Τον υπουργό Βαγγέλη Αποστόλου επισκέφθηκαν τον Απρίλη του 2015 επαγγελματικές οργανώσεις του ελαιόλαδου, οι οποίες του εξέθεσαν τα προβλήματα που υπάρχουν και υπέβαλαν σχετικά υπομνήματα. Όχι μόνο δεν δόθηκε καμία συνέχεια -προφανώς οι προτάσεις τους είτε αραχνιάζουν στα συρτάρια, είτε πήγαν χαρτί για ανακύκλωση- αλλά είναι πρωτοφανές ότι κλείνει ένα έτος της νέας ηγεσίας και το Υπουργείο δεν έχει συγκαλέσει ούτε μία σύσκεψη για το «εθνικό μας προϊόν».
Σιγή ενημέρωσης – το minagric.gr
Το site του Υπουργείου, minagric.gr, αποτελεί περισσότερο την ιστοσελίδα που ενημερώνει για τις δραστηριότητες και απόψεις της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Και μάλιστα μονομερώς, δηλαδή, είπε ο υπουργός, ο υφυπουργός κ.ο.κ., χωρίς να αναφέρεται ποτέ τι απαντήσεις πήρε είτε μέσα στη Βουλή, είτε στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Αν και οι υπηρεσίες του Υπουργείου συμμετέχουν όχι μόνο στα όργανα της ΕΕ αλλά και σε διεθνείς οργανώσεις, όπως το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC), η ενημέρωση προς το ελληνικό κοινό είναι από ελάχιστη έως ανύπαρκτη.
IOC: Η ελληνική απουσία
Πρόσφατα έληξε η θητεία του Εκτελεστικού Δ/ντη του IOC Jean Luis Barjol, θέση την οποία επέτυχε και κατέλαβε Τυνήσιος, μετά από αδιάλειπτη συμμετοχή της χώρας στα δρώμενα του IOC αλλά και τις συντονισμένες παρεμβάσεις ακόμη και του πρωθυπουργού τους (πρώην προέδρου του IOC), ο οποίος επισκέφτηκε τα γραφεία του Συμβουλίου στη Μαδρίτη. Η Ελλάδα όχι μόνο δεν είχε υποψήφιο, αλλά αυτή τη στιγμή δεν έχει ούτε καν ένα/μια υπάλληλο στον μηχανισμό του! Κι ας αποτελεί το IOC, μαζί με την ΕΕ, το σημαντικότερο διεθνές κέντρο λήψης αποφάσεων -υπό την αιγίδα του ΟΗΕ- που καθορίζει τις τύχες του ελαιόλαδου και της επιτραπέζιας ελιάς.
Λεφτά υπάρχουν(!;): Το επώνυμο τυποποιημένο
Ακόμη και οι λιγότερο σχετικοί με το ελαιόλαδο γνωρίζουν και καυτηριάζουν το ότι το ελληνικό ελαιόλαδο διακινείται χύμα (στο εσωτερικό με τον 17κιλο «τενεκέ» και στις εξαγωγές με βυτία προς Ιταλία). Έχει υπολογισθεί ότι αυτή η απώλεια προστιθέμενης αξίας πρωτογενώς σημαίνει τουλάχιστον 1 €/κιλό. Δευτερογενώς, οι απώλειες σε ΦΠΑ, θέσεις εργασίας κ.λπ. είναι εξίσου σημαντικές, δηλαδή, άνω των 250 εκατ. ευρώ ετησίως. Κι όμως, από πλευράς Υπουργείου επιδεικνύεται αδιαφορία, και μάλιστα σε εποχές μνημονίων, ασφυκτικών περικοπών, λιτότητας και αναζήτησης «ισοδύναμων».
Τι τρώμε στα εστιατόρια;
Οι γείτονες Πορτογάλοι, Ισπανοί, Ιταλοί, έχουν εφαρμόσει με εθνική νομοθεσία την υποχρέωση για κλειστά, επώνυμα φιαλίδια ελαιόλαδου πάνω στα τραπέζια πελατών σε χώρους μαζικής εστίασης, ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφέ (HO.RE.CA). Τα οφέλη είναι προφανή για παραγωγούς και μικρές τοπικές μονάδες τυποποίησης, κυρίως όμως σε χώρες που υποδέχονται εκατομμύρια τουρίστες για την προβολή του πραγματικού έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, σε αντίθεση με τα γνωστά «λαδόξυδα», τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελούν δυσφήμηση και είναι άγνωστο το περιεχόμενό τους. Η πολιτική «μη μου τα λαδόξυδα τάραττε» ξεκίνησε επί υπουργίας Αθ. Τσαυτάρη και συνεχίστηκε όλο το 2015 επί υπουργίας Βαγγέλη Αποστόλου.
Η εθνική ιχνηλασιμότητα, μια καυτή πατάτα;
Με τον όρο ιχνηλασιμότητα εννοούμε την παρακολούθηση και καταγραφή των εμπορικών ροών των ελαιόλαδων (και πυρηνέλαιων) από το στάδιο του ελαιοτριβείου μέχρι την τυποποίηση (εμφιάλωση) και την τελική διανομή / πώληση. Ο κανονισμός 299/2013, ακόμη και αν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να είχε αποτελέσει εθνική νομοθεσία και βασικό «εργαλείο» της πολιτείας για την εξυγίανση και διαφάνεια του ελαιοκομικού τομέα.
Κι όμως, για το σχετικό άρθρο 7Α, το ΥΠΑΑΤ δεν έχει καν ξεκινήσει την προετοιμασία εφαρμογής του. Όπως, επίσης, δεν έχει ανακοινωθεί αν συνέλεξαν και εξέτασαν δείγματα, πόσα και από πού, Υπουργείο και ΕΦΕΤ, και ποια ήταν τα αποτελέσματα (κατά τα άλλα όλη η αυστηρότητα εξαντλείται στη θέση αναγραφής της ημερομηνίας λήξης).
Ας συγκρίνουμε τον οργανωμένο πόλεμο του ιταλικού Υπουργείου εναντίον των κυκλωμάτων νοθείας για την υπεράσπιση του πραγματικού ιταλικού ελαιόλαδου. Όπως επίσης ότι το site του ισπανικού Υπουργείου, με καθυστέρηση ενός μηνός, δίνει τα πλήρη και πραγματικά στοιχεία της παραγωγής, διακίνησης, πωλήσεων και αποθεμάτων του ισπανικού ελαιόλαδου.
Xylella Fastidiosa: Η άγνωστη απειλή
Αν και υπάρχουν διιστάμενες απόψεις για τη σοβαρότητα της απειλής, ωστόσο θα έπρεπε Υπουργείο (και Περιφέρειες) να πάρουν σοβαρά μέτρα ελέγχου του φυτωριακού υλικού, ιδίως στις πύλες εισόδου από Ιταλία (Ηγουμενίτσα, Κέρκυρα, Πάτρα). Αν το βακτήριο έρθει, τότε τα ευχολόγια δεν θα το αποτρέψουν να διαδοθεί.
Ποια πολιτική ποιότητας;
Στο καθαρά φραστικό επίπεδο διακηρύξεων, ακούγονται συχνά λογοτεχνικές εκφράσεις για την ποιότητα του ελληνικού ελαιόλαδου, όπως «η αιχμή του δόρατος, η ταυτότητα, το διαβατήριο, η ναυαρχίδα». Στην πράξη, όμως, τι γίνεται για θέματα όπως:
-
Η χαρτογράφηση και κατοχύρωση των ποικιλιών ελαιόλαδων και ελαιόδεντρων,
-
Η ειδική προστασία που χρειάζονται τα ΠΟΠ/ΠΓΕ και ο εξορθολογισμός της προώθησής τους,
-
Η προετοιμασία για την αναπόφευκτη επερχόμενη τροποποίηση και αυστηροποίηση των ποιοτικών ορίων (εμπορικών στάνταρντς);
