοιχίζει έως και διπλάσια σε σχέση με τον συμβατικό. Ως εκ τούτου, μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελέσει μεγάλο πλήγμα για τα έσοδά τους.

Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του ΑΣ Τριλόφου Θεσσαλονίκης, Χρήστος Τσιλιάς, «φέτος φαίνεται ότι πάμε για μείωση έως και 20% των ποσοτήτων που θα παραδώσουμε στη ζυθοποιία, με τιμή τα 17,2 λεπτά/κιλό. Επιπλέον, υπάρχει ένα κλίμα ότι το υπόλοιπο κριθάρι θα μας το πάρουν σε τιμή κτηνοτροφικού κριθαριού και μάλιστα χαμηλότερα από πέρσι, δηλαδή στα 13 λεπτά, όταν πέρσι το είχαμε δώσει 15. Όλα αυτά θα τα δούμε στην πράξη τον Αύγουστο».

Σκληρό σιτάρι

Αισιοδοξία για δυναμική εκκίνηση στην αγορά

Ιδιαίτερα θετικά είναι τα μηνύματα που έρχονται από τη Θεσσαλία για τη φετινή χρονιά στο σκληρό σιτάρι. Καθώς η συγκομιδή του έπεται αυτής του κριθαριού, ο καιρός μέχρι στιγμής είναι σύμμαχος για τους παραγωγούς.

Σύμφωνα με τον Νικήτα Πρίντζο «η αγορά δεν έχει αποθέματα, οι τάσεις σε πολλά κράτη που αγωνιούν για τη διατροφική αυτάρκεια και λόγω κορωνοϊού είναι να αγοράσουν σιτηρά, επομένως είναι ευκαιρία φέτος για τους παραγωγούς. Θεωρώ δεδομένη μία τιμή πάνω από τα 23 λεπτά», καταλήγει ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Βόλου.

Ακόμα πιο αισιόδοξος παρουσιάστηκε σε δηλώσεις του στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννης Κουκούτσης, ο οποίος ανέφερε: «Φέτος λόγω των άριστων ποιοτικών χαρακτηριστικών των σιτηρών του θεσσαλικού κάμπου, η τιμή κατά τη γνώμη μου πρέπει να ξεκινήσει από τα 25 λεπτά». Παρόμοια άποψη διατύπωσε και ο παραγωγός Βαλάντης Μολλάς από τη Ροδόπη: «Πέρσι πουλήσαμε στα 18 λεπτά. Φέτος, με την ποιότητα του προϊόντος και το κλίμα που φαίνεται να δημιουργείται στην αγορά, θεωρώ ότι η τιμή παραγωγού θα διαμορφωθεί τουλάχιστον στα 20 – 22 λεπτά».

ΕΕ: Μεγάλη πτώση στο μαλακό προβλέπουν COPA και COGECA

Στον πίνακα καταγράφονται οι εκτιμήσεις των COPA-COGECA για τη φετινή σεζόν σε κριθάρι, σκληρό και μαλακό σιτάρι. Σε ό,τι αφορά το κριθάρι, μείωση παραγωγής σε σχέση με πέρσι αναμένεται στη Γαλλία (4%). Πολύ μικρή άνοδος (2%) αναμένεται στην παραγωγή σκληρού σίτου στην Ιταλία. Ωστόσο, με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επικαλούνται οι ευρωπαϊκές οργανώσεις, στο σύνολο της ΕΕ (15) προβλέπεται σημαντική μείωση στο μαλακό σιτάρι (-10%) και μικρότερες μειώσεις σε σκληρό σιτάρι (-2,1%) και κριθάρι (-3%).