Ο σπόρος του συνεργατισμού βρίσκει εύφορο έδαφος στις Μηλιές Ηλείας

Αν η αρχή είναι, όπως λένε, το ήμισυ του παντός, τότε η επιτυχία με την οποία στέφθηκε και η ανταπόκριση που βρήκε στην τοπική κοινωνία ο πρώτος κύκλος εκδηλώσεων του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Νέα Γεωργία Νέα Γενιά (ΝΓΝΓ) στη Φολόη της Ηλείας, προκειμένου να εμπεδωθεί «Η αξία των Συνεργατικών Σχημάτων στον πρωτογενή τομέα», δίνουν ένα πολύ ελπιδοφόρο μήνυμα για το μέλλον.

Πόσω μάλλον δε, από τη στιγμή που πίσω από την ανοιχτή συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4 Ιουνίου στο συγκρότημα Lalas Village, κρύβεται ένα τρίμηνο έντονης προεργασίας και ζυμώσεων, προκειμένου να μπουν οι βάσεις και να τροχοδρομηθεί με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις το εγχείρημα «Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Αγροδιατροφικής Ανάπτυξης στις Μηλιές», την υλοποίηση του οποίου έχει αναλάβει ο οργανισμός, με την καθοδήγηση και υποστήριξη του ιδρύματος Folloe.

Πρόκειται για το ίδρυμα που έχει δημιουργήσει ο γνωστός επιχειρηματίας Πάνος Γερμανός, ο οποίος κατάγεται από την περιοχή και έχει ως βασικό στόχο την ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων και την παροχή εκείνων των εργαλείων που θα τις βοηθήσουν να ενισχύσουν τη θέση τους στην οικονομία και να διαμορφώσουν το μέλλον με τις δικές τους δυνάμεις.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, είναι πλέον σαφές ότι ο δρόμος αυτός περνάει μέσα από τη δημιουργία συνεργατικών σχημάτων. Αυτό ακριβώς αναδείχθηκε στη διάρκεια της εκδήλωσης του περασμένου Σαββάτου.

Μεταξύ άλλων, αναλύθηκαν οι ευκαιρίες διασύνδεσης των τοπικών προϊόντων με την εγχώρια αγορά και ευρύτερα οι δυνατότητες στήριξης και περαιτέρω ανάπτυξης της πρωτογενούς παραγωγούς της ευρύτερης περιοχής της Φολόης, με επίκεντρο τις Μηλιές.

Τις απορίες και τα ερωτήματα των συμμετεχόντων, που δεν ήταν λίγα, κλήθηκαν να απαντήσουν, πέρα από τη διευθύνουσα σύμβουλο της ΝΓΝΓ, Έφη Λαζαρίδου, έμπειρα στελέχη του κλάδου, όπως ο δικηγόρος Γιώργος Αποστολόπουλος, με ειδίκευση στη σύσταση και λειτουργία συνεργατικών αγροτικών σχημάτων, ο Νίκος Γούσιος, αντιπρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φαρσάλων «Ο Ενιπέας» και η Μαρία Αποστόλου, διευθύνουσα σύμβουλος της Netafim Ελλάς.

Προχωρά η γεώτρηση

Οι παρόντες ενημερώθηκαν επίσης για τις διάφορες μορφές των συνεργατικών σχημάτων, για τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά και επιχειρηματικά εργαλεία και για πρακτικές ιδιαίτερα χρήσιμες σχετικές με τις δραστηριότητές τους στον κλάδο της αγροδιατροφής. Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του ιδρύματος Folloe, Σπύρος Κόπολας αποκάλυψε ότι βρίσκεται στη φάση της αδειοδότησης η γεώτρηση που αναμένεται δώσει λύση στο αρδευτικό πρόβλημα που μέχρι σήμερα αποτελεί τροχοπέδη για την αγροτική ανάπτυξη της περιοχής.

Στο βάθος ενιαίο brand

Ύστερα από πολλαπλές συναντήσεις που πραγματοποίησε από τον Μάρτιο και μετά η ομάδα στελεχών του οργανισμού με περισσότερους από 60 κατοίκους των Μηλιών (παραγωγούς, κτηνοτρόφους, επιχειρηματίες της μεταποίησης και επαγγελματίες της τοπικής κοινότητας), φαίνεται ότι έχει πλέον σχηματιστεί ένας πυρήνας ατόμων γύρω από τον οποίο μπορεί να χτιστεί ένα δραστήριο συνεργατικό σχήμα που θα… αλλάξει το επίπεδο της αγροτικής παραγωγής της ευρύτερης περιοχής.

Το σενάριο που προτάσσεται αυτήν τη στιγμή προβλέπει τη δημιουργία ομάδων παραγωγών για ορισμένες τουλάχιστον από τις βασικές αγροτικές δραστηριότητες της περιοχής (ελαιοκαλλιέργεια, ακρόδρυα, κτηνοτροφία, αροτραίες καλλιέργειες, κυρίως κτηνοτροφικά φυτά), οι οποίες, σε ένα δεύτερο στάδιο, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπό τη «σκέπη» ενός συνεταιρισμού.

Κάτω από την ίδια ομπρέλα μπορεί να ενταχθεί και ένας γυναικείος συνεταιρισμός με παραδοσιακά εδέσματα και γλυκά της περιοχής, όπως ο περίφημος μπακλαβάς με το ξεχωριστό φύλλο. Πρόκειται για μια ιδέα που έχει ήδη ωριμάσει μεταξύ των γυναικών της περιοχής που φαίνεται ότι, για άλλη μια φορά, βάζουν τα γυαλιά στο λεγόμενο «ισχυρό φύλο». Ο τελικός στόχος του εγχειρήματος αφορά τη δημιουργία ενός ενιαίου brand, με οικονομίες κλίμακας, το οποίο θα μπορούσε να αξιοποιήσει και τις δυνατότητες σύνδεσης με το τουριστικό προϊόν, δεδομένης της εγγύτητας με την Αρχαία Ολυμπία.

Το «συνεταιρίζεσθαι» η απάντηση στα προβλήματα της περιοχής

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναφορικά με την αγροτική ταυτότητα αλλά και τα βασικά προβλήματα της περιοχής παρουσιάζουν τα ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε στη διάρκεια του περασμένου τριμήνου η ομάδα της Νέας Γεωργίας για τη Νέα Γενιά.

Όπως προκύπτει από αυτήν, η εικόνα των εκμεταλλεύσεων είναι αρκετά καλή σε ό,τι αφορά την καλλιεργητική φροντίδα και τα επίπεδα παραγωγής, ωστόσο το βασικό αγκάθι έχει να κάνει με την έλλειψη δυνατότητας άρδευσης τους θερινούς μήνες. Σοβαρό ζήτημα, το οποίο δεν επιτρέπει τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των εκμεταλλεύσεων, είναι επίσης η απουσία συμβουλευτικής, ελέγχου και συνεργασίας από επαγγελματία γεωπόνο, ενώ πολλοί παραγωγοί αδυνατούν να προχωρήσουν σε εντατική καλλιέργεια, καθώς δεν διαθέτουν τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό.

Εξάλλου, η απουσία μεταποιητικής μονάδας (π.χ. εμφιαλωτήριο ελαιολάδου, μεταποίηση κάστανων και καρυδιών), η αδυναμία να ακολουθηθούν επαγγελματικά πρότυπα καλλιέργειας-παραγωγής και η έλλειψη εμπορικής πολιτικής και οποιασδήποτε διάθεσης ομαδικής προσπάθειας, έχουν ως αποτέλεσμα οι παραγωγοί στην περιοχή να μην αποκομίζουν κάποια προστιθέμενη αξία από τη διάθεση της παραγωγής τους.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης δεν υπάρχουν παγοδεξαμενές μεγάλης χωρητικότητας, ούτε μονάδα μεταποίησης γάλακτος, η οποία θα μπορούσε να δώσει ευελιξία και μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ στις αιγοπροβατοτροφικές γαλακτοπαραγωγικές μονάδες της περιοχής.

Κοινή συνισταμένη όλων αυτών, βέβαια, είναι η απουσία συνεταιριστικής δομής ή Ομάδας Παραγωγών, που θα μπορούσε να θέσει παραγωγικά πρότυπα, να προσφέρει καλύτερες εμπορικές συμφωνίες, χρηματοδοτικές δυνατότητας και, εν γένει, βοήθεια σε άτομα που θέλουν να ασχοληθούν και να επιστρέψουν στην περιοχή.

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 10 Ιουνίου 2022