Θωμάς Αραπογιάννης: Οι αλλαγές σε πιστοποίηση & ασφάλεια τροφίμων στη μετά COVID-19 εποχή

Στις αλλαγές που θα επέλθουν στους τομείς της πιστοποίησης και της ασφάλειας τροφίμων, με τη νέα πραγματικότητα που έφερε η πανδημία του κορωνοϊού, αναφέρθηκε στην «ΥΧ» ο Θωμάς Αραπογιάννης, Vice President Agriculture της TÜV HELLAS (TÜV NORD). Ο ίδιος μας έδωσε τις εκτιμήσεις του σχετικά με την εξέλιξη των παραγωγικών και καταναλωτικών τάσεων στα βιολογικά προϊόντα, ενώ κατέθεσε την άποψή του σχετικά με τους τρόπους βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών εξαγόμενων προϊόντων.


Συνέντευξη στον Αντώνη Ανδρονικάκη

Τεχνολογική πραγματικότητα στην μετά COVID-19 εποχή. Τι θα αλλάξει στις πιστοποιήσεις;

Είναι πλέον αδιαμφισβήτητο ότι η πανδημία έφερε μαζί της μια νέα πραγματικότητα, η οποία θα μας συντροφεύει για πολλά χρόνια, αλλάζοντας άρδην τόσο την καθημερινότητά μας, όσο και τους κανόνες του επιχειρείν. Προφανώς αυτό θα φέρει σημαντικές αλλαγές και στον κλάδο της πιστοποίησης. Πρωταρχικό ζητούμενο όλων μας είναι να συμμορφωθούμε με τη «νέα» πραγματικότητα, όπως διαμορφώθηκε μέχρι σήμερα, αλλά και με βάση τις αλλαγές που έπονται.

Φέρνω ως παράδειγμα την τηλεργασία. Στην προ COVID-19 εποχή, αποτελούσε μάλλον την εξαίρεση και μετατράπηκε σε κανόνα κατά τη διάρκεια του lockdown. Θεωρώ πλέον δεδομένο ότι, και με την αρωγή της τεχνολογίας, η τηλεργασία θα αποτελέσει ένα βασικό συστατικό της νέας πραγματικότητας.

Αντίστοιχα, θα δούμε να πολλαπλασιάζονται οι περιπτώσεις όπου οι πιστοποιήσεις ή μέρος αυτών θα γίνονται και από απόσταση (remote audits), σύμφωνα με τους κανόνες των κατόχων σχημάτων πιστοποίησης και διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ, DAkkS) σε περιπτώσεις εταιρειών όπου αντικειμενικά δεν μπορεί να γίνει on site επιθεώρηση στους χώρους παραγωγής. Τα Remote Αudits θα ενταχθούν στις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου.

«Για να είμαστε ασφαλείς απαιτείται αρμονική συνεργασία της πολιτείας, της επιστημονικής κοινότητας, των φορέων πιστοποίησης και των επαγγελματιών του χώρου των τροφίμων»

Προβλέπετε μεγαλύτερη στροφή των Ελλήνων παραγωγών στις βιολογικές καλλιέργειες για το 2021;

Σίγουρα η πανδημία οδήγησε πολλούς Έλληνες σε αλλαγή του τρόπου διατροφής τους, αλλά και σε διαφορετική αντιμετώπιση των προϊόντων που καταναλώνουν. Είδαμε κατακόρυφη αύξηση στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ και αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στο σπίτι.

Θεωρούμε ότι σε μεγάλο βαθμό η τάση αυτή θα διατηρηθεί και μετά το άνοιγμα των επιχειρήσεων και συνολικά της αγοράς. Ειδικά για τις βιολογικές καλλιέργειες, επειδή ακριβώς υπεισέρχεται και ο παράγοντας του κόστους, πολλά θα εξαρτηθούν και από τον ρυθμό ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.

Εφόσον δηλαδή δούμε μια μορφή ανάκαμψης τύπου V, θα περιμένουμε ισχυρή ανάκαμψη στη ζήτηση βιολογικών προϊόντων. Μια τάση που προφανώς θα επηρεάσει και τους παραγωγούς, οι οποίοι με τη σειρά τους θα κληθούν να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση.

Ποιες είναι οι κινήσεις που πρέπει να κάνουν οι Έλληνες παραγωγοί ώστε τα προϊόντα τους να είναι ανταγωνιστικά στην ελληνική αγορά και στις εξαγωγές; Βοηθάει τελικά η πιστοποίηση στη μεγαλύτερη τιμή πώλησης;

Η ποιότητα των ελληνικών προϊόντων είναι αδιαμφισβήτητη. Δεν αρκεί όμως αυτό, προκειμένου να διακριθούν σε ένα τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Εκεί που οι Έλληνες παραγωγοί συχνά υστερούν σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό είναι τα σκέλη του marketing και του branding, που παίζουν καθοριστικό ρόλο προκειμένου τα προϊόντα τους να βρουν τον δρόμο τους στην αγορά (στα ράφια των σούπερ μάρκετ και όχι μόνο) και εν τέλει στο τραπέζι των καταναλωτών. Και δεν μιλάμε μόνο για μεμονωμένα προϊόντα και εταιρείες, αλλά ευρύτερα για την εικόνα της ελληνικής γεωργίας στο εξωτερικό.

Εδώ μπορεί να παίξει κομβικό ρόλο και η πολιτεία, εκμεταλλευόμενη ευρωπαϊκούς πόρους, ενισχύοντας με ρευστότητα τις ίδιες τις εταιρείες και τους παραγωγούς και ενισχύοντας το εθνικό brand, ώστε να λειτουργήσει ως «διαβατήριο» παγκοσμίως. Ειδικά για την πιστοποίηση, αυτή μπορεί -και οφείλει- να παίξει τον ρόλο της ως εγγυήτρια δύναμη, προκειμένου να εγγυηθεί την απορρόφηση των προϊόντων από την αγορά.

Από εκεί και πέρα, το θέμα της τιμής εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων που έχουν να κάνουν με το είδος του προϊόντος, την αγορά που απευθύνεται, αλλά και το marketing και το branding που έχει πραγματοποιηθεί.

Τι ισχύει για την ασφάλεια των τροφίμων στην εποχή του κορωνοϊού;

Όπως και σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τον κορωνοϊό, πρώτα απ’ όλα οφείλουμε να ακούμε τους ειδικούς. Δεν παίζουμε με θέματα υγείας. Ως TÜV HELLAS (TÜV NORD), σπεύσαμε να ανταποκριθούμε στις νέες προκλήσεις, παίρνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα και αναλαμβάνοντας μια σειρά από πρωτοβουλίες, προκειμένου να ενημερώσουμε και να υποστηρίξουμε τους συνεργάτες μας.

Γι’ αυτό και εμείς απευθυνθήκαμε απευθείας, μεταξύ άλλων, στον πρόεδρο του ΕΦΕΤ, ο οποίος ξεκαθάρισε την εικόνα που έχουμε μέχρι σήμερα στην ασφάλεια των τροφίμων, δίνοντας παράλληλα πλήθος συμβουλών για να ελαχιστοποιήσουμε τον όποιο κίνδυνο. Θα πρέπει εδώ να ξεκαθαρίσουμε ότι ο ιός δεν μεταφέρεται από τα τρόφιμα. Τα όποια προβλήματα προκύπτουν από τις επιμολύνσεις και εδώ θα πρέπει να δώσουμε τη μέγιστη προσοχή.

Δεν υπάρχουν μαγικοί τρόποι αντιμετώπισης. Για να είμαστε ασφαλείς απαιτείται αρμονική συνεργασία της πολιτείας, της επιστημονικής κοινότητας, των φορέων πιστοποίησης και των επαγγελματιών του χώρου των τροφίμων ώστε, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα, να προχωρήσουμε σε ελέγχους συμμόρφωσης με βάση τα «υγειονομικά πρωτόκολλα», τα οποία αποτελούν νομοθετικά κατοχυρωμένες κατευθυντήριες οδηγίες, ώστε να εξασφαλιστεί ο μέγιστος βαθμός επιχειρησιακής ετοιμότητας.

Διαβάστε επίσης:

Ο χάρτης των βιολογικών – Απαλλαγή κατάρτισης νεοεισερχόμενων παραγωγών βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας