Η χρυσή τομή που θα κρίνει την επιτυχία του Ταμείου Αγροτικών Εγγυήσεων

Οι πιέσεις για μηδενικές διασφαλίσεις από το EIF και το μαξιλαράκι ασφαλείας που θέλουν οι τράπεζες

Στην αναζήτηση της «χρυσής τομής» μεταξύ του στόχου της κυβέρνησης και του EIF για μέγιστη δυνατή απορροφητικότητα των κονδυλίων του Ταμείου Αγροτικών Εγγυήσεων και της επιθυμίας των τραπεζών να καλυφθούν –στον βαθμό που αυτές κρίνουν αναγκαίο– έναντι ενδεχόμενου μελλοντικού «κοκκινίσματος» των χορηγούμενων δανείων, θα επικεντρωθούν οι συζητήσεις των εμπλεκομένων το αμέσως επόμενο διάστημα.

Πρόκειται για την πεμπτουσία της διαπραγμάτευσης γύρω από τους όρους λειτουργίας (επιτόκιο, εγγυήσεις, περίοδος αποπληρωμής του δανείου κ.λπ.) του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου, η οποία θα ξεκινήσει αμέσως μετά τη δημοσίευση, εντός του Οκτωβρίου, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, της σχετικής πρόσκλησης ενδιαφέροντος προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Τραπεζικά στελέχη τονίζουν με έμφαση στην «ΥΧ» ότι η εύρεση της ισορροπίας αυτής θα κρίνει τόσο την ταχύτητα ενεργοποίησης του νεοσυσταθέντος Ταμείου, όσο και (το σημαντικότερο) τη μακροπρόθεσμη επιτυχία του.

«Είναι πολύ λογικό να αναμένει κανείς ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων θα ξεκινήσει τη συζήτηση από μια “κόκκινη γραμμή”, με την οποία θα καλεί να μη ζητείται καμία άλλη διασφάλιση από τους δανειολήπτες, εν προκειμένω τους αγρότες.

Στο τέλος της ημέρας, το Ταμείο, όπως και η κυβέρνηση, ενδιαφέρονται για την πλήρη απορροφητικότητα των κεφαλαίων. Όμως, την ίδια στιγμή και τα πιστωτικά ιδρύματα, βάσει των δικών τους αναλύσεων αλλά και της “προϊστορίας” τους, έχουν μια συγκεκριμένη εικόνα για τον κίνδυνο με τον οποίο συνδέονται τα αγροτικά δάνεια», αναφέρει τραπεζικό στέλεχος στην «ΥΧ».

«Το σημαντικό, επομένως», προσθέτει, «είναι να αποφύγουμε τα άκρα και να βρεθεί μια ρεαλιστική λύση, μια ισορροπία αν θέλετε η οποία θα επιτρέψει στα τραπεζικά ιδρύματα να αξιοποιήσουν το εργαλείο αυτό προς όφελος όσο το δυνατόν περισσότερων αγροτών και όχι π.χ. μόνο για τους λίγους και καλούς πελάτες τους».

Το σίγουρο πάντως είναι ότι, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι οι τραπεζίτες, η λογική και το σκεπτικό με τα οποία είναι δομημένο το Ταμείο Αγροτικών Εγγυήσεων «κουμπώνουν» ιδανικά με τα μικρά δάνεια καθώς, μέσα από τη μείωση των διασφαλίσεων, εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος και χρήμα (π.χ. από τους νομικούς και τεχνικούς ελέγχους που είναι συνυφασμένοι με τις υποθήκες), επιταχύνεται η εκταμίευση του δανείου και παράλληλα επιτυγχάνεται και καλύτερη διασπορά κινδύνου.

Για Σχέδια και Μεταποίηση

Επί της ουσίας, με πόρους από τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης, παρέχονται εγγυήσεις για δάνεια που θα χορηγήσουν οι τράπεζες στο πλαίσιο των Μέτρων 4.1 (Σχέδια Βελτίωσης) και 4.2 (Μεταποίηση). Δημιουργείται δηλαδή ένας κουμπαράς, όπου για κάθε 100 εκατ. ευρώ που χορηγούν οι τράπεζες δεσμεύεται ένα ποσό 20 εκατ. ευρώ για να καλύψει ζημιές που θα υπάρξουν στο χαρτοφυλάκιό τους μέχρι του ποσού του 80% του δανείου. Όπως εξηγεί τραπεζικός παράγοντας στην «ΥΧ», «ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα χαρτοφυλάκιο 100 εκατ. ευρώ και χορηγούμε ένα πρώτο δάνειο της τάξης των 100.000 ευρώ το οποίο, εν συνεχεία, ο πελάτης δεν μπορεί να αποπληρώσει.

Για να καλυφθεί η ζημιά, το Ταμείο Εγγυήσεων παρέχει 80.000 ευρώ και η τράπεζα βάζει τα υπόλοιπα 20.000 ευρώ. Όταν φτάσουμε στα 20 εκατ. ευρώ χαρτοφυλακίου, από εκεί και πέρα όλη τη ζημιά την επωμίζονται τα τραπεζικά ιδρύματα. Είναι σημαντικό λοιπόν να κατανοήσει ο κόσμος ότι δεν μιλάμε για επιχορηγήσεις, αλλά για δάνεια, τα οποία πρέπει να αξιολογήσουν οι τράπεζες, ώστε να μην τους “σκάσουν” αργότερα».

Κλειδί η ενημερότητα

Οι χορηγήσεις θα δίνονται με τα συνήθη τραπεζικά κριτήρια, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό οι ενδιαφερόμενοι αγρότες να αξιοποιήσουν, εφόσον είναι αναγκαίο και έχουν τη δυνατότητα, τις τρέχουσες ρυθμίσεις των 120 δόσεων (βλ. ρεπορτάζ σελ. 36-37) ώστε να εξασφαλίσουν την απαραίτητη ασφαλιστική ή/και φορολογική ενημερότητα.

Από την έρευνα της «ΥΧ» προκύπτει ότι στο κάλεσμα του Ταμείου θα ανταποκριθούν και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με προεξάρχουσα φυσικά την Τράπεζα Πειραιώς, η οποία ούτως ή άλλως διαθέτει ηγετικό μερίδιο αγοράς στις χορηγήσεις προς τον πρωτογενή τομέα και έχει καταστήσει σαφές ότι σκοπεύει να παίξει έναν σημαντικό και ακόμα πιο ενεργό ρόλο στη χρηματοδότηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Επιβεβαιωμένο ενδιαφέρον υπάρχει επίσης από την Παγκρήτια, όπως επίσης από τουλάχιστον μία ακόμη συνεταιριστική τράπεζα.

Tαμείο Αγροτικών Εγγυήσεων: Το χρονοδιάγραμμα, το παρασκήνιο, οι δηλώσεις