Τέλος στην περίοδο χάριτος για το… τέλος επιτηδεύματος

Να καταβάλουν 650 ευρώ καλούνται όσοι αγρότες μπήκαν στο κανονικό καθεστώς το 2014

Αυξημένος κατά 650 ευρώ θα είναι φέτος ο φορολογικός «λογαριασμός» για χιλιάδες αγρότες, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν για πρώτη φορά το τίμημα της προ εξαετίας «μεταπήδησής» τους από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Όπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ η εφημερίδα «Ύπαιθρος Χώρα», η περίοδος χάριτος των πέντε ετών που είχε θεσπίσει η τότε ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών για όσους «μπήκαν στα βιβλία» από 1/1/2014 εξέπνευσε στις 31/12/2018, κάτι που σημαίνει ότι οι συγκεκριμένοι (και πολυάριθμοι) παραγωγοί θα πρέπει φέτος να καταβάλουν τέλος επιτηδεύματος για το φορολογικό έτος 2019. Όσοι από αυτούς ήρθαν τις προηγούμενες εβδομάδες σε επαφή με τον λογιστή τους για την υποβολή της φορολογικής δήλωσης πήραν ήδη τη σχετική «κρυάδα», αφού το σύστημα τους «υπενθύμισε», μέσω της εκκαθάρισης, την υποχρέωση που οι περισσότεροι… είχαν ξεχάσει.

Φωτεινή Μακρή, λογίστρια-φοροτεχνικός

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» η λογίστρια-φοροτεχνικός Φωτεινή Μακρή, υπόχρεοι σε πληρωμή τέλους επιτηδεύματος είναι όλοι οι επιτηδευματίες (φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και νομικές οντότητες) και όσοι ασκούν ελευθέριο επάγγελμα. Εξαίρεση αποτελούν οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος (που δεν λογίζονται ως επιτηδευματίες), καθώς και:

✱ Τα πρόσωπα που ασκούν ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του ογδόντα τοις εκατό (80%).

✱ Οι εμπορικές επιχειρήσεις που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως πεντακόσιους (500) κατοίκους και σε νησιά κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

✱ Ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε (5) έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων, εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται τρία (3) έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.

✱ Οι αγρότες – μέλη αγροτικών συνεταιρισμών που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν. 4384/2016).

✱ Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι σχολικοί συνεταιρισμοί του άρθρου 46 του ν. 1566/1985.

✱ Οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

✱ Οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως νομικής μορφής που βρίσκονται σε εκκαθάριση, πτώχευση ή αδράνεια. 

Με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1053 /17.2.2014 (η οποία, υπογραμμίζεται, παραμένει σε ισχύ) διευκρινίστηκε ότι απαλλάσσονται από το τέλος επιτηδεύματος οι αγρότες κατά τα πρώτα πέντε έτη από την ημερομηνία τήρησης βιβλίων και ένταξής τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ. Ειδικότερα, αναφέρει η εγκύκλιος ότι «οι ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα εξαιρούνται από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε (5) έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων, εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται τρία (3) έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας».

Επομένως, όπως σημειώνει η κα Μακρή, για όσους αγρότες έχουν πρώτη έναρξη 1/1/2014 (και δεν ανήκουν στις παραπάνω εξαιρέσεις), μέσω της εκκαθάρισης της φετινής δήλωσης θα τους υπολογισθεί τέλος επιτηδεύματος. Τονίζεται εδώ ότι υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις αγροτών που είχαν κάνει πρώτη έναρξη σε παρελθόντα έτη, εν συνεχεία προχώρησαν σε διακοπή δραστηριότητας και αργότερα «επανήλθαν» με νέα έναρξη.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ως πρώτη έναρξη θα λογιστεί η πρώτη ημερομηνία και από εκεί θα ξεκινήσει να «μετρά» η πενταετία, καθώς εφαρμόζεται παλαιότερη σχετική απόφαση του ΣτΕ σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση διακοπής και εκ νέου έναρξης εργασιών στο ίδιο ή συναφές αντικείμενο δραστηριότητας, δεν λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος διακοπής. Επομένως και αυτοί οι αγρότες θα κληθούν να καταβάλουν φέτος τέλος επιτηδεύματος.

Για παράδειγμα, έστω αγρότης που έκανε έναρξη στις 01/01/2011 με ΚΑΔ λαϊκών αγορών και έκανε διακοπή δραστηριότητας στις 31/12/2014 και μετάταξη στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ για την παραγωγική του δραστηριότητα. Τον Ιανουάριο του 2017, μετατάσσεται στο κανονικό Καθεστώς ΦΠΑ, επειδή ξεπέρασε το όριο των 15.000 ευρώ (τζίρος) κατά το φορολογικό έτος 2016. Για το φορολογικό έτος 2019 θα του υπολογισθεί τέλος επιτηδεύματος.

Οι κωδικοί που «βγάζουν» απαλλαγή

Όπως προαναφέραμε, από το τέλος επιτηδεύματος εξαιρούνται οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ που είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών, καθώς και όσοι απέχουν τρία χρόνια από τη συνταξιοδότηση (65 έτη). Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι κρίσιμοι για την περίπτωση των αγροτών κωδικοί των εντύπων Ε1 και Ε3 είναι, όπως σημειώνει η κα Μακρή, οι εξής:

Ε1

✱ Κωδικοί 017-018: Συμπληρώνονται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ατομική επιχείρηση που έκανε πρώτη έναρξη μετά την 1/1/2017. Σε αυτή την περίπτωση, απαλλάσσεται από το τέλος επιτηδεύματος για πέντε χρόνια, όπως προείπαμε, από την πρώτη έναρξη εργασιών.

✱ Κωδικοί 027-028: Συμπληρώνεται από όσους διατηρούν εμπορική ατομική επιχείρηση και έχουν περάσει το 62ο έτος της ηλικίας τους, προκειμένου να μην επιβάλλεται σε αυτούς το τέλος επιτηδεύματος (εφόσον υπολείπονται τρία έτη από τη συνταξιοδότηση). Μπορεί να συμπληρωθεί και από αγρότες, αφού και ο ίδιος ο εμπορικός νόμος δεν αποκλείει τους καλλιεργητές από τις διατάξεις του (βλ. απόφαση του Εφετείου Αθηνών 10335/1981 σύμφωνα με την οποία «η δραστηριότητα του ανθοκαλλιεργητή που γίνεται συστηματικά και σε μεγάλη κλίμακα, με τη χρήση μηχανημάτων, ειδικών εγκαταστάσεων και εργατικών χεριών τρίτων, είναι εμπορική, αναλογικά προς την επιχείρηση χειροτεχνίας και προμηθείας, και προσδίδει στον καλλιεργητή την εμπορική ιδιότητα»).

Φυσικά, δεν ξεχνάμε και τους υπόλοιπους κωδικούς που αφορούν τους αγρότες:

✱ Κωδικοί 037-038: Είναι προσυμπληρωμένος με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, οι οποίοι δικαιούνται το αφορολόγητο όριο των μισθωτών και συνταξιούχων (εφόσον, φυσικά, έχουν κάνει τις απαραίτητες δαπάνες με πλαστικό χρήμα).

✱ Κωδικοί 021-022: Είναι, επίσης, προσυμπληρωμένος για όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και είναι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ με καθεστώς ΟΓΑ, προκειμένου να υπολογιστεί η μείωση του φόρου για το μέρος του εισοδήματος από την αγροτική δραστηριότητα.

✱ Κωδικοί 327-328: Συμπληρώνεται από όσους υποβάλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά. Οι εν λόγω φορολογούμενοι θα «δουν» το ποσό της προκαταβολής φόρου να μειώνεται στο 50% ενώ, υπενθυμίζουμε, δεν βεβαιώνεται προκαταβολή μέχρι 30 ευρώ.

E3

✱ Kωδικός 006: Αφορά μόνο φυσικά πρόσωπα και συμπληρώνεται με σκοπό την απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος συνδυαστικά με τον κωδικό 027 του Ε1.

✱ Κωδικός 011: Συμπληρώνεται από ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι οποίοι είναι μέλη σε αγροτικούς συνεταιρισμούς και ομάδες παραγωγών και πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν.4384/2016. Ο έλεγχος των προϋποθέσεων αυτών, ως γνωστόν, και η σχετική πιστοποίηση γίνεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τονίζεται ότι ο κωδικός 009, καθώς και ο κωδικός 011 συμπληρώνονται για τις ανάγκες επιβολής/απαλλαγής του τέλους επιτηδεύματος στην ασκούμενη αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.

 

Τα ποσά ανά περίπτωση

Το τέλος επιτηδεύματος είναι ετήσιο και ανέρχεται σε:

✱ 800 ευρώ για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους.

✱ 1.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.

✱ 650 ευρώ για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

✱ 600 ευρώ για κάθε υποκατάστημα.

 

Ζυμώσεις για να μειωθεί ή να «παγώσει» η επιβολή

Το τελευταίο διάστημα, εντείνονται οι πιέσεις προς το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να καταργηθεί, να μειωθεί ή έστω να «παγώσει» για φέτος η επιβολή του τέλους επιτηδεύματος στους αγρότες. Μάλιστα, βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος (Ασημίνα Σκόνδρα από Ν. Καρδίτσας, Ζέτα Μακρή από Ν. Μαγνησίας, Γιάννης Λαμπρόπουλος από Ν. Μεσσηνίας) έχουν προχωρήσει σε σχετικές ανακοινώσεις ή ερωτήσεις, θέτοντας το ζήτημα στον κ. Σταϊκούρα και τονίζοντας ότι οι αγρότες καλούνται να επωμισθούν πρόσθετα βάρη σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομικά συγκυρία.

Αντίστοιχες «κρούσεις» έχουν γίνει και στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκη Βορίδη, ο οποίος ωστόσο δεν έχει τον τελευταίο λόγο επί του θέματος. Σημειωτέον εδώ ότι τις προηγούμενες εβδομάδες διαρροές από κυβερνητικά στελέχη έκαναν λόγο για μείωση του τέλους επιτηδεύματος σε ένα ποσοστό από 20% έως 30% από το 2020, ενώ το πρόγραμμα της ΝΔ προέβλεπε κατάργησή του από το 2021. Ωστόσο, είναι άγνωστο αν το σενάριο αυτό εξακολουθεί να «παίζει», δεδομένων των δημοσιονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.