O Tάσος Τσουκαλάς, Head of Human Resources and Sustainability στην εταιρεία APIVITA, είναι στενός συνεργάτης των ιδιοκτητών και ιδρυτών της, Νίκης και Νίκου Κουτσιανά, εδώ και πολλά χρόνια. Μιλά στην «ΥΧ» για την εταιρεία που συνεργάζεται στενά με παραγωγούς και στηρίζει με πολλούς τρόπους τον πρωτογενή τομέα εδώ και δεκαετίες. Σύντομα, μέσω μιας νέας εταιρείας, της APIGAIA, η σχέση αυτή θα αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος.
Συνέντευξη στην Τάνια Γεωργιοπούλου
Από πού προμηθεύεται η εταιρεία σας τα συστατικά των προϊόντων της;
Η APIVITA, από το 1979, συνεργάζεται με Έλληνες μελισσοκόμους για την προμήθεια υψηλής βιολογικής αξίας μελισσοκομικών προϊόντων (πρόπολης, βασιλικού πολτού, μελιών διάφορων ποικιλιών, γύρης μελισσών, μελισσοκεριού), καθώς και με βιο-καλλιεργητές αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Τα τελευταία χρόνια έχουμε ιδρύσει την APIGEA (η γη της μέλισσας) που μεσολαβεί στην εύρεση συνεργατών και πρώτων υλών με τις προδιαγραφές που προσδοκά η APIVITA, καθώς είναι πιο εξειδικευμένη στον αγροδιατροφικό τομέα.
Πώς οργανώνεται η συνεργασία με Έλληνες παραγωγούς; Πώς εξασφαλίζεται η ποιότητα;
Προτεραιότητά μας είναι να γνωρίσουμε τους παραγωγούς και να βεβαιωθούμε ότι είμαστε της ίδιας φιλοσοφίας και μοιραζόμαστε κοινές αξίες. Να δούμε πως και εκείνοι θέλουν και προσπαθούν να παράγουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Εν συνεχεία, τους ενημερώνουμε για τις προδιαγραφές των προϊόντων που αναζητούμε και ζητάμε δείγματα προς αξιολόγηση και αναλυτικές πληροφορίες που αφορούν στην ιχνηλασιμότητα των προϊόντων και στα έγγραφα βιολογικής πιστοποίησης. Μετά, από κοινού, συμφωνούμε για την ποσότητα, τον τόπο και τον τρόπο παράδοσης και τους όρους πληρωμής. Παράλληλα, τους ενθαρρύνουμε και τους υποστηρίζουμε για να αναπτύξουν και επιχειρηματικότητα και να προωθούν μεγάλο μέρος της παραγωγής τους οι ίδιοι.
Τι είδους αναλύσεις πραγματοποιείτε στην πρώτη ύλη;
Οι αναλύσεις που κάνουμε και τα όρια που τηρούμε είναι σαφώς πιο απαιτητικά από αυτά που προβλέπει η νομοθεσία περί τροφίμων (codex alimentarius). Για κάθε πρώτη ύλη, ανεξάρτητα με το αν είναι εγκεκριμένος συνεργάτης ή όχι, διενεργούνται οι απαραίτητες αναλύσεις που εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την ποιότητα. Εμείς, δεν διενεργούμε αναλύσεις μόνο σε δείγματα, αλλά και κατά την παραλαβή της συνολικής ποσότητας, και μετά προχωρούμε στην παραλαβή και στην ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Η αξιοποίηση των αρωματικών φυτών από τη βιομηχανία θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και στον πρωτογενή τομέα;
Σίγουρα μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης, με δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει πάνω από 6.800 είδη και υποείδη φυτών και πάνω από 1.400 μοναδικά είδη. Οι κλιματολογικές συνθήκες της χώρας μας ευνοούν την ανάπτυξη του τομέα των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, ειδικά στη βιολογική γεωργία αρκεί να υποστηριχτούν με τις ανάλογες υποδομές, την έρευνα και την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και προϊόντων συναφή με αυτά. Η φυσική ομορφιά της Ελλάδος και ο πολιτισμός ελκύουν 25 εκατομμύρια τουρίστες από όλο τον κόσμο, οπότε είναι υποχρέωσή μας και μεγάλη ευκαιρία να τους προσφέρουμε μια εξαιρετική γαστρονομική εμπειρία με τοπικά προϊόντα και να αναπτύξουμε τον τουρισμό ευεξίας με ελληνικά φυσικά καλλυντικά και υπηρεσίες που αναδεικνύουν την τεράστια παράδοσή μας, από τα Ασκληπιεία θεραπευτήρια και τα θερμά ιαματικά λουτρά μας.
Αναφέρεστε λοιπόν για μια συνολική προσέγγιση που προϋποθέτει τη συνεργασία…
Δεν γίνεται να το αντιμετωπίσουμε μονοδιάστατα, αλλά μπορούμε να αναπτύξουμε λογικές συνεργατικές (clusters), στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας, στοχεύοντας στην πλήρως καθετοποιημένη αξιοποίηση των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα.
Τι πρέπει να γίνει για να υπάρξει μεγαλύτερη συνεργασία επ’ ωφελεία και των δύο;
Εννοείται σε εθνικό επίπεδο οφείλουμε να χαράξουμε στρατηγική και να εξασφαλίσουμε καταρχήν το απαραίτητο γενετικό και πολλαπλασιαστικό υλικό, να οριστούν οι βέλτιστες πρακτικές και προδιαγραφές και να εστιάσουμε στα μοναδικά ελληνικά φυτά, σε συνδυασμό με την μελισσοκομία και τις υπηρεσίες επικονίασης που προσφέρει το μελίσσι και να προάγουμε την Ελλάδα ως σημείο αναφοράς στην παγκόσμια αγορά.
Τα μέλια σας είναι ένα εξαιρετικό προϊόν, αλλά όταν πουλιούνται στο φαρμακείο μοιάζει σαν να πρόκειται για φάρμακο… Σκέφτεστε κάποια εναλλακτική;
Πρώτα από όλα, όπως δήλωσε πριν 2.500 χρόνια ο Ιπποκράτης, ισχύει ότι η τροφή σου είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου είναι η τροφή σου. Αυτό σημαίνει ότι το ποιοτικό τρόφιμο συμβάλλει τα μέγιστα στην υγεία του ανθρώπινου οργανισμού. Για την APIVITA, ο βασικός και πιο σημαντικός συνεργάτης είναι ο φαρμακοποιός, οπότε εξ ορισμού επιλέξαμε να προσφέρουμε στον τελικό πελάτη μελισσοκομικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Υπάρχει έντονο ενδιαφέρον και από άλλα σημεία πώλησης που εστιάζουν στην ποιότητα, αλλά για εμάς πιο σημαντικό είναι να υπάρχει το brand μας συνολικά σε σημεία. Η APIGAIA θα δραστηριοποιηθεί στον αγροδιατροφικό τομέα και κατ’ επέκταση σχεδιάζουμε τα προϊόντα της να είναι διαθέσιμα σε επιλεγμένα σημεία πώλησης ποιοτικών ελληνικών λειτουργικών και βιολογικά πιστοποιημένων τροφίμων.
Η αγορά των φυτικών-φυσικών καλλυντικών παρουσιάζει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια. Πού οφείλεται αυτή η αύξηση; Πώς την εξηγείτε;
Η αγορά των φυσικών και βιολογικών καλλυντικών παγκοσμίως αντιπροσωπεύει το 4%. Είναι πολύ λογικό, λοιπόν, να αναπτύσσεται με υψηλούς ρυθμούς. Η οικολογική συνείδηση των πελατών έχει αυξηθεί και πλέον απαιτεί από τα προϊόντα να είναι φυσικά, αποτελεσματικά και ασφαλή και ταυτόχρονα να συνεισφέρουν στο περιβάλλον, στην κοινωνία και στην οικονομία. Ως αποτέλεσμα, η ανάπτυξη έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια και έχει ξεπεράσει το 20%, καθώς η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει τη δύναμη της φύσης και έχει βελτιστοποίησει την αποτελεσματικότητα και τα καλλυντικο-τεχνικά χαρακτηριστικά των τελικών προϊόντων. Επιπρόσθετα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δίνουν τη δυνατότητα ταχύτερης «επικονίασης» των θετικών εμπειριών του πελάτη, που πλέον έχει ευκολότερη πρόσβαση στη γνώση και στη συγκριτική αξιολόγηση των εταιρειών και των προϊόντων και υπηρεσιών τους.
Πόσο έχει δυσκολέψει η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια;
Σίγουρα έχει δυσκολέψει σε σχέση με τη ρευστότητα, τη φορολογική αβεβαιότητα και το γενικότερο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Παρά τις δυσμενείς συνθήκες και τους κίνδυνους επιβίωσης, έχουν αναδυθεί και ευκαιρίες. Η μεγαλύτερη ευκαιρία είναι η επανίδρυση του ελληνικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη λογική της εστίασης στα πραγματικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας και στη δημιουργία ενός επιχειρηματικού οικοσυστήματος που με βάση το ευ επιχειρείν, δημιουργείν και καινοτομείν, θεμελιώνει κουλτούρα συνεργειών και συνεργασιών όλων των ενδιαφερομένων μελών, με απώτερο σκοπό το κοινό καλό της ελληνικής κοινωνίας.
Πλεονέκτημα μας η μοναδική ελληνική βιοποικιλότητα
Πώς μια μικρή εταιρεία -αν και δεν ξέρω πόσο μικρή είναι πλέον η APIVITA- μπορεί να ανταγωνιστεί πολυεθνικές επιχειρήσεις στο ίδιο πεδίο όπως τα καλλυντικά;
H APIVITA αναγνωρίζεται μεταξύ των δεκατεσσάρων πρωτοπόρων εταιρειών παγκοσμίως, που συνεχίζουν να ηγούνται στον κλάδο των φυσικών καλλυντικών τα τελευταία 38 χρόνια. Σίγουρα δεν έχουμε τους οικονομικούς πόρους των πολυεθνικών εταιρειών για να επιταχύνουμε τον ρυθμό ανάπτυξης μας. Έχουμε όμως ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ένα παγκοσμίου κλάσεως τμήμα έρευνας και ανάπτυξης, που με βάση το τρίπτυχο της μοναδικής ελληνικής βιοποικιλότητας, την κοινωνία της μέλισσας και της ολιστικής Ιπποκρατικής προσέγγισης της υγείας, της ομορφιάς και της ευεξίας, έχει καταφέρει να δημιουργήσει προϊόντα και υπηρεσίες που συνδυάζουν αποτελεσματικότατα τους αειφόρους τρόπους σκέψης, ζωής και επιχειρείν. Ακόμα και μέσα στην κρίση, έχουμε καταφέρει να αναπτυσσόμαστε με 20% και συνολικά έσοδα 40 εκατομμυρίων. Ως αποτέλεσμα, γίνονται αφιερώματα στα διεθνή ΜΜΕ, όπως CNN, BBC, TV5 ως case study και παράδειγμα προς μίμηση, και ταυτόχρονα προσελκύουμε το ενδιαφέρον της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας. Άλλωστε, σκοπός μας δεν είναι να ανταγωνιζόμαστε τους «μεγάλους», αλλά να βελτιωνόμαστε συνεχώς και να είμαστε πιστοί στη φιλοσοφία μας και στις αξίες μας και να έχουμε τους ανθρώπους μας,, τους συνεργάτες μας και τους πελάτες μας, ενθουσιασμένους και πιστούς.
Η μείωση του κόστους δεν είναι πανάκεια
Όσο μεγαλώνει μια επιχείρηση, δεν υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσει την «ψυχή» της, να μετατραπεί σε μια εταιρεία σαν όλες τις άλλες, επιλέγοντας για παράδειγμα τη μείωση του κόστους;
Όπως πολύ σωστά είπε ο Αριστοτέλης, πριν από 2.500 χρόνια, είμαστε αυτό που κάνουμε επανειλημμένα, η αριστεία δεν είναι πράξη αλλά συνήθεια. Οπότε, μόνο αν θέλεις, χάνεις την ψυχή σου! Πρώτα αξιολογείς την επίπτωση που έχει η δραστηριότητά σου στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, γιατί από εκεί αντλούμε όλες οι επιχειρήσεις πόρους και αξία, και μετά εξασφαλίζεις την οικονομική βιωσιμότητα. Τα τελευταία 40 χρόνια, η προσέγγιση από την πλειοψηφία των επιχειρήσεων ήταν κέρδος-κέρδος-κέρδος και τα αποτελέσματα ήταν κάποια τρισεκατομμύρια παγκόσμιου χρέους και τεράστια περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική αβεβαιότητα. Είναι προφανές πλέον ότι η μόνη βιώσιμη προσέγγιση είναι η δημιουργία ενός ενάρετου κύκλου ανατροφοδότησης και δημιουργίας αξίας, προσεγγίζοντας το επιχειρείν με βάση το τρίπτυχο Άνθρωποι, Πλανήτης, Κέρδος. Εμείς στην APIVITA συνεχίζουμε να μεγαλώνουμε, μένοντας πιστοί στη φιλοσοφία μας και στις αξίες μας στο ευ επιχειρείν, δημιουργείν, καινοτομείν και αυτό είναι που αυξάνει την ανταποδοτικότητα μας και εξασφαλίζει τη βιώσιμη ανάπτυξή μας. Η μείωση του κόστους δεν είναι πανάκεια. Η βιώσιμη χρήση και η αύξηση της ανταποδοτικότητας των πόρων και η δημιουργία αξίας για το περιβάλλον και την κοινωνία, είναι μονόδρομος για ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και τις επόμενες γενιές.
