Τιµές-φωτιά και αθέμιτες πρακτικές στην αγορά των γεωργικών εφοδίων

Μια ασφυκτική κατάσταση περιγράφουν επαγγελματίες της αγοράς γεωργικών εφοδίων και παραγωγοί, οι οποίοι συνομίλησαν με την «ΥΧ».

Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, ήδη από τον Σεπτέμβριο βασικά προϊόντα θρέψης έχουν αρχίσει να εξαφανίζονται, με τους προμηθευτές να μην είναι σε θέση να πληροφορήσουν τα καταστήματα πότε αυτά θα είναι διαθέσιμα και σε ποιες τιμές, προκαλώντας ένα ντόμινο αβεβαιότητας με αποδέκτη τον αγρότη.

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι ότι οι τιμοκατάλογοι αλλάζουν ακόμα και δύο φορές την εβδομάδα, πάντοτε αυξητικά, ενώ ορισμένα καταστήματα σταμάτησαν να πωλούν επί πιστώσει, φέρνοντας τους αγρότες σε δεινή θέση.

Όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ οι φθινοπωρινές σπορές βρίσκονται σε εξέλιξη και οι εκπρόσωποι της αγοράς δηλώνουν απαισιόδοξοι για αποκλιμάκωση του φαινομένου τουλάχιστον για το επόμενο τρίμηνο.

Στα ύψη η γλυφοσάτη

Πρωτοφανή χαρακτηρίζουν οι επαγγελματίες του κλάδου των γεωργικών εφοδίων την κατάσταση που βιώνουν μαζί με τους αγρότες. Η «ΥΧ» πραγματοποίησε ρεπορτάζ σε Πελοπόννησο, Κεντρική Μακεδονία και Θεσσαλία και τα παραδείγματα που μας μετέφεραν στελέχη καταστημάτων είναι αποκαλυπτικά.

Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τα φυτοπροστατευτικά, τεράστιες είναι οι ανατιμήσεις σε προϊόντα με βάση τη γλυφοσάτη, που χρησιμοποιούνται ευρέως για ζιζανιοκτονία. «Αυτήν τη στιγμή, η πεντόκιλη συσκευασία πωλείται στα 40 ευρώ με συνεχή αυξητική τάση, τη στιγμή που πέρυσι κόστιζε για τον παραγωγό 24 ευρώ. Στη μεγάλη συσκευασία των 20 λίτρων, ο αγρότης θα πληρώσει έως και 240 ευρώ, τη στιγμή που πέρσι την αγόραζε στα 85 ευρώ», μας είπε υπεύθυνος καταστήματος εφοδίων στην Κόρινθο.

«Μιλάμε για τριπλασιασμό τιμής χονδρικής σε προϊόντα με βάση τη γλυφοσάτη. Αντιλαμβάνεστε πόσο θα πληρώσει ο παραγωγός, αν προστεθούν τα περιθώρια κέρδους του καταστήματος και ο ΦΠΑ», μας είπε γεωπόνος από τα Γιαννιτσά.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι εκπρόσωποι άλλων καταστημάτων εξέφρασαν την άποψη ότι οι αυξήσεις τιμών σε προϊόντα με την εν λόγω δραστική ουσία είναι πιο περιορισμένες, τουλάχιστον κατά το τελευταίο εξάμηνο και κυμαίνονται από 50% έως 70%. Άπαντες συμφώνησαν, ωστόσο, ότι μέρα με τη μέρα σημειώνονται συνεχείς αναθεωρήσεις στις τιμές και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού μπορούν να φτάσουν αυτές.

Σημαντικές είναι, επίσης, οι ανατιμήσεις που έχουν σημειωθεί τους τελευταίους μήνες στα χαλκούχα μυκητοκτόνα. Πρόκειται για προϊόντα που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τους δενδροκαλλιεργητές.

Φέτος, οι παραγωγοί τα αγοράζουν από 20% έως 30% πιο ακριβά σε σχέση με πέρσι. «Στη χονδρική σήμερα που μιλάμε η τιμή του βορδιγάλειου πολτού για τη συσκευασία των 20 κιλών έχει φτάσει στα 90 ευρώ, τη στιγμή που πέρσι κόστιζε από 58 έως 62 ευρώ. Μιλάμε για τεράστια αύξηση», μας είπε ο γεωπόνος από τη Μαγνησία και αντιπρόεδρος του γεωπονικού συλλόγου της περιοχής, Θανάσης Κούντριας.

Φόβοι για ανατιμήσεις και σε άλλα προϊόντα

Από το ρεπορτάζ της «ΥΧ» δεν προκύπτουν σημαντικές ανατιμήσεις σε άλλα προϊόντα φυτοπροστασίας, τουλάχιστον για την ώρα. Ωστόσο, στέλεχος μεγάλου συνεταιρισμού εξέφρασε στην «ΥΧ» τη βεβαιότητα ότι με τους νέους τιμοκαταλόγους θα εμφανιστούν νέες ανατιμήσεις με διψήφια ποσοστά. «Από τις συζητήσεις που κάνουμε με προμηθευτές και με δεδομένο ότι περιμένουμε νέους καταλόγους από τις αρχές του 2022, εκτιμώ ότι θα δούμε αυξήσεις τιμών και σε άλλα φυτοφάρμακα. Αυτό είναι το κλίμα που εισπράττουμε», μας είπε.

Λιπάσματα: Αβεβαιότητα, μεγάλες ελλείψεις και στάση πιστώσεων

Με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο περιέγραψε την κατάσταση στην αγορά λιπασμάτων στέλεχος της αγοράς εφοδίων από τη Βόρεια Ελλάδα, που συνομίλησε με την «ΥΧ»: «Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, πέρα από τις μεγάλες ανατιμήσεις, το πρόβλημα είναι οι σοβαρές ελλείψεις που παρατηρούνται σε πλειάδα προϊόντων θρέψης. Από τον Αύγουστο οι εταιρείες που παράγουν λιπάσματα σταμάτησαν να στέλνουν στην Ελλάδα. Πολλές εταιρείες πορεύονται μέχρι σήμερα για τις σπορές των σιτηρών με το στοκ που είχαν από τότε.

Αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν πολύ λιγότεροι διαθέσιμοι κωδικοί, ενώ είναι και πολύ ακριβότεροι. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, μεγάλες εταιρείες αυξάνουν τις τιμές στους καταλόγους τους δύο φορές την εβδομάδα. Υπάρχει φοβερό πρόβλημα διαθέσιμων ποσοτήτων. Μεγάλη εταιρεία διαθέτει λίπασμα για το σιτάρι, τη στιγμή που κανονικά αυτό χρησιμοποιείται στο καλαμπόκι και στο βαμβάκι, γιατί δεν έχει άλλα διαθέσιμα προϊόντα. Ζητάμε 500 τόνους και μας απαντάνε, θα σας στείλουμε 150 ή 200.

Αυτήν τη στιγμή, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τα καταστήματα πολεμάμε για διαθέσιμες ποσότητες λιπασμάτων. Επιπλέον, δεν μπορούμε να διαθέσουμε προϊόντα με πίστωση, όπως κάνουμε κάθε χρόνο με σημαντικό αριθμό παραγωγών».

Στέλεχος από συνεταιρισμό της Πελοποννήσου μας είπε για τις ανατιμήσεις στα λιπάσματα: «Είναι σοβαρότατο το θέμα και πρέπει να το αναδείξετε. Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής: Η θειική αμμωνία από 180 έως 230 ευρώ που κόστιζε ανά τόνο, φέτος έχει πάει στα 450 ευρώ ανά τόνο, δηλαδή διπλάσια τιμή.

Η νιτρική αμμωνία, που πέρσι είχε μία από τις πιο χαμηλές τιμές των τελευταίων ετών, στοίχιζε από 250 έως 300 ευρώ και φέτος έχει φτάσει τα 600 ευρώ. Πέρσι το 40κιλο σακί το δίναμε 16 ευρώ και φέτος αναμένεται να φτάσει τα 38 ευρώ. Το 16-20-0 που χρησιμοποιείται στα σιτηρά κοστίζει 33 ευρώ το σακί, από 16 πέρσι», σημείωσε.

Γεωπόνος από τη Θεσσαλονίκη μας είπε: «Το 0-46-0 που είναι σκέτος φώσφορος, το πουλούσαμε πέρσι στη λιανική 19 ευρώ το 40κιλο σακί. Κάποια στιγμή τον Ιούλιο πουλήσαμε 26 ευρώ με μικρότερο περιθώριο κέρδους. Αυτήν τη στιγμή, δεν υπάρχει διαθέσιμο στην αγορά», μας είπε.

Στον αέρα ο προγραμματισμός συνεταιρισμών και παραγωγών

Για μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τις τιμές στα εφόδια που απειλεί να τινάξει στον αέρα τον προγραμματισμό των συνεταιρισμών και των παραγωγών έκανε λόγο ο Γιώργος Μαρκόπουλος, στέλεχος του Αγροτικού – Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας «Η Ένωση»: «Έχουμε καλούς πελάτες, νοικοκύρηδες, με τους οποίους έχουμε αναπτύξει μακροχρόνιους δεσμούς.

Αυτοί οι παραγωγοί προμηθεύονται κάθε χρόνο εφόδια και μας πληρώνουν μετά από μερικούς μήνες με τα έσοδα από τη συγκομιδή τους. Φέτος, φοβάμαι ότι δεν θα μπορούμε να τους στηρίξουμε. Το κόστος λίπανσης στην πατάτα έχει ήδη διπλασιαστεί και δεν γνωρίζουμε πού μπορεί να φτάσει».

Την ίδια εικόνα αβεβαιότητας, που διαταράσσει σχέσεις καταστημάτων και παραγωγών, μας μετέφεραν και άλλοι εκπρόσωποι της αγοράς γεωργικών εφοδίων. «Ζητάει ο πελάτης τιμή για να κάνει παραγγελία για λίπασμα, του λέμε 28 ευρώ και μετά από δύο ημέρες του λέμε ότι τελικά μας είπαν 33, λυπούμαστε αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Εκτιθέμεθα χωρίς να ευθυνόμαστε για αυτό».

Καταγγελίες και σοβαρά ερωτήματα για αθέμιτες πρακτικές

Μέσα στο χάος που επικρατεί στην αγορά, στελέχη των καταστημάτων μάς μετέφεραν ορισμένα γεγονότα που προκαλούν εύλογα ερωτήματα: «Μία από τις πιο γνωστές ελληνικές επιχειρήσεις λιπασμάτων με έδρα στη Βόρεια Ελλάδα και ίσως το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, έδωσε πολύ χαμηλότερες τιμές τον Αύγουστο σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Έτσι, έκλεισε συμφωνίες που μάλιστα προπληρώθηκαν, καταφέρνοντας να αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι άλλων επιχειρήσεων. Έρχεται η ίδια εταιρεία μερικούς μήνες μετά και λέει ‘‘δεν ισχύουν αυτές οι τιμές, θα είναι +30%’’. Οι επιχειρήσεις είναι αναγκασμένες να περάσουν τις ανατιμήσεις στους πελάτες», μας είπε εκπρόσωπος καταστήματος εφοδίων.

«Ένας τόσο μεγάλος και έμπειρος επιχειρηματίας για να κάνει αυτό το πράγμα ή χαζός είναι –που αμφιβάλλω– ή το έκανε με δόλο», σχολίασε εργαζόμενος σε συνεταιρισμό από την Πελοπόννησο, που επιβεβαίωσε το γεγονός.

Ο ίδιος πρόσθεσε: «Φοβάμαι ότι στην παρούσα συγκυρία θα υπάρξουν φαινόμενα αθέμιτων πρακτικών ακόμα και με προμηθευτές που συνεργαζόμαστε επί χρόνια. Έρχονται και μας λένε «εντάξει πλήρωσε με επιταγή, αλλά δεν ξέρω αν θα σου βρω τις ποσότητες που ζητάς. Πρόκειται για μια έμμεση πίεση να πληρώσεις μπροστά για να σου δώσουν τις ποσότητες και να μη φανείς ασυνεπής στους παραγωγούς», μας είπε.