Διαβεβαιώσεις από την Κομισιόν, ώστε να λάβει και βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη στήριξη των παραγωγών όσον αφορά το υψηλό κόστος των εισροών, και δη των λιπασμάτων, ζήτησαν οι αντιπροσωπείες των κρατών-μελών κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου των Υπουργών Γεωργίας, τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου.
Αν και οι υπουργοί υποστηρίζουν την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαμόρφωση και εφαρμογή μίας νέας στρατηγικής όσον αφορά τα λιπάσματα, εντούτοις υπογράμμισαν σε όλους τους τόνους πως στην ανακοίνωση απουσιάζουν συγκεκριμένες προτάσεις για την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η ανησυχία επικεντρώνεται στις σπορές και στον προβληματισμό που εκφράζουν οι ίδιοι οι παραγωγοί για το επόμενο χρονικό διάστημα, με πολλούς υπουργούς να ζητούν λύσεις για να μην κινδυνεύσει η παραγωγή και κατ’ επέκταση η επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ. Κάποιοι υπουργοί ζήτησαν κονδύλια, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι αυτά πρέπει να είναι κοινοτικά, ώστε να μην επιβαρυνθούν και άλλο οι εθνικοί προϋπολογισμοί των κρατών-μελών.
Η συζήτηση βασίστηκε και στο κείμενο με θέμα τη «διασφάλιση διαθεσιμότητας και οικονομικής προσιτότητας των λιπασμάτων», που κατατέθηκε στο Συμβούλιο με πρωτοβουλία της Ισπανίας και συνυπογράφουν 15 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.
Πρόβλημα με διάρκεια
Οι 16 αντιπροσωπείες εξηγούν, μεταξύ άλλων, ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε ξαφνική άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου, «που οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση της τιμής των αζωτούχων λιπασμάτων από τη μία πλευρά και στο κλείσιμο μεγάλου μέρους της παραγωγικής δύναμης της ΕΕ από την άλλη». Εκφράζουν την ανησυχία τους ότι το πρόβλημα στην αγορά λιπασμάτων θα έχει διάρκεια, με τις ίδιες συνέπειες στη διαθεσιμότητα και τις τιμές ακόμα και το 2023.
«Πολλοί αγρότες αντιμετωπίζουν τώρα το δίλημμα εάν και πόσο μπορούν να διακινδυνεύσουν σχετικά με τις αποφάσεις που θα πάρουν για τις σπορές, δεδομένης της μεγάλης αύξησης των τιμών των λιπασμάτων και άλλων ενεργειακών εισροών», τονίζουν.
Οι αντιπροσωπείες προτρέπουν την Επιτροπή να υιοθετήσει «συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα». Αρχικά, καλούν για δράση, με στόχο τη διατήρηση «της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας στην παραγωγή και στην προμήθεια λιπασμάτων, αποφεύγοντας νέες εξαρτήσεις από εισαγωγές λιπασμάτων από τρίτες χώρες», καθώς και «την ανάπτυξη μέτρων που έχουν αντίκτυπο στην τιμή του φυσικού αερίου για την παραγωγή αζωτούχων ενώσεων καθώς και την τιμή της ενέργειας για την παραγωγή φωσφορικών και καλιούχων λιπασμάτων».
Διαφάνεια στην αγορά
Όπως εξηγούν, όλα αυτά θα πρέπει να επιτευχθούν ενώ «ενισχύεται η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων στην παραγωγική διαδικασία». Ζητούν, επίσης, αυξημένη διαφάνεια στην αγορά των λιπασμάτων και των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τους, προτείνοντας τη σύσταση ομάδας παρατηρητηρίου.
Για τις εκμεταλλεύσεις, υπογραμμίζουν την ανάγκη αξιοποίησης της γεωργίας ακριβείας, την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τους αγρότες, αλλά και εργαλεία διαχείρισης θρεπτικών συστατικών που επιτρέπουν βελτιωμένες γεωργικές πρακτικές.
Υπογραμμίζουν, επίσης, «την αναζήτηση εναλλακτικών θρεπτικών ουσιών και πηγών ενέργειας, που προάγουν την ανάκτηση βιολογικών αποβλήτων και ζωικών υποπροϊόντων», και καλούν την Επιτροπή «να προωθήσει τη χρήση βιοδιεγερτών για τη βελτιστοποίηση της χρήσης λιπασμάτων μέσω της καλύτερης χρήσης των θρεπτικών ουσιών από τις καλλιέργειες». «Ζητάμε μια πραγματικά ολοκληρωμένη στρατηγική για τα λιπάσματα με συγκεκριμένα μέτρα και σε σύντομο χρονικό διάστημα», προειδοποίησε ο Ισπανός υπουργός Γεωργίας, Λουίς Πλάνας.
Και συμπλήρωσε πως «πρέπει να δώσουμε βεβαιότητα στους αγρότες κατά τη λήψη των αποφάσεων σποράς. Αυτό που είναι σημαντικό πάνω από όλα είναι να μη δούμε πτώση στην παραγωγή», υπογράμμισε.
Άλλα θέματα
Κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου συζητήθηκαν ακόμη οι γεωργικές, δασοκομικές και θαλάσσιες πτυχές του προτεινόμενου κανονισμού για την αποκατάσταση της φύσης, καθώς και τα αποτελέσματα της διάσκεψης του 2022 για τη βιοοικονομία στην ΕΕ.
Επιπλέον, οι υπουργοί συζήτησαν την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής, όσον αφορά την εφαρμογή της νέας δασικής στρατηγικής της ΕΕ για το 2030, καθώς και τα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς της.
