Μια δυσάρεστη έκπληξη επιφύλασσε για εκατοντάδες επαγγελματίες του αγροτικού χώρου με παράλληλη δραστηριότητα το ντεμπούτο του νέου ασφαλιστικού μέσω της πλατφόρμας επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας για το 2020. Πολλοί αγρότες που μπήκαν στην ειδική εφαρμογή του e-ΕΦΚΑ, προκειμένου να δηλώσουν μία εκ των έξι κατηγοριών που προβλέπονται για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ, διαπίστωσαν… με τρόμο ότι το σύστημα τους είχε ήδη εντάξει σε καθεστώς ελεύθερων επαγγελματιών, καλώντας τους να επιλέξουν μεταξύ των αντίστοιχων κατηγοριών με τις σημαντικά υψηλότερες, βέβαια, εισφορές.
Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ της «ΥΧ», το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως σε αγρότες που έχουν ένα επιπλέον εισόδημα από μη μισθωτή απασχόληση (ακόμα κι αν αυτό προέρχεται από παροχή αγροτικών υπηρεσιών), σε όσους είναι μέλη ομόρρυθμων εταιρειών (ακόμα και αν το αντικείμενό τους είναι αμιγώς αγροτικό ή/και οι υπόλοιποι μέτοχοί τους αγρότες), καθώς και σε αρκετούς που έχουν εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά συστήματα.
Σχεδόν διπλάσια ασφάλιστρα
Όσον αφορά τις δύο πρώτες περιπτώσεις, ο νέος νόμος (ν.4670/2020) δεν έχει κάποια ειδική πρόβλεψη για τους αγρότες με παράλληλη μη μισθωτή δραστηριότητα, με αποτέλεσμα η αντιμετώπισή τους να είναι ακριβώς η ίδια με εκείνη την ελεύθερων επαγγελματιών (βλ. τη σχετική εικόνα από τον διαδικτυακό τόπο του EΦΚΑ).
Δηλαδή, υποχρεούνται μεν να καταβάλουν μία μόνο εισφορά (αντί για ξεχωριστές εισφορές για κάθε δραστηριότητα), έχουν όμως τη δυνατότητα να επιλέξουν μόνο μεταξύ των έξι κατηγοριών των αυτοαπασχολούμενων όπου οι εισφορές ξεκινούν από 220 ευρώ/μήνα (αν συνυπολογιστούν και τα 10 ευρώ υπέρ του Κλάδου Ανεργίας). Η διαφορά σε σχέση με την κατώτατη εισφορά των αγροτών (121 ευρώ που αντιστοιχούν στην πρώτη κατηγορία) είναι πολύ μεγάλη και ανέρχεται σε 99 ευρώ/μήνα ή 1.188 ευρώ σε ετήσια βάση.
Αντίθετα, για τους αγρότες με φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος έως 100 kW προβλέπεται ρητά στο άρθρο 36 του νέου νόμου η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών των αγροτών. Φαίνεται, ωστόσο, ότι ούτε εδώ αποφεύχθηκαν οι «αστοχίες», καθώς το σύστημα… έσπευσε να εντάξει αρκετούς από τους παραγωγούς αυτούς στην κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών, «ζητώντας» τους να πληρώσουν και τις αντίστοιχες εισφορές.
Τροποποίηση μέσω ΚΕΠΥΕΛ, ΕΦΚΑ
«Χωρίς βεβαίως να μπορούμε να έχουμε τη συνολική εικόνα, υπολογίζουμε ότι το πρόβλημα εμφανίστηκε σε περίπου 500 αγρότες με φωτοβολταϊκά», λέει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών (ΠΣΑΦ), Κώστας Σπανούλης. Όσοι μπήκαν σχετικά νωρίς στην πλατφόρμα και το εντόπισαν εγκαίρως είχαν την επιλογή να ακολουθήσουν τη λύση που πρότεινε ο σύνδεσμος στα μέλη του: «Να εξασφαλίσουν, δηλαδή, από το ΚΕΠΥΕΛ μια βεβαίωση κατ’ επάγγελμα αγρότη και να την προσκομίσουν στον ΕΦΚΑ-ΟΑΕΕ της περιοχής τους όπου, ακόμα και επί τόπου, οι υπάλληλοι έκαναν τη μετατροπή. Με αυτόν τον τρόπο αντιμετώπισε το ζήτημα η συντριπτική πλειοψηφία των μελών μας», εξηγεί ο κ. Σπανούλης.
Για όσους, ωστόσο, το αντιλήφθηκαν την τελευταία στιγμή (για παράδειγμα, μπήκαν στην πλατφόρμα του e-EΦΚΑ την τελευταία μέρα ή λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την εκπνοή της προθεσμίας της 13ης Μαρτίου 2020), τα χρονικά περιθώρια ήταν πλέον περιορισμένα. Ακόμα και για αυτές τις περιπτώσεις, πάντως, ο κ. Σπανούλης εκτιμά ότι το παιχνίδι δεν έχει, ακόμα, χαθεί: «Έστω και εκ των υστέρων, αν μπορούσαν να ακολουθήσουν την ίδια ‘‘διαδρομή’’ και να ζητήσουν από τον ΕΦΚΑ-ΟΑΕΕ μια διορθωτική, ενδεχομένως να μπορούσαν να πάρουν πίσω το επιπλέον ποσό ή να γίνει μελλοντικά κάποιος συμψηφισμός, αρκεί να υπάρξει φυσικά και η σχετική μέριμνα από το υπουργείο Εργασίας.
Βέβαια, με τους υφιστάμενους περιορισμούς στη λειτουργία των ΚΕΠΥΕΛ και των κατά τόπους γραφείων του ΕΦΚΑ λόγω κορωνοϊού, σαφώς και η διαδικασία είναι πλέον πιο δύσκολη και χρονοβόρα», σημειώνει.
Το τίμημα
Εκτός από τις επιπλέον εισφορές (1.188 ευρώ σε ετήσια βάση, όπως προαναφέραμε), ο έτερος κίνδυνος για τους παραγωγούς που «εμπίπτουν» στις παραπάνω περιπτώσεις είναι να χάσουν την ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη, για την οποία η ασφάλιση σε καθεστώς π. ΟΓΑ είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Η απώλεια της ιδιότητας αυτής συνεπάγεται και απώλεια φορολογικών ωφελημάτων, με πρώτο και κύριο, όπως είναι γνωστό, το αφορολόγητο αλλά και το δικαίωμα σε Σχέδιο Βελτίωσης και εξισωτική.
