Χρονιά πολλών προβλημάτων ήταν η φετινή για τη μελισσοκομία, αφού λίγο πριν από το κλείσιμο του τρύγου η παραγωγή εκτιμάται μειωμένη σε επίπεδο άνω του 50%. Οι καιρικές συνθήκες, αλλά και οι καταστροφικές πλημμύρες και πυρκαγιές, υπήρξαν καθοριστικές για τους φετινούς όγκους, αφού, εκτός των άλλων, προκάλεσαν και σημαντικές απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο. Η εξασθένηση των μελισσών από την έλλειψη τροφής λειτούργησε συνδυαστικά με τις ασθένειες, ενώ και η βαρρόα ήταν σε έξαρση.
Η μικρότερη παραγωγή, ωστόσο, δεν φαίνεται να ήρθε σε συνδυασμό με υψηλότερη τιμή για το προϊόν, αναδεικνύοντας για μία ακόμη φορά τις παθογένειες της συγκεκριμένης αγοράς, με κύριο πρόβλημα τις ελληνοποιήσεις, όπως αναδεικνύεται από το ρεπορτάζ.
Στο μείζον ζήτημα των ελληνοποιήσεων η αιτία για την καθήλωση των τιμών, σύμφωνα με την ΟΜΣΕ
«Ο νόμος της αγοράς εδώ δεν εφαρμόζεται και δεν εφαρμόζεται παρατεταμένα», υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ο Αναστάσιος Ποντίκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), αναφερόμενος στο κομμάτι των τιμών, οι οποίες παραμένουν καθηλωμένες, σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν στο «δημοφιλές» προϊόν των ημερών, το ελαιόλαδο.
Η τιμή του μελιού στη χονδρική, φέτος, είναι γύρω στα 4 ευρώ, στα ίδια επίπεδα που ήταν και πέρυσι, όπως αναφέρει, με το κόστος παραγωγής να παραμένει υψηλό, κάτι που καθιστά δύσκολη πλέον την επιβίωση των μελισσοκόμων. Το υψηλό κόστος του πετρελαίου, δεδομένης της νομαδικής φύσης της μελισσοκομίας, το κόστος των υλικών συσκευασίας (ενδεικτικά, τα βάζα έχουν ανέβει από τα 30 στα 60 λεπτά), καθώς και οι σχεδόν διπλάσιες τιμές των προϊόντων τροφοδοσίας των μελισσών είναι μερικές από τις σημαντικές επιβαρύνσεις για τους μελισσοκόμους, με την τιμή να βρίσκεται κάτω του κόστους, όπως εξηγεί, φέρνοντας σε πολύ άσχημη κατάσταση τον κλάδο.
Κύρια αιτία είναι οι ελληνοποιήσεις που, κατά τον κ. Ποντίκη, αποτελούν τη «γάγγραινα» της ελληνικής μελισσοκομίας, κρατώντας καθηλωμένες τις τιμές εγχώρια. «Μέλια, τα οποία εισάγονται με εξευτελιστικές τιμές, και δεν είναι καν μέλια, βαφτίζονται ελληνικά με μία ποσότητα ελληνικού μελιού μέσα και διακινούνται στην ελληνική αγορά», επισημαίνει. Όπως ο ίδιος προσθέτει, πρόκειται για πρόβλημα που κρατά εδώ και μια 20ετία, χωρίς να αντιμετωπίζεται για να μπορέσει και ο παραγωγός να πληρωθεί στην τιμή που πρέπει, αλλά και ο κλάδος «να σηκώσει κεφάλι».
Καμία νομή δεν ολοκληρώθηκε χωρίς απώλειες
Πρόκειται για έναν κλάδο, μάλιστα, που φέτος βίωσε ίσως τη δυσκολότερη χρονιά του, από όσες θυμούνται οι παλαιότεροι. Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τα μελίσσια, αλλά και τη συγκομιδή μελιού. «Είμαστε κάτω κατά τουλάχιστον 50%-60%, ίσως και 70% σε παραγωγή από πέρυσι», επισημαίνει ο κ. Ποντίκης, αφού οι πολλές βροχοπτώσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι, έως τον Ιούλιο, συνέπεσαν με την περίοδο των ανθόμελων, ενώ έπειτα οι απότομοι και παρατεταμένοι καύσωνες επηρέασαν σημαντικά τις ευαίσθητες από τη φύση τους μέλισσες, αλλά και την ίδια τη φύση. «Φέτος, δεν είχαμε ανθόμελα λόγω των συνθηκών της άνοιξης, δεν είχαμε βελανιδιά λόγω του καύσωνα, δεν είχαμε το έλατο όπως παράγεται άλλα χρόνια, ενώ και το πεύκο, στο τέλος, δεν πήγε όσο καλά περιμέναμε», εξηγεί ως προς τις κυριότερες νομές. Πέραν των καιρικών συνθηκών, στη δραματική εικόνα της φετινής παραγωγής συνέβαλαν οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες.
Πανελλαδικός έρανος συγκέντρωσης κυψελών για τους πληγέντες
Οι απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο υπολογίζονται σε αρκετά περισσότερα από 140.000 μελισσοσμήνη λόγω των πλημμυρών στη Θεσσαλία και των πυρκαγιών του Έβρου, αλλά και της Ρόδου και της Καρύστου, όπου χάθηκαν και τεράστιες εκτάσεις μελισσοκομικού ενδιαφέροντος, όπως εξηγεί. «Κεφάλαιο που θα δούμε πόσοι συνάδελφοι θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν», υπογραμμίζει, κάνοντας λόγο και για την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας που είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο. Πρόκειται για έναν πανελλαδικό έρανο για τη συγκέντρωση κυψελών, οι οποίες θα μοιραστούν στους μελισσοκόμους που επλήγησαν.
Το έργο των μελισσοκόμων δυσκόλεψαν και οι απαγορευτικές διατάξεις των κατά τόπους δασαρχείων, παράλληλα με την απαγόρευση χρήσης του καπνιστηριού. «Ειδικά τις περιόδους που υπάρχουν μελιτοεκκρίσεις ή νεκταροεκκρίσεις σε συγκεκριμένες περιοχές, οι απαγορεύσεις είναι αποτρεπτικές για την παραγωγή μελιού», σχολιάζει, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της ΟΜΣΕ. Η Πυροσβεστική και τα κατά τόπους Δασαρχεία θα μπορούσαν να «εκμεταλλευτούν τους μελισσοκόμους ως τα “μάτια” τους μέσα στα δάση και να μας βοηθούν», τονίζει.
Γ. Πίττας: Προτεραιότητα της εταιρείας μας η στήριξη σε εξοπλισμό των παραγωγών που επλήγησαν
«Από πλευράς παραγωγής, η εσοδεία 2023 ήταν σημαντικά περιορισμένη, με τον καιρό να μην είναι σύμμαχος. Η χρονιά κύλισε με άστατο και παρατεταμένα ζεστό καιρό, δημιουργώντας προβλήματα στον προγραμματισμό των παραγωγών, όσον αφορά τις εσοδείες και, φυσικά, την προετοιμασία τους για τη νέα παραγωγή», αναφέρει σχετικά με τη φετινή παραγωγή μελιού ο Γιώργος Πίττας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Αττικής Μελισσοκομικής Εταιρείας-Αλέξανδρος Πίττας ΑΕΒΕ.
Συμπληρωματικά με τον καιρό, «οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες περιόρισαν σημαντικά τις παραγόμενες ποσότητες. Στον Έβρο, σήμερα, έχουμε ενεργούς παραγωγούς χωρίς φύση για νέες ανθοφορίες, μια και κάηκαν τεράστιες εκτάσεις γης με ανθοφορίες σημαντικές για την ποικιλία της ελληνικής παραγωγής, αλλά και για τη στήριξη της επαγγελματικής μελισσοκομίας σε μία ολόκληρη μεγάλη περιοχή», περιγράφει. «Αντίστοιχα, οι πλημμύρες της Κεντρικής Ελλάδας έχουν δημιουργήσει μεγάλες ζημιές στο υλικοτεχνικό υλικό των παραγωγών (κυψέλες, φορτηγά, αποθήκες), σε μία φύση που ακόμα υπάρχει και περιμένει τους παραγωγούς να τρυγήσουν. Είναι προτεραιότητα της εταιρείας μας να στηρίξει τους παραγωγούς σε εξοπλισμό για να επανέλθουν σύντομα στην ενεργή μελισσοκομία», καταλήγει.
