των Αντώνη Ανδρονικάκη, Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Αφροδίτης Χρυσοχόου
Βαθιές είναι οι πληγές που άφησε η κακοκαιρία «Genesis» σχεδόν σε όλη τη χώρα, όπως καταγράφεται από το ρεπορτάζ της «ΥΧ». Σε Μακεδονία, Θράκη και Στερεά Ελλάδα, οι αγρότες είδαν πολυετείς καλλιέργειες να σαρώνονται από τον καιρό και πλέον μένουν με την αγωνία αν τα δέντρα θα ανακάμψουν. Στη Θεσσαλία, οι κόποι και τα παραπάνω έξοδα που έβαλαν οι αγρότες στα σιτηρά με την προσδοκία μιας καλής συγκομιδής και τιμής χάθηκαν σε μια στιγμή.
Βαρύτατες χαρακτήρισε τις ζημιές της κακοκαιρίας «Genesis» και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος, σε δημόσια τοποθέτησή του, ενώ ανέφερε ότι οι καταστροφές σε δενδροκαλλιέργειες, σιτηρά, καπνά, βαμβάκια κ.ά. είναι σοβαρές και εκτείνονται σε πολλές περιφερειακές ενότητες της Ελλάδας.
Όπως ενημέρωσε ο ίδιος την Τρίτη (14/6), ο Οργανισμός ξεκίνησε τις προσλήψεις 130 συμβασιούχων γεωπόνων οκτάμηνης διάρκειας μέσω ΑΣΕΠ, για την ενίσχυση των υποκαταστημάτων του ΕΛΓΑ σε ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να εξελιχθεί το εκτιμητικό έργο του Οργανισμού με ταχύτητα, μετά από τις ζημιές τις οποίες προκάλεσε στις καλλιέργειες φυτικού κεφαλαίου η πρόσφατη κακοκαιρία.
Ειδικότερα, για την εκτίμηση των ζημιών στη Δυτική Μακεδονία προσλαμβάνονται 35 γεωπόνοι στο υποκατάστημα Κοζάνης και αντιστοίχως για τις ζημιές στις καλλιέργειες άλλων περιφερειακών ενοτήτων ανά υποκατάστημα 25 γεωπόνοι στη Βέροια, 20 στη Λάρισα, 15 στην Αλεξανδρούπολη, 12 στη Θεσσαλονίκη, 8 στην Πάτρα, 5 στο Ηράκλειο, 5 στην Καβάλα και 5 στην Τρίπολη. Όπως πρόσθεσε ο κ. Λυκουρέντζος, «ήδη, έχουν γίνει οι αναγγελίες των ζημιών και οι αγρότες μας καταθέτουν δηλώσεις για την απώλεια της παραγωγής τους».
Τέλος, διευκρίνισε ότι ο Οργανισμός είναι σε ετοιμότητα να προκηρυχθούν και νέες θέσεις έκτακτων γεωπόνων, εάν αυτό απαιτηθεί από την εξέλιξη του εκτιμητικού έργου στις συγκεκριμένες περιοχές, σε συνεργασία του ίδιου του προέδρου του ΕΛΓΑ με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Γεώργιο Γεωργαντά, και τον αναπληρωτή υφυπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη.
Θεσσαλία
Δυσαρέσκεια παραγωγών σίτου για τις χαμηλές αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ
Από τα προϊόντα που βρίσκονταν στο στάδιο του αλωνισμού, όπως κριθάρια, σιτάρια και τριφύλλια, ξεκίνησαν οι εκτιμήσεις των γεωπόνων του ΕΛΓΑ Λάρισας για τις ζημιές που προκλήθηκαν από τις πρόσφατες χαλαζοπτώσεις και τις ισχυρές βροχές που σημειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα στον θεσσαλικό κάμπο.
Ουσιαστικά, δεν υπάρχει περιοχή που να μη βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, ενώ ορισμένες περιοχές, όπως τα Φάρσαλα, χτυπήθηκαν για δεύτερη φορά, με αποτέλεσμα το νέο χτύπημα του καιρού να αποτελειώσει ό,τι είχε απομείνει.
Απολύτως δικαιολογημένη είναι η ανησυχία των παραγωγών σιτηρών σχετικά με την αποζημίωση που θα λάβουν κι αυτό γιατί, εάν εφαρμοστεί ο αναχρονιστικός Κανονισμός του ΕΛΓΑ, θα αποζημιωθούν με τον μέσο όρο πενταετίας, που σημαίνει ότι στα σιτηρά θα δοθούν 22 λεπτά περίπου και στο κριθάρι 17 λεπτά, όταν ήδη η αγορά φέτος άνοιξε με τιμές 46 λεπτών το κιλό για το σκληρό και 32 για το κριθάρι.
Εάν αναλογιστούμε και τα διπλάσια καλλιεργητικά έξοδα που έγιναν φέτος, καταλαβαίνει κανείς το οικονομικό αδιέξοδο των παραγωγών αυτών. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι πληγέντες παραγωγοί αναμένουν τις αμέσως επόμενες ημέρες να πληρωθούν τις αποζημιώσεις της περσινής χρονιάς, ώστε να ανακουφιστούν οικονομικά, καθώς ορισμένοι χτυπήθηκαν για δεύτερη συνεχή χρονιά από την κλιματική κρίση.
Στο μεταξύ, ανακούφιση προκάλεσε στο προσωπικό του ΕΛΓΑ Λάρισας η είδηση ότι το περιφερειακό υποκατάστημα θα στελεχωθεί άμεσα με 20 εποχικούς γεωπόνους-εκτιμητές, οι οποίοι θα συνδράμουν στο να τρέξουν πιο γρήγορα οι σχετικές διαδικασίες. Την επόμενη εβδομάδα μετατέθηκε, τελικά, η επικείμενη επίσκεψη του προέδρου του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζου, στον κάμπο, προκειμένου να διαπιστώσει ο ίδιος το μέγεθος της ζημιάς, αλλά και να ενημερωθεί για την πορεία του εκτιμητικού έργου του Οργανισμού.
Στερεά Ελλάδα
Οι ελιές της Πελασγίας πλήρωσαν την «Genesis»
Με σημείο αναφοράς την Πελασγία Στυλίδας και την ευρύτερη περιοχή ολοκληρώθηκε ο κύκλος της θεομηνίας «Genesis». Η έντονη χαλαζόπτωση προκάλεσε σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες της ελιάς, οι οποίες και αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα της αγροτικής παραγωγής στην περιοχή.
Σύμφωνα με μαρτυρίες ελαιοπαραγωγών, το πρόβλημα είναι τεράστιο και μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και το 80%. Μεγάλος αριθμός ελαιοκάρπων έπεσε στο έδαφος και οι υπόλοιπες που παρέμειναν στα δέντρα είναι χτυπημένες και κατ’ επέκταση ποιοτικά υποβαθμισμένες.
Επίσης, οι παραγωγοί εκτιμούν ότι είναι η τρίτη συνεχής χρονιά που η παραγωγή ελιάς δείχνει σημαντικά μειωμένη, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει οικονομική δραστηριότητα στην καλλιέργεια, αλλά και στον κλάδο της μεταποίησης. Τέλος, οι παραγωγοί ζητούν την άμεση παρουσία γεωπόνων του ΕΛΓΑ, ώστε να ξεκινήσει ο έλεγχος, να δοθούν οι αποζημιώσεις και να συνεχιστεί ομαλά η παραγωγική δραστηριότητα για το επόμενο διάστημα.
Για τις υπόλοιπες περιοχές, όπως αναφέρει και ο Κώστας Αποστολόπουλος, θεματικός αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, δεν υπήρξαν ιδιαίτερα προβλήματα στην αγροτική παραγωγή. Για ποιοτικά προβλήματα στον τομέα των σιτηρών κάνει λόγο ο Βασίλης Πόρρος, γεωπόνος από την Ελάτεια Λοκρίδας. «Ο προγραμματισμένος αλωνισμός δείχνει να πηγαίνει πίσω, με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις. Σκληρά σιτάρια που είχαν σπαρθεί πρώιμα μπορεί να αντιμετωπίσουν πρόβλημα ποιοτικής υποβάθμισης σε σύγκριση με τα όψιμα».
Ο ίδιος υποστηρίζει, επίσης, ότι και με το θέμα της μηδικής υπάρχει το πρόβλημα της κοπής, όπου λόγω των βροχοπτώσεων και της καιρικής αστάθειας οι παραγωγοί δεν μπορούν να προγραμματίσουν καλλιεργητικές εργασίες, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η ποιότητα του προϊόντος.
Κεν. & Δυτ. Μακεδονία
Εκτεταμένες ζημιές σε δενδρώδεις καλλιέργειες
Πολλαπλά προβλήματα, ζημιές, αλλά και μεγάλες καταστροφές σε καλλιέργειες προκάλεσε η κακοκαιρία «Genesis», σε συνδυασμό με την καθημερινή έντονη βροχόπτωση που σημειώνεται σχεδόν σε όλους τους νομούς της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Οι άστατες καιρικές συνθήκες, με τις ισχυρές βροχές και τους δυνατούς ανέμους, τις έντονες καταιγίδες, αλλά και το χαλάζι πλήττουν εδώ και αρκετές ημέρες σχεδόν όλες τις καλλιέργειες, προκαλώντας ζημιές και σε πολλές περιπτώσεις σημαντικές καταστροφές.
Σύμφωνα με το υποκατάστημα του ΕΛΓΑ Θεσσαλονίκης και για τις περιοχές ευθύνης του, τις μεγαλύτερες απώλειες μετρούν οι δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως τα κεράσια στην Πιερία, ενώ μικρότερα προβλήματα υπάρχουν στα σιτηρά και σε άλλες φυτικές παραγωγές.
Την ίδια ώρα, στον Νομό Ημαθίας, αλλά και στον Νομό Πέλλας, οι παραγωγοί πυρηνόκαρπων, που βρίσκονται στη φάση της συγκομιδής, είναι σε απόγνωση για τις ζημιές που προκλήθηκαν και συνεχίζουν να προκαλούνται από τις έντονες και συνεχόμενες βροχοπτώσεις και τις σποραδικές χαλαζοπτώσεις. Ειδικότερα, στον Νομό Πέλλας, αφενός καταγράφονται μεγάλες ζημιές στην καλλιέργεια των κερασιών, αφετέρου υπάρχει σημαντικότατο πρόβλημα μολύνσεων από μονίλια στις καλλιέργειες επιτραπέζιων ροδάκινων, νεκταρινιών και βερίκοκων.
Όπως τονίζει ο αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Πέλλας, Ιορδάνης Τζαµτζής, «τα προβλήματα είναι πολλαπλά. Δεν είναι μόνο ότι έχουν σκιστεί οι καρποί των κερασιών. Το ζήτημα είναι ότι επειδή οι παραγωγοί δεν κατάφεραν, λόγω καιρικών συνθηκών, να ραντίσουν για τη μονίλια, αυτήν τη στιγμή έχουμε τεράστιο πρόβλημα σε όλο τον νομό σε ροδάκινα, βερίκοκα και νεκταρίνια. Το κόβεις το πρωί και το μεσημέρι έχει σαπίσει. Η κατάσταση είναι δύσκολη και δεν ξέρουμε πού θα σταματήσει».
Στον Νομό Σερρών, οι ζημιές στις καλλιέργειες από τη χαλαζόπτωση των προηγούμενων ημερών, κυρίως σε βαμβάκια, καλαμπόκια, αμπέλια και καπνά ανέρχονται, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΕΛΓΑ, σε περίπου 30.000 στρέμματα. «Δεν έχει καταστραφεί η παραγωγή στον Νομό Σερρών. Στο σύνολο του ενάμισι εκατομμυρίου καλλιεργήσιμων εκτάσεων υπάρχει πρόβλημα στο 1%-2%. Σε επίπεδο παραγωγού, όμως, οι ζημιές είναι καταστροφικές για τον ίδιο», αναφέρει ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Σερρών, Νικόλαος Ρόιδος.
Τις πληγές της στη φυτική παραγωγή μετρά και η Δυτική Μακεδονία. Τα προβλήματα από την κακοκαιρία είναι πολλά, ενώ η συνεχιζόμενη καιρική αστάθεια των τελευταίων ημερών επιτείνει τα ήδη οξυμένα ζητήματα στην καλλιέργεια των δενδρωδών καλλιεργειών (κεράσια, βιομηχανικά ροδάκινα, αρακάς) στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αμυνταίου, σύμφωνα με την προϊσταμένη του ΕΛΓΑ Κοζάνης, Ελένη Κατόγλου. Όπως αναφέρει, «από τη χαλαζόπτωση και τις βροχοπτώσεις στον Βελβεντό, στον κάμπο Σαριγκιόλ και σε άλλες τοπικές κοινότητες της Δυτικής Μακεδονίας προκλήθηκαν ζημιές σε ροδάκινα, πατάτες, σιτηρά, ηλίανθο, ελαιοκράμβη, μηδική κ.ά.
Θράκη
Πνίγηκαν στο νερό βαμβάκι, ηλίανθος, καλαμπόκι και δενδρώδεις
Στην έναρξη της συγκομιδής των σιτηρών χτύπησε η κακοκαιρία «Genesis» τη Θράκη, προκαλώντας την αγωνία των παραγωγών, καθώς και των βαμβακοκαλλιεργητών που περίμεναν απλά μια «καλή» βροχή. Η κακοκαιρία έπληξε το βόρειο τμήμα του Έβρου. Στα χωριά Κυπρίνος, Βάλτος, Νεοχώρι και Λεπτή σημειώθηκαν πλημμύρες σε σπίτια και πνιγμοί οικόσιτων ζώων.
Οι πλημμυρισμένες καλλιεργημένες και καλλιεργήσιμες εκτάσεις είναι χιλιάδες. Ενδεικτικά, για τις περιοχές Πύργου, Λεπτής, Σαγήνης, Βάλτου, Νεοχωρίου, Κυπρίνου και Φυλακίου οι καλλιέργειες που βρίσκονται κάτω από το νερό εκτιμώνται σε 15.000 στρέμματα. Σύμφωνα με τον Εβρίτη παραγωγό Στέλιο Μπαχτσεβανίδη, «οι έντονες βροχοπτώσεις άφησαν πίσω τους μεγάλα προβλήματα στην καλλιέργεια του κερασιού με το ποσοστό ζημιάς να είναι στο 100%. Μόνη μας ελπίδα είναι οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ, αν και δεν ισοφαρίζουν το κόστος παραγωγής».
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τοπείρου Ξάνθης, Κώστας Δαλάτσης, εξηγεί πως τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στην περιοχή τους, αλλά αδυνατούν να εκτιμήσουν την έκταση της καταστροφής. «Πλημμύρισαν αρκετά μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις με καλαμπόκι, ηλίανθο, σιτάρι και οπωροφόρα δέντρα. Τα νερά δεν έχουν απομακρυνθεί και με συνεργεία της τοπικής αυτοδιοίκησης επιχειρείται να ανοίξουν κανάλια και αναχώματα. Σε εαρινές καλλιέργειες, βαμβάκι, ηλίανθο, καλαμπόκι, κηπευτικά και δέντρα θα υπάρξουν προβλήματα. Τις επόμενες μέρες, θα δούμε τον ηλίανθο να ξεραίνεται, γιατί είναι ευαίσθητος στο νερό. Επίσης, τα δέντρα ενδέχεται να χρειαστούν αντικατάσταση».Όπως συμπλήρωσε ο ίδιος, ο αλωνισμός κριθαριού ξεκίνησε δειλά – δειλά και λόγω της έντονης βροχής που έπεσε δεν μπορούν ακόμη να μπουν στα χωράφια.
Ο βαμβακοκαλλιεργητής στο Νέο Σιδηροχώρι Ροδόπης, Νίκος Κυριαζής, μετρά τις ζημιές που προκάλεσαν το χαλάζι και η έντονη βροχόπτωση, με έντονη ανησυχία: «Επλήγησαν ηλίανθος, καλαμπόκι, βαμβάκι και δενδρώδεις έως και στο 100%. Τα φυτά ήταν τρυφερά και το χαλάζι προκάλεσε μεγάλες ζημιές. Έριξε κάτω τον ηλίανθο και τον τρύπησε. Στο βαμβάκι, όπου είχαν ανοίξει δέκα φύλλα, έμεινε μόλις ένα ή κανένα. Υπάρχουν κτήματα που χτυπήθηκαν σε μικρότερο βαθμό, αλλά κάποια υπέστησαν ζημιά στο 100%». Όπως πρόσθεσε, οι παραγωγοί δεν προλαβαίνουν να προχωρήσουν σε επανασπορές, γιατί χρειάζεται πρώτα να στεγνώσουν τα χωράφια, μετά να τα προετοιμάσουν και, στη συνέχεια, να ξανασπείρουν.
