Εμπορική συμφωνία ΕΕ – Ν. Ζηλανδίας: Καταργούνται οι δασμοί, προστασία για φέτα και ελιές Καλαμών

Η ΕΕ και η Νέα Ζηλανδία ολοκλήρωσαν σήμερα Παρασκευή 1/7 τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη εμπορικής συμφωνίας, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες για τις εταιρείες και τους καταναλωτές και στα δύο μέρη. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης άνευ προηγουμένου δεσμεύσεις βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της τήρησης της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και των θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων, δεσμεύσεις οι οποίες είναι εκτελεστές με την επιβολή εμπορικών κυρώσεων ως έσχατη λύση.

Χάρη στη συμφωνία αυτή το διμερές εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί κατά έως και 30 %, ενώ η αξία των ετήσιων εξαγωγών της ΕΕ μπορεί δυνητικά να φτάσει τα 4,5 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία έχουν τη δυνατότητα να αυξηθούν κατά έως και 80 %. Η συμφωνία μπορεί να μειώσει κατά περίπου 140 εκατομμύρια ευρώ ετησίως τους δασμούς που καταβάλλουν οι εταιρείες της ΕΕ από το πρώτο κιόλας έτος εφαρμογής της.

Αγροδιατροφικός τομέας: τόνωση των εξαγωγών της ΕΕ και παράλληλη προστασία των ευαισθησιών της

Οι αγρότες της ΕΕ θα έχουν πολύ καλύτερες ευκαιρίες να πωλούν τα προϊόντα τους στη Νέα Ζηλανδία αμέσως μετά την εφαρμογή της συμφωνίας. Οι δασμοί θα καταργηθούν από την πρώτη κιόλας ημέρα σε βασικές εξαγωγές της ΕΕ, όπως το χοίρειο κρέας, ο οίνος και ο αφρώδης οίνος, η σοκολάτα, τα ζαχαρώδη παρασκευάσματα και τα μπισκότα.

Οι αγρότες της ΕΕ θα αποκομίσουν οφέλη πέρα από τις δασμολογικές μειώσεις. Η συμφωνία θα προστατεύει τον πλήρη κατάλογο των οίνων και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ (σχεδόν 2.000 ονομασίες), όπως το Prosecco, η πολωνική Vodka ή οι ονομασίες Rioja, Champagne και Tokaji. Επιπλέον, στη Νέα Ζηλανδία θα προστατεύονται 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (γεωγραφικές ενδείξεις), όπως τα τυριά Asiago, Φέτα, Comté ή Queso Manchego, το ζαμπόν Istarski pršut, το Lübecker Marzipan ή οι ελιές Καλαμάτας.

Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα των παραγωγών ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων της ΕΕ: μια σειρά από γαλακτοκομικά προϊόντα, βόειο και πρόβειο κρέας, αιθανόλη και γλυκό καλαμπόκι. Για τους τομείς αυτούς, η συμφωνία θα επιτρέψει μηδενικές ή χαμηλότερες δασμολογικές εισαγωγές από τη Νέα Ζηλανδία μόνο σε περιορισμένα ποσά (μέσω των λεγόμενων δασμολογικών ποσοστώσεων).

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε:  «Η Νέα Ζηλανδία είναι μείζων εταίρος μας στην περιοχή του Ινδοειρηνικού. Η εμπορική αυτή συμφωνία προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, τους αγρότες και τους καταναλωτές μας, τόσο στην ΕΕ όσο στη Νέα Ζηλανδία. Μπορεί να συμβάλει στην αύξηση των μεταξύ μας εμπορικών συναλλαγών κατά 30 %. Περιλαμβάνει άνευ προηγουμένου κοινωνικές και κλιματικές δεσμεύσεις. Η νέα συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Νέας Ζηλανδίας έρχεται σε μια σημαντική χρονική συγκυρία από γεωστρατηγική άποψη. Οι δημοκρατικές χώρες, όπως οι δικές μας, συνεργάζονται στενά και εξασφαλίζουν αποτελέσματα για τους πολίτες.»

Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και Επίτροπος Εμπορίου, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε τα εξής: «Ξεκινάει μια νέα γενιά εμπορικών συμφωνιών, με τις οποίες και τα δύο μέρη αποκομίζουν πραγματικά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Οι νέες οικονομικές ευκαιρίες είναι ζωτικής σημασίας, καθώς προσπαθούμε να ανακάμψουμε από τους διπλούς κλυδωνισμούς της νόσου COVID-19 και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η συμφωνία αυτή θα απελευθερώσει μια σειρά νέων εξαγωγικών ευκαιριών για τις επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ της ΕΕ όσον αφορά τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Επίσης, περιέχει τις πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις βιωσιμότητας που έχουν μέχρι στιγμής συμπεριληφθεί σε εμπορική συμφωνία. Αυτό αποδεικνύει ότι εκπληρώνουμε ήδη την υπόσχεσή μας να εξασφαλίσουμε μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία από τις εμπορικές μας συμφωνίες όσον αφορά τη βιωσιμότητα.»

Νέες εξαγωγικές ευκαιρίες για μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις

Η συμφωνία θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις με τους εξής τρόπους:

  • Κατάργηση όλων των δασμών στις εξαγωγές της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία.
  • Άνοιγμα της αγοράς υπηρεσιών της Νέας Ζηλανδίας σε βασικούς τομείς όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι τηλεπικοινωνίες, οι θαλάσσιες μεταφορές και οι υπηρεσίες παράδοσης.
  • Διασφάλιση της μη διακριτικής μεταχείρισης των επενδυτών της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία και αντιστρόφως.
  • Βελτίωση της πρόσβασης των εταιρειών της ΕΕ στις δημόσιες συμβάσεις της Νέας Ζηλανδίας για αγαθά, υπηρεσίες, έργα και συμβάσεις παραχώρησης έργων. Η αξία της αγοράς δημόσιων συμβάσεων της Νέας Ζηλανδίας ανέρχεται σε περίπου 60 δισ. ευρώ ετησίως.
  • Διευκόλυνση των ροών δεδομένων, προβλέψιμοι και διαφανείς κανόνες για το ψηφιακό εμπόριο και ασφαλές επιγραμμικό περιβάλλον για τους καταναλωτές
  • Πρόληψη των αδικαιολόγητων απαιτήσεων γεωγραφικού περιορισμού δεδομένων και διατήρηση των υψηλών προτύπων προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
  • Παροχή βοήθειας στις μικρές επιχειρήσεις ώστε να πραγματοποιούν περισσότερες εξαγωγές μέσω ειδικού κεφαλαίου για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις
  • Σημαντική μείωση των απαιτήσεων συμμόρφωσης και των σχετικών διαδικασιών ώστε να διευκολυνθεί η ταχύτερη ροή των αγαθών.
  • Σημαντικές δεσμεύσεις της Νέας Ζηλανδίας για την προστασία και την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ.

Οι πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις βιωσιμότητας σε εμπορική συμφωνία μέχρι στιγμής

Η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Νέας Ζηλανδίας είναι η πρώτη που ενσωματώνει τη νέα προσέγγιση της ΕΕ για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Η ισχύς των εμπορικών εταιρικών σχέσεων: μαζί για μια πράσινη και δίκαιη οικονομική ανάπτυξη», η οποία εκδόθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα.

Και τα δύο μέρη συμφώνησαν σε φιλόδοξες δεσμεύσεις για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη που καλύπτουν ευρύ φάσμα ζητημάτων με βάση τη συνεργασία και την ενισχυμένη επιβολή, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας επιβολής κυρώσεων ως έσχατης λύσης σε περίπτωση σοβαρών παραβιάσεων των θεμελιωδών εργασιακών αρχών ή της συμφωνίας του Παρισιού. Η τήρηση της Συμφωνίας του Παρισιού θα αποτελεί επίσης αναπόσπαστο στοιχείο της συμφωνίας. 

Για πρώτη φορά σε μια εμπορική συμφωνία της ΕΕ, η συμφωνία περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, ειδικό άρθρο για το εμπόριο και την ισότητα των φύλων και ειδική διάταξη για τη μεταρρύθμιση του εμπορίου και των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων. Με τη συμφωνία απελευθερώνονται επίσης τα πράσινα αγαθά και υπηρεσίες κατά την έναρξη ισχύος.

Αυτό συνάδει με τις συστάσεις που διατύπωσαν οι πολίτες στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, δηλαδή την προώθηση του βιώσιμου εμπορίου και τη δημιουργία νέων ευκαιριών για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.

Επόμενα βήματα

Τα σχέδια κειμένων που αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης θα δημοσιευτούν προσεχώς. Τα κείμενα αυτά θα υποβληθούν σε νομική αναθεώρηση («νομική εξέταση») και θα μεταφραστούν σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Στη συνέχεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει τη συμφωνία προς υπογραφή και σύναψη στο Συμβούλιο. Μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Νέα Ζηλανδία μπορούν να προχωρήσουν στην υπογραφή της συμφωνίας. Μετά την υπογραφή, το κείμενο θα διαβιβαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς έγκριση. Μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου και μετά την επικύρωσή της από τη Νέα Ζηλανδία, η συμφωνία μπορεί να τεθεί σε ισχύ.