Αν και στο σύνολό τους οι ελληνικές εξαγωγές δεν επιβεβαίωσαν το 2015 τις προσδοκίες για νέο ρεκόρ εξωστρέφειας, κυρίως λόγω της υποχώρησης των πετρελαιοειδών, οι επιμέρους κλάδοι της οικονομίας, και ειδικά τα αγροτοδιατροφικά προϊόντα, ξεχώρισαν με τις επιδόσεις τους, αφήνοντας παρακαταθήκη και για το 2016.
Με αδιαμφισβήτητο πρωταγωνιστή το ελαιόλαδο, που υπερδιπλασίασε τις εξαγωγές του σε σχέση με το 2014 και άξιους συμπαραστάτες τα ποτά, τον καπνό και τα τρόφιμα (ειδικά φρουτολαχανικά, αλιεύματα και τυροκομικά), ο πρωτογενής τομέας της Ελλάδας επιβεβαίωσε το ρόλο του ως βασικό πυλώνα εξωστρέφειας.
Χαρακτηριστικό είναι, ότι τα προϊόντα άμεσης σύνδεσης με τη γεωργία (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), άγγιξαν ξανά μετά από δεκαετίες το 30% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, ενώ το 1/3 εκ των 100 πιο ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων σταθερά πλέον προέρχεται από την ελληνική γεωργία-κτηνοτροφία.
Ωστόσο, ο πρωτογενής τομέας παραμένει ελλειμματικός, με τις εξαγωγές να ανέρχονται στο 91% των εισαγωγών, εξαιτίας της χαμηλότερης προστιθέμενης αξίας των ελληνικών προϊόντων έναντι των εισαγόμενων, αλλά και της χαμηλής επάρκειας της εγχώριας αγοράς ειδικά σε προϊόντα με αναφορά την κτηνοτροφία (κρέας, γάλα, τυροκομικά κ.λπ.).
Το στοίχημα για τη νέα χρονιά, πέρα από την εμπέδωση των συνθηκών που δημιουργεί η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), είναι και η αποτελεσματική ενεργοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, αλλά και του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας, ώστε να αποτελέσουν εργαλεία ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα, ειδικά σε όρους μεταποίησης, ενίσχυσης του κρίσιμου μεγέθους παραγωγής, αλλά και επιθετικής προώθησης/προβολής των ελληνικών αγροτικών προϊόντων στο εξωτερικό.
Είναι καιρός η χώρα να κεφαλαιοποιήσει τη δυναμική εξωστρέφειας που έχει αποκτήσει ο πρωτογενής τομέας, κόντρα στις εγγενείς του αδυναμίες (μικρός κλήρος, κατακερματισμένη παραγωγή, χαμηλά ποσοστά μεταποίησης), αλλά και τις αντιξοότητες της εποχής (ρωσικό εμπάργκο, πολιτική αστάθεια σε κρίσιμες αγορές κ.λπ.).
Νίκος Αρχοντής, Διευθυντής του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων
