Σε ανοδική τροχιά φαίνεται να εισέρχονται οι τιμές του αγελαδινού στην ΕΕ, με την τάση να μεταφέρεται έως έναν βαθμό και στην ελληνική αγορά, η οποία βρίσκει επιπλέον στηρίγματα τόσο στις αντοχές που επιδεικνύει η κατανάλωση του παστεριωμένου γάλακτος σε επίπεδο λιανικής όσο και στη διαρκή αύξηση των εξαγωγών γιαουρτιού.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου, η μέση σταθμισμένη τιμή του εισκομιζόμενου γάλακτος για τον μήνα Αύγουστο ήταν 33,50 λεπτά/κιλό, υψηλότερη δηλαδή κατά 2% σε σχέση με τον Ιούλιο, η οποία με τη σειρά της ήταν ήδη αυξημένη κατά 1,9% σε σχέση με τον Ιούνιο. Για τη χώρα μας, η εκτίμηση του Παρατηρητηρίου για τη μέση τιμή Αυγούστου κάνει λόγο για 39,60 λεπτά/κιλό, όταν τον Ιούλιο βρισκόταν στα 39,53 λεπτά το κιλό, τον Ιούνιο στα 39,51 λεπτά το κιλό και τον Μάιο στα 39,17 λεπτά το κιλό.
Παρόμοια είναι η εικόνα που προκύπτει και από τα στοιχεία του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», σύμφωνα με τα οποία η μέση τιμή παραγωγού στη χώρα μας για τον μήνα Ιούλιο ήταν 39,79 λεπτά το κιλό, αυξημένη δηλαδή, έστω και κατά τι, σε σχέση με τα 39,62 λεπτά του Ιουνίου και τα 39,44 λεπτά του Μαΐου.
Ακόμα πιο ενθαρρυντικό, ωστόσο, είναι το «σήμα» που δίνουν οι κινήσεις των δύο μεγαλύτερων συνεταιριστικών γαλακτοβιομηχανιών της Γηραιάς Ηπείρου, FrieslandCampina και Arla, oι οποίες πρόσφατα ανακοίνωσαν αυξήσεις στις τιμές αγοράς του γάλακτος για τον μήνα Οκτώβριο, επικαλούμενες τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εμπορευμάτων και την ομαλοποίηση της ζήτησης. Ειδικότερα, η FrieslandCampina έκανε γνωστό ότι η εγγυημένη τιμή για τον ερχόμενο μήνα θα αυξηθεί κατά 1 λεπτό το κιλό (στα 38 λεπτά από 37 λεπτά τον Σεπτέμβριο), ενώ ισόποση αύξηση –η οποία, ειδικά για τους Βρετανούς παραγωγούς αντιστοιχεί σε 1,09 πένες/λίτρο– ανακοίνωσε και η σκανδιναβική Arla.
Μισό λεπτό πάνω δίνει ο Όλυμπος
Επί ελληνικού εδάφους τώρα, ο ανταγωνισμός των βιομηχανιών για την εξασφάλιση της απαραίτητης –για την κάλυψη των αναγκών τους– πρώτης ύλης, έχει προκαλέσει μια ενδιαφέρουσα κινητικότητα στις ζώνες γάλακτος, η οποία μεταφράζεται αφενός σε μια μικρή έστω αύξηση των προσφερόμενων τιμών παραγωγού και αφετέρου σε βελτίωση των χρόνων αποπληρωμής.
Ως προς το πρώτο, χαρακτηριστική είναι η αύξηση κατά μισό λεπτό/κιλό για τα τιμολόγια του επόμενου μήνα που, όπως πληροφορείται η «ΥΧ», ανακοίνωσε σε συνεργαζόμενους παραγωγούς η Όλυμπος, διαμορφώνοντας την τιμή –για όσους παραδίδουν μεγάλες ποσότητες– στα 41 λεπτά/κιλό. Μάλιστα, η εταιρεία φέρεται να άφησε ανοιχτό το «παράθυρο» για νέα αύξηση τους επόμενους μήνες.
Σε γενικές γραμμές, τα 40 λεπτά/κιλό φαίνεται να είναι η τιμή βάσης για τις μονάδες που παράγουν από 4 τόνους αγελαδινού και πάνω ημερησίως. Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο συνεργαζόμενος με την Κρι Κρι αγελαδοτρόφος, Γιάννης Τσιτσιλίδης από τις Σέρρες: «Όσες μονάδες παράγουν μέχρι 1 τόνο την ημέρα δίνουν το γάλα τους σε μια τιμή 35-36 λεπτών/κιλό. Από 1 έως 3-3,5 τόνους και πάνω η τιμή ανεβαίνει στα 37-38 λεπτά και οι μεγάλες μονάδες που παράγουν πάνω από 4,5 τόνους πληρώνονται με 40 λεπτά ή λίγο παραπάνω». Ο ίδιος εκτιμά, πάντως, «ότι ο μέσος όρος βρίσκεται στην περιοχή των 38 λεπτών, καθώς το σύνολο της παραγωγής των μικρών μονάδων είναι περίπου ίδιο με των μεγάλων».
«Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει συμβολαιακή κτηνοτροφία, επομένως δεν μπορούμε να κάνουμε έναν στοιχειώδη προγραμματισμό σε ορίζοντα διετίας ή τριετίας και να αναπτυχθούμε».
Πληθαίνουν τα «κρούσματα» πληρωμής εντός διμήνου
Ένα από τα κίνητρα που φαίνεται να παρέχουν αρκετές επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να δελεάσουν παραγωγούς, ώστε να αλλάξουν βιομηχανική «στέγη» είναι, εκτός από την ελαφρώς αυξημένη τιμή, και ο μικρότερος χρόνος αποπληρωμής. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα μικρής περιφερειακής γαλακτοβιομηχανίας από την Ανατολική Μακεδονία, η οποία, όπως πληροφορείται η «ΥΧ», προσέγγισε διαχειριστή μεγάλης μονάδας της περιοχής υποσχόμενη εξόφληση εντός δύο μηνών, στο μισό δηλαδή σε σχέση με την εταιρεία που ο εν λόγω κτηνοτρόφος συνεργαζόταν.
Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί και σε άλλες περιοχές της χώρας, κάτι που επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος της Ένωσης Φυλής Χολστάιν, Ηλίας Κοτόπουλος. «Αν και δεν μπορώ να πω ότι έχουμε δει ουσιαστική βελτίωση στις τιμές –οι οποίες κατά μέσο όρο εκτιμώ ότι βρίσκονται στα 39 λεπτά– έχουμε παρατηρήσει το τελευταίο διάστημα ότι σε ορισμένες περιπτώσεις έχει μειωθεί ο χρόνος αποπληρωμής των κτηνοτρόφων στους δύο μήνες», σχολιάζει στην «ΥΧ». Παράγοντες του κλάδου δεν αποκλείουν να έχει παίξει ρόλο και το νέο θεσμικό πλαίσιο που υποχρεώνει τις μεταποιητικές επιχειρήσεις να μειώσουν το διάστημα εξόφλησης των παραγωγών.
«Ζητήσαμε από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης να προστατεύσει το ελληνικό γιαούρτι, γιατί φοβόμαστε ότι μπορεί να απαξιωθεί και να αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα με τη φέτα».
Κρατάει μερίδια το φρέσκο, γίνεται μόδα το ξινόγαλο
Αν και το παστεριωμένο γάλα βάλλεται πλέον και εκ των έσω –βλ. τα «γάλατα» αμυγδάλου, φιστικιού κ.λπ. που έχουν λανσάρει αρκετές βιομηχανίες του κλάδου–, φαίνεται ότι κατορθώνει να κρατήσει τις δυνάμεις του στον στίβο της λιανικής. Σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, που έχει στη διάθεσή της η «ΥΧ», οι πωλήσεις του «φρέσκου» γάλακτος στο οκτάμηνο του 2018 στα σούπερ μάρκετ σημείωσαν αύξηση 1,9% σε αξία σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (στα 81,932 εκατ. ευρώ από 80,381 εκατ. ευρώ), με τους όγκους να παραμένουν ουσιαστικά αμετάβλητοι.
Ανοδικά κινήθηκε και το υψηλής παστερίωσης (άνοδος 3% σε αξία), ενώ εντυπωσιακή είναι η αύξηση που σημειώνει το ξινόγαλο, οι «τζίροι» του οποίου αυξήθηκαν κατά 28,2% και οι ποσότητες κατά 24,5%. Στον αντίποδα, απώλειες (-2,4% σε τζίρο και -14,2% σε όγκους) καταγράφει το γάλα υψηλής θερμικής επεξεργασίας, θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι στις μετρήσεις δεν συμπεριλαμβάνονται οι πωλήσεις που πραγματοποιούνται στα Lidl, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σημαντικό κομμάτι της «πίτας» της εν λόγω κατηγορίας.
