Ζωονόσοι: Ξεπέρασαν τις 400.000 οι θανατώσεις ζώων λόγω ευλογιάς

Δραματικά είναι τα στοιχεία για τις απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο λόγω της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, καθώς μέρα με τη μέρα αυξάνεται ο αριθμός των θανατωθέντων ζώων εξαιτίας της εμφάνισης και νέων κρουσμάτων, οδηγώντας σε απόγνωση τους κτηνοτρόφους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από την έναρξη της ζωονόσου, στις 20 Αυγούστου 2024, μέχρι και αυτή την εβδομάδα, έχουν θανατωθεί συνολικά 403.925 αιγοπρόβατα, ενώ τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, έχουν μολυνθεί 465 εκτροφές και συνολικά από την έναρξη της ζωονόσου «χτυπήθηκαν» 2.033 εκτροφές, όπου έχουν επιβεβαιωθεί συνολικά 1.594 κρούσματα.

Επί ποδός τα ελεγκτικά κλιμάκια

Στο μεταξύ, σε κατάσταση συναγερμού είναι τα μεικτά ελεγκτικά κλιμάκια, με συμμετοχή στελεχών του ΥΠΑΑΤ, των περιφερειών και της Ελληνικής Αστυνομίας, στις περιοχές που η ευλογιά των αιγοπροβάτων εξακολουθεί να «θερίζει» τα κοπάδια. Όπως γνωστοποίησε την Τρίτη (4/11) το ΥΠΑΑΤ άρχισαν οι συλλήψεις για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας. Ειδικότερα, από τις 21 έως τις 31 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν 2.711 έλεγχοι σε έξι περιφέρειες της χώρας (Κεντρική, Ανατολική και Δυτική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία) και από τους ελέγχους, που διενεργήθηκαν από μεικτά κλιμάκια, διαπιστώθηκαν 13 παραβάσεις και έγιναν οκτώ συλλήψεις. Οι σχετικές δικογραφίες έχουν σχηματιστεί με βάση το άρθρο 285 του Ποινικού Κώδικα και διαβιβάστηκαν στις αρμόδιες δικαστικές αρχές.

Η εικόνα από τα «μέτωπα» της ευλογιάς

Οι ανταποκριτές της «ΥΧ» καταγράφουν και αυτή την εβδομάδα την εικόνα που επικρατεί στα «μέτωπα» της ζωονόσου με την κατάσταση να είναι αποκαρδιωτική, καθώς συνεχίζεται το ξεκλήρισμα των κοπαδιών. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εστιών –σύμφωνα και με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ– παρατηρούνται στη Λάρισα, την Ξάνθη, τη Ροδόπη, τον Έβρο, τις Σέρρες, τη Μαγνησία και την Αχαΐα, επιβεβαιώνοντας τη γεωγραφική εξάπλωση της νόσου. Στη Θεσσαλία, παραμένει αρραγές το μέτωπο μεταξύ κτηνοτροφικών φορέων και της περιφέρειας, προκειμένου να πειστεί η πολιτεία και να εξετάσει την προοπτική στοχευμένων εμβολιασμών στα αιγοπρόβατα.

Κεντρική Μακεδονία: 275 μολυσμένες εκτροφές από το ξεκίνημα της νόσου

Τεράστιες απώλειες στον κτηνοτροφικό τομέα έχει προκαλέσει στην Κεντρική Μακεδονία η ζωονόσος. Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας, Γιώργο Κεφαλά, από την αρχή της εμφάνισης της νόσου μέχρι και πρόσφατα έχουν μολυνθεί 275 εκτροφές και θανατώθηκαν συνολικά 57.000 ζώα.

Στην πρόσφατη ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας για τη λογοδοσία της περιφερειακής αρχής, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, Γιώργος Κεφαλάς, έκανε λόγο για επιζωοτία «ασύλληπτης κλίμακας», επισημαίνοντας ότι η νόσος παρουσιάζει πρωτοφανή μεταδοτικότητα, πιθανώς μέσω αερολυμάτων ή εντόμων.

Παρά τα αυστηρά μέτρα που έχουν επιβληθεί (θανατώσεις ζώων, απολυμάνσεις, απαγόρευση βόσκησης και διακίνησης ζώων κ.ά.), εντοπίζονται παραβάσεις, ενώ πολλοί δήμοι –όπως είπε– δεν έχουν υποδείξει ακόμη χώρους υγειονομικής ταφής. Από την πλευρά τους, εκπρόσωποι των κτηνοτρόφων της Κεντρικής Μακεδονίας περιέγραψαν τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχουν περιέλθει, επιρρίπτοντας ευθύνες στην πολιτεία και στις περιφέρειες για τον τρόπο διαχείρισης του ζητήματος. Ο κ. Κεφαλάς ανέφερε ότι στην περιφέρεια λειτουργούν πλέον 35 απολυμαντικοί σταθμοί, με στόχο τον περιορισμό της διασποράς. «Οι έλεγχοι είναι αυστηροί και γίνονται ανά κτηνοτροφική μονάδα. Στην Κεντρική Μακεδονία, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις Σέρρες και έχουμε, δυστυχώς, και νέα κρούσματα στο “τρίγωνο’ των περιοχών της Ημαθίας, της Πέλλας και της Θεσσαλονίκης», ανέφερε στην «ΥΧ» ο κ. Κεφαλάς. Όπως έγινε γνωστό από το ΥΠΑΑΤ, σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικά στον Νομό Σερρών, όπου η νόσος παρουσιάζει έντονη έξαρση τον τελευταίο μήνα με 77 κρούσματα. Εκεί, πραγματοποιήθηκαν 533 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν πέντε παραβάσεις και οι αρχές προχώρησαν σε δύο συλλήψεις.

Αν. Μακεδονία – Θράκη: Συνεχίζονται οι θανατώσεις

Τον 15ο μήνα διανύει η ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης, όπου πρωτοεμφανίστηκε, και οι θανατώσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Στους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης, τις τελευταίες δύο εβδομάδες, έγιναν θανατώσεις σε 15 εκτροφές και συγκεκριμένα στη Ροδόπη θανατώθηκαν 2.881 ζώα μέχρι και τις 2 Νοεμβρίου και στην Ξάνθη 2.020 ζώα.

Επίσης, στην ΠΕ Καβάλας θανατώθηκαν σε δύο εστίες στον Γέροντα συνολικά 561 ζώα. Στο νησί της Σαμοθράκης, μέσα σε δύο εβδομάδες, θανατώθηκαν 730 ζώα, ενώ το ηπειρωτικό κομμάτι του Έβρου, από τον Βορρά μέχρι τον Νότο, είναι στην παρούσα φάση καθαρό από κρούσματα. Στη Δράμα, που πρωτοεμφάνισε κρούσμα ευλογιάς μόλις τον Οκτώβρη, θανατώθηκαν 300 ζώα και, μέχρι τη στιγμή που γραφόταν το ρεπορτάζ, δεν εμφανίστηκε άλλο. Σε όλη την Περιφέρεια ΑΜ-Θ από την εμφάνιση της ζωονόσου μέχρι στιγμής έχουν θανατωθεί 138.600 ζώα.

Αναφορικά με τη δρομολόγηση προμήθειας αψίδων απολύμανσης για τα λιμάνια, δύο στη Θάσο και ένα στην Αλεξανδρούπολη και στα σύνορα (σε όλα τα σημεία εισόδου από τη Βουλγαρία) που πρότεινε η Διεύθυνση Κτηνιατρικής της ΠΑΜ-Θ υπάρχει καθυστέρηση. Επισημαίνεται ότι η κάθε αψίδα έχει δοχείο χωρητικότητας 100 λίτρων (που τελειώνει άμεσα) και από την πλευρά της η Διεύθυνση Κτηνιατρικής ζήτησε από την εταιρεία να προχωρήσει σε τροποποίηση του συστήματος του δοχείου που θα επιτρέπει την απολύμανση περισσότερων οχημάτων.

Θεσσαλία: Ενιαίο μέτωπο για εφαρμογή στοχευμένου εμβολιαστικού προγράμματος

Αρραγές παραμένει το μέτωπο (και αναμένεται να διευρυνθεί) που έχουν δημιουργήσει κτηνοτροφικοί φορείς και Περιφέρεια Θεσσαλίας, προκειμένου το ΥΠΑΑΤ να αλλάξει τακτική και η Επιτροπή των επιστημόνων που συγκρότησε να εξετάσει την προοπτική στοχευμένων σε ζώνες εμβολιασμών για την αντιμετώπιση της ευλογιάς, πριν ξεκληριστεί το ζωικό κεφάλαιο.

Η υπομονή των κτηνοτρόφων έχει εξαντληθεί και, όπως ανακοίνωσαν σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στην Περιφέρεια Θεσσαλίας στη Λάρισα, σκοπεύουν να προσφύγουν στα δικαστήρια, αλλά και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διεκδικώντας την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος μετά την άδικη θανάτωση των ζώων τους. Την επόμενη εβδομάδα, θα ανακοινώσουν κινητοποιήσεις, είτε μαζί με τους αγρότες είτε μόνοι τους. Ουσιαστικά, η μόνη δύναμη που απομένει να ταχθεί υπέρ του εμβολίου σε αυτή την αλυσίδα της ζωικής παραγωγής είναι η Διεπαγγελματική Οργάνωση Φέτας, η οποία φαίνεται να έχει αλλάξει στάση και να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο ενός στοχευμένου εμβολιασμού, τουλάχιστον στη Θεσσαλία. Νεότερα στην προσεχή γενική της συνέλευση.

Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, υποστήριξε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τους κτηνοτροφικούς φορείς ότι «ο εμβολιασμός παραμένει το μοναδικό αποδεδειγμένα αποτελεσματικό εργαλείο για την εκρίζωση της νόσου, συμπληρωματικά με τις υπόλοιπες στρατηγικές, οι οποίες μπορούν να τον υποστηρίξουν. Η ταχεία εφαρμογή ενός οργανωμένου, προσαρμοσμένου και στοχευμένου εμβολιαστικού προγράμματος, υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε συνδυασμό με προσωρινό περιορισμό εισαγωγών από χώρες υψηλού κινδύνου, είναι κρίσιμη για την προστασία των εκτροφών και τη βιωσιμότητα του κλάδου. Η έγκαιρη και συντονισμένη δράση αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη μιας συνεκτικής και αποτελεσματικής εθνικής στρατηγικής ελέγχου και εκρίζωσης της ευλογιάς». Ο ίδιος διευκρίνισε ότι το ενιαίο μέτωπο που δημιουργήθηκε με τους κτηνοτροφικούς φορείς δεν έχει αντιπολιτευτική διάθεση, αλλά πρόθεσή τους είναι να παρουσιάσουν το εναλλακτικό σχέδιο (που δεν έχει το ΥΠΑΑΤ), το οποίο η Επιτροπή –που συνέστησε το υπουργείο– οφείλει να το εξετάσει. «Οι εμβολιασμοί πρέπει να αρχίσουν άμεσα, εντός της χειμερινής περιόδου, όπου αναμένεται φυσική ύφεση των κρουσμάτων. Είναι απολύτως αναγκαίο να επιβληθεί άμεση και καθολική απαγόρευση όλων των εισαγωγών μικρών μηρυκαστικών από τις χώρες αυτές, ακόμη και για ζώα που προορίζονται για άμεση σφαγή, έως την πλήρη εξάλειψη της νόσου», σημείωσε.

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι τοποθετήσεις των κ.κ. Δημήτρη Μόσχου, προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας, Δημήτρη Μπαλούκα, προέδρου της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Νίκου Παλάσκα, Γ.Γ. Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων και μέλους της Ομοσπονδίας Θεσσαλίας, Γιώργου Βαγιόπουλου, προέδρου Συνεταιρισμού Αιγοπροβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, Γιάννη Γκουρομπίνου, πρώην προέδρου της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων, και άλλων κτηνοτρόφων που έδωσαν το «παρών» στη συνέντευξη.

Δυτική Ελλάδα: Έξαρση στα κρούσματα

Σε έξαρση συνεχίζουν να βρίσκονται τα κρούσματα ευλογιάς των αιγοπροβάτων στη Δυτική Ελλάδα, με την κτηνιατρική υπηρεσία της περιφέρειας να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τον περιορισμό της νόσου. Παρά το γεγονός ότι τις προηγούμενες εβδομάδες τα κρούσματα παρουσίαζαν τάση μείωσης, αυτές τις ημέρες εμφανίστηκαν νέα και στην Ηλεία και στην Αχαΐα και στην Αιτωλοακαρνανία.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει στην «ΥΧ» ο διευθυντής της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Κώστας Μήλιος, τα νέα κρούσματα σημειώθηκαν στις ήδη υπάρχουσες ζώνες προστασίας (Μανωλάδα, Δυτική Αχαΐα, Ευνηνοχώρι, Γαλατά) και δεν αποτελούν νέα εξάπλωση.

Την ίδια ώρα, σε κατάσταση εγρήγορσης βρίσκεται ο Δήμος Πηνειού, καθώς η κρίση έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό, καθώς απειλεί την επιβίωση των κτηνοτρόφων και την τοπική οικονομία. «Η πολιτεία πρέπει να επιδείξει άμεσα αντανακλαστικά, καθώς η κατάσταση εξελίσσεται ιδιαίτερα δύσκολα για τους κτηνοτρόφους μας, οι οποίοι πλέον παλεύουν για την επιβίωσή τους», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Πηνειού, Αλέξης Καστρινός.

Παράλληλα, πρόσθεσε ότι η στήριξη δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στις αποζημιώσεις, αλλά πρέπει να ληφθούν μέτρα τόσο για την ουσιαστική ενίσχυση του κλάδου όσο και για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου και την ενίσχυση των τοπικών κτηνιατρικών υπηρεσιών.

Την ανάγκη στοχευμένης δράσης από τους κτηνοτρόφους, αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς επεσήμανε ο αντιδήμαρχος Προστασίας και Προαγωγής της Δημόσιας Υγείας, Δημήτρης Λαγανόπουλος, συμπληρώνοντας ότι οι κτηνοτρόφοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να εφαρμόζουν αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας στις μονάδες τους.

Με ψήφισμά του ο Δήμος Ήλιδας ζητά μια σειρά μέτρων από την πολιτεία για την ανακούφιση των πληγέντων κτηνοτρόφων από τον καταρροϊκό πυρετό, την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος, καθώς και προληπτικά μέτρα, ώστε να αντιμετωπιστεί η διασπορά της ευλογιάς και του καταρροϊκού πυρετού.

Στερεά Ελλάδα: Επιβεβαιώθηκε η νέα μολυσμένη εκτροφή στη Στυλίδα

Ακόμη ένα κοπάδι στη Στυλίδα βρέθηκε θετικό, όπως επιβεβαίωσε ο Κώστας Αποστολόπουλος, αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας. Πρόκειται για το τρίτο επιβεβαιωμένο περιστατικό στην περιφέρεια, γεγονός που εντείνει την ανησυχία μεταξύ των κτηνοτρόφων, καθώς η εξάπλωση της ασθένειας φαίνεται να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις. Η ανωτέρω εξέλιξη είχε καταγραφεί ήδη στο προηγούμενο φύλλο της «ΥΧ», όταν ακόμη δεν είχε υπάρξει κάποια επίσημη ανακοίνωση.

Η επιδημιολογική κατάσταση επιτείνει την ανάγκη για αυξημένη εγρήγορση και λήψη αυστηρών μέτρων πρόληψης. Οι τοπικές κτηνιατρικές αρχές παρακολουθούν στενά το φαινόμενο, πραγματοποιώντας ελέγχους και δειγματοληψίες στα γύρω κοπάδια, ενώ έχουν ήδη εκδοθεί σχετικές οδηγίες προς τους κτηνοτρόφους.

Στην περιοχή επικρατεί έντονη ανησυχία, καθώς οι περισσότεροι παραγωγοί αντιλαμβάνονται πως, σε περίπτωση που η ασθένεια εξαπλωθεί περαιτέρω, οι επιπτώσεις στο ζωικό κεφάλαιο και στην παραγωγή θα είναι σοβαρές. Παράλληλα, υπάρχουν και περιπτώσεις κτηνοτρόφων που δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν πλήρως τη σοβαρότητα της κατάστασης, συνεχίζοντας να διαχειρίζονται τα κοπάδια τους χωρίς να εφαρμόζουν όλα τα προτεινόμενα μέτρα βιοασφάλειας.

Από τη μεριά του, ο Ηλίας Μπαλαφούτης, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Κτηνοτρόφων Φθιώτιδας, ζητά τη συμπαράσταση όλων των φορέων της περιφέρειας και ειδικότερα της τοπικής αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού, ώστε «να πάρουν θέση για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα μείζονος σημασίας με μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στην περιοχή».