Το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής με απλά λόγια

Το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής (ΨΔΑ) αποτελεί νέο εγκεκριμένο ψηφιακό παραστατικό που καταγράφει τη διακίνηση αγαθών (μεταφορές, αποστολές) και διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) μέσω της πλατφόρμας myDATA. Σκοπός του είναι η αύξηση της διαφάνειας στη διακίνηση αγαθών, η δυνατότητα «ποιοτικού» και «ποσοτικού» ελέγχου των διακινούμενων προϊόντων, καθώς και η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Τι αλλάζει για τους αγρότες

Οι αγρότες πρέπει να γνωρίζουν ότι η διακίνηση της παραγωγής τους (από χωράφι σε έμπορο, από παραγωγό σε συνεταιρισμό) απαιτεί την έκδοση Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής. Μέχρι την πλήρη εφαρμογή –ήτοι 1 Δεκεμβρίου 2025– υπάρχει μεταβατική περίοδος, όπου ο έμπορος μπορεί να εκδίδει το δελτίο αποστολής για λογαριασμό του παραγωγού, εφόσον η φορτωτική γίνεται από το χωράφι. Τα χειρόγραφα δελτία αποστολής καταργούνται τελείως, με εξαίρεση τους παραγωγούς των λαϊκών αγορών. 

Για αυτή την κατηγορία αγροτών, η ΑΑΔΕ έδωσε παράταση έως τις 30 Απριλίου 2026 για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής. Μέχρι τότε, θα μπορούν να χρησιμοποιούν χειρόγραφα δελτία, όπως προκύπτει από απάντηση που δόθηκε στην Ομοσπονδία Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Θεσσαλίας μετά από σχετικό υπόμνημα. Την ίδια ώρα, οι ομοσπονδίες παραγωγών και επαγγελματιών ανά την Ελλάδα επισημαίνουν πως το νέο σύστημα είναι ουσιαστικά ανεφάρμοστο στις συνθήκες των λαϊκών αγορών, ζητώντας άμεση πολιτική λύση!

Πότε γίνεται υποχρεωτικό και ποιους αφορά

Η υποχρέωση της έκδοσης Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής εισήλθε σταδιακά και συγκεκριμένα ξεκινά σε δύο φάσεις:

• Α’ φάση: Από την 1η Ιουνίου του 2025 ξεκινούν να το εκδίδουν οι επιχειρήσεις (συν αγρότες και επαγγελματίες) με τζίρο μεγαλύτερο των 200.000 ευρώ ετησίως.
• Β’ φάση: Από την 1η Δεκεμβρίου του 2025 ξεκινούν να το εκδίδουν όλοι οι υπόλοιποι – μικρότερες επιχειρήσεις, αγρότες και επαγγελματίες.

Οι αγρότες και οι επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα περιλαμβάνονται στη δεύτερη φάση, εκτός αν υπάγονται ήδη στην πρώτη λόγω τζίρου.

Αγρότες ειδικού καθεστώτος

Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ (Ν. 5144/2024) δεν υποχρεούνται να εκδίδουν Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής. Σε αυτή την περίπτωση, το στοιχείο διακίνησης εκδίδεται από τον αγοραστή ή τον έμπορο που παραλαμβάνει τα προϊόντα. Αυτό ίσχυε και στην Α΄ φάση, αλλά και στη Β΄ και μόνιμα.

Σημαντικές ημερομηνίες

• Α’ φάση: Εφαρμογή για όλους, εκτός εξαιρέσεων, από 1/12/2025.
• Β’ φάση: Πλήρης εφαρμογή από 1/5/2026 για όλους τους υπόχρεους.

Οι αγρότες ειδικού καθεστώτος συνεχίζουν να εξαιρούνται. Το χρονοδιάγραμμα για τη β’ φάση της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αποθεμάτων, διαμορφώνεται ως εξής:

• Από 1/12/2025 έως και 30/4/2026: Προαιρετική διαβίβαση δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.
• Από 1/5/2026 και εφεξής: Υποχρεωτική διαβίβαση των δεδομένων.

Παραδείγματα

• Ο Γιώργος (αγρότης ειδικού καθεστώτος) πουλάει 2 τόνους ελιές σε έμπορο. Τι ισχύει;

Ο Γιώργος δεν εκδίδει Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής. Ο έμπορος είναι υποχρεωμένος να εκδώσει:

1. Δελτίο Αποστολής κατά τη μεταφορά των προϊόντων.
2. Τίτλο Κτήσης για την αγορά των ελιών.

Τη διαβίβαση στο myDATA την κάνει ο έμπορος. Σημαντικό: Ο αγρότης δεν έχει καμία υποχρέωση διαβίβασης στο myDATA.

• Ο Μανώλης (αγρότης κανονικού καθεστώτος) δίνει τα πορτοκάλια σε μεταφορική εταιρεία (όχι στον αγοραστή). Ποιος εκδίδει το ΨΔΑ;

Ο αγρότης, γιατί αυτός αποστέλλει τα αποθέματα. Η μεταφορική δεν μπορεί να εκδώσει ΨΔΑ.

Μη ακριβές βάρος προϊόντων

Η ΑΑΔΕ έχει ενσωματώσει στο Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής λειτουργία που εξυπηρετεί τις διακινήσεις αγροτικών προϊόντων των οποίων το ακριβές βάρος δεν είναι γνωστό την ώρα της αναχώρησης:

• «Προς ζύγιση»: Αφορά την περίπτωση κατά την οποία, πριν από την εκκίνηση της διακίνησης, η ποσότητα δεν μπορεί να ζυγιστεί από την επιχείρηση που τη διενεργεί λόγω αντικειμενικής δυσκολίας, καθώς δεν διαθέτει πλάστιγγα. Εν προκειμένω, κατά την έκδοση του παραστατικού διακίνησης και διαβίβασής του στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA επιλέγεται η ένδειξη «Προς Ζύγιση», που καλύπτει την υποχρέωση της επιχείρησης να απεικονίζει κατά προσέγγιση την ποσότητα αυτή κατά τη διάρκεια της διακίνησης.
• «Μέτρηση βάρους μετά από ζύγιση»: Με αυτή την ένδειξη, το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής δεν κλειδώνει με το αρχικό βάρος, αλλά δίνει τη δυνατότητα:

1. Να ζυγιστεί το φορτίο στην παραλαβή.
2. Να διορθωθεί το βάρος στο σύστημα πριν ή με την έκδοση του τιμολογίου.