Aνεπαρκή τα στοιχεία ιχθυαποθεµάτων στην Ανατολική Μεσόγειο

Mόνο εκτιµήσεις µπορούν να γίνουν για την κατάσταση των ιχθυαποθεµάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού δεν υπάρχουν επαρκή επιστηµονικά δεδοµένα. Πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρουν στην «Ύπαιθρο Χώρα» ότι για να µπορούµε να εξάγουµε ασφαλή συµπεράσµατα για την κατάσταση των ιχθυαποθεµάτων, πρέπει να υπάρχουν χρονοσειρές τεσσάρων ετών, µε στοιχεία από την αρχή του χρόνου. Ωστόσο, στην Ελλάδα, το πρόγραµµα συλλογής αλιευτικών δεδοµένων (που τώρα έχει ενταχθεί στο ΕΠΑλΘ) για αρκετά χρόνια ξεκινούσε να εφαρµόζεται τον Σεπτέµβριο και όχι στην αρχή κάθε έτους, λόγω καθυστερήσεων στην εκταµίευση των πιστώσεων. «Με τα υπάρχοντα δεδοµένα, µπορούµε να κάνουµε µόνο εκτιµήσεις για την κατάσταση των ιχθυαποθεµάτων, που βέβαια είναι καλύτερες από το τίποτα, αλλά δεν αποτελούν και ασφαλή συµπεράσµατα», τονίζει στέλεχος του υπουργείου.

Η ανάλυση της ισορροπίας µεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και αλιευτικών δυνατοτήτων για το 2017, που έχει πραγµατοποιήσει η αρµόδια υπηρεσία του υπουργείου, φανερώνει ότι η κατάσταση των ιχθυαποθεµάτων στην Ανατολική Μεσόγειο είναι καλύτερη –αλλά όχι και καλή– σε σχέση µε την κατάσταση στη Δυτική Μεσόγειο για τα τέσσερα «βασικά» είδη: τον µπακαλιάρο, τις γαρίδες, την κουτσοµούρα και το µπαρµπούνι. Ωστόσο, προληπτικά µέτρα πρέπει να συνεχίσουν να ισχύουν, προκειµένου να στηριχθεί η ανάκαµψη του πληθυσµού. Σύµφωνα µε την ανάλυση του υπουργείου, ο γαύρος και η σαρδέλα «πήγαιναν καλύτερα το 2015», ωστόσο, αυτήν τη στιγµή δεν γνωρίζουµε αν ισχύουν τα ίδια δεδοµένα. Συγκεκριµένα αναφέρονται τα εξής:

Στο Αιγαίο

Γαύρος: Τα επίπεδα του αποθέµατος του γαύρου τον Ιούνιο του 2016 είναι σαφώς υψηλότερα σε σχέση µε τον Ιούνιο του 2014 (70%) και τον Σεπτέµβριο του 2013. Ωστόσο, η έλλειψη στοιχείων για το 2015, η µικρή χρονοσειρά και η έλλειψη λοιπών στοιχείων δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συµπερασµάτων για το αν πρόκειται για σταθερή αυξητική τάση ή για παροδική αυξοµείωση. Η κατά µήκος και η ηλικιακή σύνθεση του αποθέµατος του γαύρου έδειξε κυρίαρχη την ηλικία 1. Η χωρική κατανοµή του γαύρου εµφανίζεται γενικά εκτεταµένη µε τις µεγαλύτερες συγκεντρώσεις βιοµάζας να εντοπίζονται κυρίως στον Θρακικό, στον Στρυµονικό, στο εσωτερικό του Θερµαϊκού κόλπου και στον Β. Ευβοϊκό κόλπο.

Σαρδέλα: Τα επίπεδα της βιοµάζας του αποθέµατος της σαρδέλας τον Ιούνιο του 2016 είναι υψηλότερα σε σχέση µε τον Ιούνιο του 2014 (47%) και τον Σεπτέµβριο του 2013. Η χωρική κατανοµή της βιοµάζας της σαρδέλας δείχνει τις µεγαλύτερες συγκεντρώσεις βιοµάζας στο Θρακικό και ειδικότερα ανατολικά και δυτικά της Θάσου, στο εσωτερικό του Θερµαϊκού και στο βόρειο τµήµα του Β. Ευβοϊκού κόλπου. Η κατά µήκος και η ηλικιακή σύνθεση του αποθέµατος της σαρδέλας έδειξε κυρίαρχη την ηλικία 1.

Στο Ιόνιο

Γαύρος: Το 2016, οι µεγαλύτερες συγκεντρώσεις βιοµάζας γαύρου εντοπίζονται κυρίως στο Αµβρακικό κόλπο, στον Πατραϊκό κόλπο, στο εσωτερικό της Λευκάδας µε την ηπειρωτική χώρα και στον Κερκυραϊκό κόλπο. Οι µεγαλύτερες συγκεντρώσεις της σαρδέλας εντοπίζονται κυρίως στο Αµβρακικό κόλπο και σε πολύ µικρότερο βαθµό στον Κερκυραϊκό κόλπο και στον Πατραϊκό κόλπο. Τα επίπεδα του αποθέµατος του γαύρου τον Σεπτέµβριο του 2016 φαίνονται να είναι υψηλότερα σε σχέση µε το 2015, το 2014 και το 2013, χωρίς όµως να δείχνουν την αύξηση που παρατηρήθηκε στο Αιγαίο. Ωστόσο, και τις τρεις χρονιές το απόθεµα του γαύρου φαίνεται να κυµαίνεται σε παραπλήσια επίπεδα, χωρίς µεγάλες µεταβολές.

Σαρδέλα: Αντίθετα, η αφθονία της σαρδέλας τον Σεπτέµβριο του 2016 είναι στα ίδια επίπεδα µε αυτά του 2015, χαµηλότερη σε σχέση µε το 2014 και σε παραπλήσια επίπεδα µε το 2013. Η κατά µήκος και η ηλικιακή σύνθεση του αποθέµατος του γαύρου και της σαρδέλας έδειξε ένα µικρό ηλικιακό εύρος, κοινό και για τα δύο είδη (ηλικίες 0 ως 3) µε κυρίαρχες τις ηλικίες 0 και 1.Το απόθεµα της σαρδέλας γενικά φαίνεται να παρουσιάζει µεγαλύτερες διακυµάνσεις σε σχέση µε του γαύρου.

Στον Αµβρακικό κόλπο το 2016, παρόµοια µε το 2015, 2014 και 2013 παρατηρήθηκαν µεγάλες αφθονίες και µεγάλη πυκνότητα κοπαδιών, η οποία περιοριζόταν µέχρι τα 15 µέτρα βάθος. Σε µεγαλύτερα βάθη, παρατηρήθηκε απουσία κοπαδιών. Όπως και το 2014 παρατηρήθηκαν µειωµένα επίπεδα οξυγόνου, που έφταναν ακόµα και τα επίπεδα υποξίας σε µεγαλύτερα βάθη, περιορίζοντας έτσι αναγκαστικά τις συγκεντρώσεις των ψαριών στα επιφανειακά στρώµατα.

Επισηµαίνεται ότι η έλλειψη στοιχείων δεν επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συµπερασµάτων για την κατάσταση του αποθέµατος,παρά µόνο τη διατύπωση εκτιµήσεων.