των Γιάννη Τσατσάκη, Φανής Γιαννακοπούλου
Σημάδια «ζωής» μετά από μήνες εξαγωγικής αδράνειας παρουσιάζει τις τελευταίες εβδομάδες η αγορά στο σκληρό σιτάρι, με την κινητικότητα αυτή όμως να μην εξαργυρώνεται με τιμές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν το ήδη «βαρύ» κλίμα που επικρατεί για το προϊόν στις τάξεις παραγωγών, αλλά και εμπόρων.
Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη Οκτωβρίου, προκειμένου να κλειστούν οι πρώτες «δουλειές» για εξαγωγή από την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας. Η πρώτη πράξη αφορούσε 25.000 τόνους σκληρό με 60% υαλώδη φορτωμένου στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και αποτελούσε απόρροια του διαγωνισμού που διενήργησε τον περασμένο μήνα η Τυνησία, τον οποίο κέρδισαν μεγάλοι οίκοι της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και ο γνωστός Ιταλός έμπορος Καζίλο.
Η δεύτερη συναλλαγή αφορούσε 12.000 τόνους αντίστοιχης ποιότητας από τη Θεσσαλονίκη, με προορισμό αυτήν τη φορά τη Γαλλία. Τις τελευταίες μέρες, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», γίνονται συζητήσεις για ακόμα μία εξαγωγική συμφωνία με σημαντικές ποσότητες ελληνικού σκληρού φορτωμένου και πάλι στο λιμάνι της συμπρωτεύουσας.
Υψηλά κοστολόγια
Τα επίπεδα τιμών, ωστόσο, στα οποία κλείνονται οι παραπάνω «δουλειές», δηλαδή στα 213-215 ευρώ/τόνος FOB (σ.σ. «μεταφράζονται» σε τιμές της τάξης των 18 λεπτών/κιλό στον παραγωγό), ουσιαστικά αντανακλούν τη δύσκολη θέση στην οποία έχουν περιέλθει όσοι έμποροι πόνταραν στο σενάριο της ανόδου των τιμών από το φθινόπωρο και μετά, με τις προσδοκίες τους όμως να διαψεύδονται τελικά από την αγορά. Πολλές από τις εν λόγω επιχειρήσεις έχουν διαμορφώσει από το περασμένο καλοκαίρι σχετικά υψηλά κοστολόγια, αγοράζοντας με πάνω από 20 λεπτά/κιλό, ελπίζοντας ότι θα καταφέρουν να πουλήσουν σε ένα εύρος 225-250 ευρώ/τόνο. Ωστόσο, είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και για τις καλές ποιότητες (70% υαλώδη), οι τιμές εξαγωγής, που ακούγονται αυτό το διάστημα στην εμπορική «πιάτσα», δεν ξεπερνούν τα 220 ευρώ/τόνο.
Με αυτά τα δεδομένα, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η κινητικότητα στο μέτωπο των εξαγωγών θα συνεχιστεί και, πιθανότατα, θα ενταθεί το επόμενο διάστημα, με «καύσιμο» την επιθυμία των εμπόρων να ρευστοποιήσουν, έστω και με τις τρέχουσες μη ικανοποιητικές τιμές, προϊόν που έχουν κρατήσει στις αποθήκες τους. Υπό αυτή την έννοια, θεωρούν ότι δύσκολα θα βρουν επιπλέον στηρίγματα οι τιμές παραγωγού. «Το επόμενο 15πενθήμερο θα είναι κρίσιμο. Προς το παρόν, δεν υπάρχει ιδιαίτερη κινητικότητα στην αγορά και δεν πραγματοποιούνται αγοραπωλησίες. Αν κάποιος έχει ποιοτικό απόθεμα, μπορεί να πάρει 20-21 λεπτά το κιλό, αλλά τα υπόλοιπα σιτάρια παραμένουν καθηλωμένα στα 17 λεπτά το κιλό», αναφέρει στην «ΥΧ» ο Αντώνης Ρεντζιάς, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νίκαιας «Ο Προμηθέας».
Βλέπουν άνοδο του χρόνου οι αναλυτές
Παράγοντες του κλάδου θεωρούν κρίσιμους για την πορεία της αγοράς τους πρώτους δύο μήνες του επόμενου έτους. Πρόκειται για ένα χρονικό σημείο στο οποίο αναμένεται να υπάρχει μια ξεκάθαρη πλέον εικόνα σε ό,τι αφορά τις εκτάσεις που θα έχουν σπαρθεί ανά την Ευρώπη και, επομένως, μια πρώτη εκτίμηση για την ευρωπαϊκή παραγωγή, αλλά και για τις κινήσεις του Καναδά.
Οι ίδιες πηγές, υπογραμμίζοντας και την κυκλικότητα που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη αγορά, διακινδυνεύουν την εκτίμηση ότι η επόμενη εμπορική σεζόν θα χαρακτηριστεί από υψηλότερες τιμές. Για την ώρα, πάντως, η δεύτερη συνεχόμενη κακή χρονιά, τόσο με όρους τιμών όσο και αποδόσεων, έχει προκαλέσει μεγάλη απογοήτευση στους καλλιεργητές, γεγονός που αναμένεται να αποτυπωθεί και στις νέες σπορές. Πηγές από την αγορά θεωρούν ότι οι εκτάσεις που θα σπαρθούν φέτος με σκληρό θα είναι μειωμένες σε ένα ποσοστό από 5% έως 10%. Την ίδια ώρα, ωστόσο, καταγράφεται κι έντονο ενδιαφέρον για τα συμβολαιακά, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό παραγωγών, που –ελλείψει άλλων καλλιεργητικών επιλογών– σκοπεύουν να παραμείνουν «πιστοί» στο σκληρό σιτάρι, αποζητούν το δίχτυ ασφαλείας που παρέχουν η μίνιμουμ εγγυημένη τιμή και η σίγουρη απορρόφηση του προϊόντος από τις βιομηχανίες.
