Στο συρτάρι τα σχέδια για ανασύσταση του ΟΓΑ

Στο συρτάρι φαίνεται ότι μπαίνουν οι όποιες σκέψεις της νέας ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας για ανασύσταση του ΟΓΑ, στο πλαίσιο ενός ριζικού επανασχεδιασμού του ασφαλιστικού συστήματος, για τον οποίο πολύς λόγος έγινε τους προηγούμενους μήνες.

Το μέγεθος του εγχειρήματος και, κυρίως, οι κίνδυνοι που εγκυμονεί μια ενδεχόμενη κατάτμηση του ΕΦΚΑ, τρία μόλις χρόνια αφότου το «υπερταμείο» ήρθε στη ζωή, απορροφώντας τους παλαιούς ασφαλιστικούς οργανισμούς, κάνουν την κυβέρνηση να προσανατολίζεται σε μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση του ζητήματος. Αυτή εστιάζει στη διόρθωση όσο το δυνατόν περισσότερων «ανορθογραφιών» του Νόμου Κατρούγκαλου, κινούμενη όμως πάντα εντός του πλαισίου, αλλά και των νομικών ερεισμάτων που παρέχει η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ.

Παρά τα όσα διαρρέονταν το καλοκαίρι –για μικροπολιτικούς σκοπούς, σύμφωνα με κάποιους–, το Συμβούλιο έκρινε μεν αντισυνταγματικό το όριο του 20% για τις εισφορές των μη μισθωτών, δίχως ωστόσο να επιφυλάσσει αντίστοιχη κρίση και για τη σύνδεση των εισφορών με το φορολογητέο εισόδημα, κάτι που, μαζί με την ενοποίηση των Ταμείων, αποτελούσε την πεμπτουσία του ν. 4387/2016.

Αν στην εξίσωση προστεθεί και η επιταγή των δανειστών οι όποιες αλλαγές να έχουν ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα στη χειρότερη των περιπτώσεων, γίνεται κατανοητό γιατί ορισμένοι στο υπουργείο και ιδίως έμπειρα υπηρεσιακά στελέχη, αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα ακόμα και τα σενάρια για επαναφορά στο παλαιό σύστημα των ασφαλιστικών κλάσεων που διακινούνται το τελευταίο διάστημα.

Ο ίδιος ο κ. Βρούτσης, μάλιστα, φέρεται να είπε σε εκπροσώπους φορέων με τους οποίους συναντήθηκε πρόσφατα ότι «για την ώρα προχωράμε με βάση ό,τι προβλέπει η απόφαση του ΣτΕ. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο».

Δεμένα τα χέρια των ανταποκριτών

Δεν είναι, βέβαια, πως δεν υπάρχουν αρκετοί λόγοι να επαναξιολογηθεί από σχεδόν μηδενική βάση, ιδίως σε ό,τι αφορά τους αγρότες, το εγχείρημα της ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων.

Πέρα από το σκέλος της εισπραξιμότητας και των εσόδων του ΕΦΚΑ από εισφορές (σ.σ. για τους μη μισθωτούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι αγρότες, αναμένεται φέτος να κινηθούν χαμηλότερα από την περσινή χρονιά κατά την οποία έκλεισαν… χαμηλότερα από το 2017), η ενσωμάτωση του ΟΓΑ στο υδροκέφαλο «υπερταμείο» ανέτρεψε επί τα χείρω την καθημερινότητα των ανθρώπων της υπαίθρου, ξηλώνοντας ή αποδυναμώνοντας δομές που είχαν αποδείξει τη λειτουργικότητά τους επί δεκαετίες. Το πλέον χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ανταποκριτών του ΟΓΑ οι οποίοι, καίτοι νομικά εξακολουθούν να υφίστανται, στην πράξη είναι σήμερα αποκομμένοι από το κεντρικό σύστημα του ΕΦΚΑ και με «ψαλιδισμένες» αρμοδιότητες.

Μεταξύ άλλων, δεν μπορούν να «δουν» στην πλατφόρμα τους νέους ασφαλισμένους που έχουν χρόνο ασφάλισης ως αγρότες μόνο στον ΕΦΚΑ, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να αναγκάζονται για απλές υποθέσεις, όπως η χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας, να «κατέβουν» ακόμα και έως την Αθήνα.

Από την Κοζάνη στην Αθήνα για ενημερότητα

Είναι ενδεικτικό ότι το κατώφλι του Τμήματος Εισφορών του πρώην ΟΓΑ στην Πατησίων περνούν ετησίως τουλάχιστον 10.000 αγρότες από 27 νομούς της χώρας, από τη Μακεδονία μέχρι την Πελοπόννησο. Αυτόν τον όγκο δουλειάς, μάλιστα, καλούνται να διαχειριστούν μόλις… τρεις εργαζόμενοι, κάτι που αποτελεί ένα μόνο δείγμα της υποστελέχωσης των υπηρεσιών του πρώην ΟΓΑ, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, μετά την απορρόφηση από τον ΕΦΚΑ.

Ο ΟΠΕΚΑ (σ.σ. το επιδοματικό κομμάτι του ΟΓΑ που «επιβίωσε», ενσωματώνοντας και άλλα προνοιακά επιδόματα) πήρε μαζί του έναν πολύ μεγάλο αριθμό στελεχών, υπονομεύοντας εκ των πραγμάτων την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που… έμειναν κάτω από την ομπρέλα του νέου ταμείου.