Στην παγκόσμια αγορά εδώδιμων εντόμων φιλοδοξεί να μπει η φάρμα Skolix

Στη νέα και μικρή, αλλά ραγδαία εξελισσόμενη παγκόσμια αγορά της εκτροφής εδώδιμων εντόμων ετοιμάζεται να μπει μια καινοτόμος startup από την Έδεσσα της Πέλλας. Η Skolix, όπως ονομάζεται, είναι μια φάρμα παραγωγής και εκτροφής εντόμων, αρχικά για ζωοτροφή και μακροπρόθεσμα, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, για ανθρώπινη κατανάλωση.

Αποτελείται από μια τολμηρή για τα ελληνικά δεδομένα ομάδα τριών Εδεσσαίων με αγροτικό οικογενειακό παρελθόν, παρόν και -όπως φαίνεται- μέλλον. Πρόκειται για την ερευνήτρια και Δρα Μοριακής Βιολογίας, Ρωξάνη Γάτση, τη δασκάλα αδελφή της, Θεοδώρα, παιδιά αγροτικής οικογένειας, και τον νέο αγρότη Αντώνη Μαρκοζάνη. Σκοπεύουν να δημιουργήσουν τη συγκεκριμένη φάρμα αμέσως μόλις επιλυθούν όλες οι νομικές ενέργειες και διαδικασίες για την τυπική ίδρυση μιας εταιρείας τέτοιου αντικειμένου, αλλά και να συμμετέχουν σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα.

Σκοπός και στόχος τους θα είναι να προσφέρουν μια καινοτόμο και εναλλακτική πηγή σίτισης στον αγροδιατροφικό τομέα προσφέροντας, παράλληλα, μια βιώσιμη λύση στην ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση για ζωική πρωτεΐνη.

Πειραματική εκτροφή

Η Skolix έχει ξεκινήσει εδώ και λίγους μήνες πειραματική εκτροφή με το έντομο Tenebrio molitor, ως συμπλήρωμα διατροφής τόσο για πτηνά όσο και για ψάρια και χοίρους. Όπως εξηγεί η Δρ. Γάτση, αυτό που χρησιμοποιείται για κατανάλωση είναι ένα σκαθάρι, το αποκαλούν αλευροσκώληκα, αλλά ουσιαστικά είναι προνύμφες, κάτι σαν κάμπιες, που χρησιμοποιούνται γιατί έχουν μεγάλη ποσότητα σε θρεπτικές ουσίες. Ένα σκαθάρι δίνει 200-300 αβγά, οπότε σε κάθε κύκλο αυξάνεται ο αριθμός. «Όταν η παραγωγή φτάσει στο επιθυμητό, τότε χρησιμοποιείται μόνο το 10% της παραγωγής για αναπαραγωγή, αλλιώς η προνύμφη είτε πωλείται είτε επεξεργάζεται», επισημαίνει η ίδια.

Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η επεξεργασία των εντόμων σε ένα premium συμπλήρωμα διατροφής για ζώα και για ανθρώπινη κατανάλωση. Όπως τονίζει η συνιδρύτρια της Skolix, στο πειραματικό στάδιο έχουν ξεκινήσει με ζωοτροφές γιατί, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, επιτρέπεται η χρήση ζωντανών εντόμων μόνο για ζώα.

«Δεν έχουμε περάσει ακόμη στο κομμάτι της επεξεργασίας και θα δούμε αργότερα την εκτροφή για ανθρώπινη κατανάλωση, γιατί η ελληνική αγορά δεν είναι ακόμη έτοιμη. Πάντως, άρχισαν να γίνονται πολλά προϊόντα στα οποία δεν είναι εντελώς ορατή η επεξεργασία των εντόμων, όπως η χιτίνη, ένα βιοπολυμερές που βρίσκεται στον εξωσκελετό των προνυμφών και έχει πολλές εφαρμογές στη βιομηχανία, στις αγροτικές παραγωγές, στη φαρμακοβιομηχανία, στο φιλτράρισμα των νερών κ.λπ.».

Η κυκλική οικονομία

Η παραγωγική διαδικασία της Skolix βασίζεται στις αρχές και στους κανόνες της κυκλικής οικονομίας, καθώς χρησιμοποιεί την τοπική αγροτική βιομάζα για τη σίτιση των εντόμων. Το έντομο μεγαλώνει σε ένα βασικό υπόστρωμα που μπορεί να είναι βρόμη, πίτουρο, σιτάρι ή άλλο άλευρο. Προσθέτουν, επίσης, λαχανικά ή φρούτα, όπου από εκεί παίρνουν υγρασία και θρεπτικά συστατικά. «Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την τοπική αγροτική βιομάζα, αυτά που πετούν και δεν τα χρειάζονται οι παραγωγοί. Για παράδειγμα, η περιοχή έχει πολλά κεράσια, τα οποία μπορούν να φάνε τα έντομα. Ταυτόχρονα, τα απόβλητα των εντόμων είναι ένα πολύ καλό λίπασμα, που μπορεί ξανά να περάσει στη γη. Και έτσι κλείνει ο κύκλος της οικονομίας», υπογραμμίζει η Δρ. Γάτση.

Αγορές-στόχος και τιμές

Στην αρχική της φάση, η Skolix θα απευθυνθεί στην ελληνική αγορά και, λόγω ποσότητας παραγωγής, σε μικρές φάρμες πουλερικών. Η παραγωγικότητα της μονάδας με συντηρητικές εκτιμήσεις θα είναι περίπου στους 5 τόνους τον μήνα. Ο απώτερος στόχος, σύμφωνα με τη Δρα Γάτση, είναι να μεταποιήσουν αργότερα τα έντομα, να τα επεξεργαστούν και να παράγουν άλευρα που εντάσσονται πολύ πιο εύκολα στις ζωοτροφές ή στην ανθρώπινη κατανάλωση, όπως γίνεται στο εξωτερικό.

Σε ό,τι αφορά τις ζωοτροφές και την τιμή τους, όπως αναφέρει, οι προνύμφες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τις υπάρχουσες ζωοτροφές, αλλά να χρησιμοποιηθούν ως premium συμπληρώματα, με μεγάλη διατροφική αξία, που μπορούν να βελτιώσουν την υγεία των ζώων. Αυτό δικαιολογεί εν μέρει και το γεγονός ότι είναι ακριβότερες από κάποιες άλλες ζωοτροφές.

Οι τιμές τους βέβαια μπορούν να γίνουν ανταγωνιστικές όσο βελτιώνονται οι εγκαταστάσεις και αυξάνεται η παραγωγική δυνατότητα. «Θεωρώ ότι σε κάποια φάση στο μέλλον θα γίνουν αναγκαιότητα οι εναλλακτικές πηγές διατροφής, γιατί δεν έχουμε καλλιεργήσιμη γη και οι καιρικές συνθήκες με την αλλαγή του περιβάλλοντος δεν ευνοούν τις κλασικές καλλιέργειες», καταλήγει η συνιδρύτρια της Skolix .