Καλαμπόκι: Χαμηλές αποδόσεις, ελλιπής άρδευση και ασθενές ενδιαφέρον για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο

Με φόντο την αυξημένη υγρασία και τα προβλήματα άρδευσης, οι παραγωγοί καλαμποκιού σε πολλές περιοχές της χώρας δίνουν τη μάχη για να ολοκληρώσουν τη συγκομιδή της τρέχουσας αλωνιστικής περιόδου. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μέτριες αποδόσεις, ενώ η χαμηλή τιμή παραγωγού δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για την επόμενη χρονιά.

Σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία, οι αποδόσεις κυμαίνονται σε μέτρια επίπεδα, καθώς οι καλλιέργειες επηρεάστηκαν σημαντικά από τις καιρικές συνθήκες και την ανεπαρκή άρδευση. Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών, κάθε άλλο παρά ενισχύει το ενδιαφέρον των παραγωγών να προχωρήσουν σε νέες σπορές για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.

Όπως αναφέρουν άνθρωποι του χώρου, η χαμηλή κερδοφορία εγκλωβίζει τους αγρότες σε έναν περιορισμένο κύκλο επιλογών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος εγκατάλειψης της καλλιέργειας ή μεταστροφής σε λιγότερο απαιτητικά είδη.

Στα 21-22 λεπτά το κιλό η Κωπαΐδα

Από την περιοχή της Κωπαΐδας, ο παραγωγός Βέργος Βέργος κάνει λόγο για μια δύσκολη χρονιά. «Η υγρασία στα καλαμπόκια κυμαίνεται στο 17%-18%, κάτι που σημαίνει ότι αυτή την περίοδο δεν μπορεί να συλλεχθεί το προϊόν. Οι αποδόσεις φτάνουν γύρω στα 1.200 κιλά το στρέμμα, κάτι που αντιστοιχεί σε ένα μέτριο αποτέλεσμα για τα δεδομένα της περιοχής», συνοψίζει.

Με την τιμή να κυμαίνεται στα 21-22 λεπτά το κιλό, οι παραγωγοί δηλώνουν ότι το περιθώριο κέρδους είναι οριακό. Ο κ. Βέργος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα του νερού, το οποίο θεωρεί καθοριστικό για την επιβίωση της καλλιέργειας. «Αν δεν υπάρξει επαρκής παροχή νερού, η επόμενη χρονιά θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Υπάρχουν χωράφια που αντιστοιχούν σε παραπάνω από το 20% της περιοχής, στα οποία η άρδευση δεν ολοκληρώθηκε και οι αποδόσεις εκεί δεν ξεπέρασαν τα 500-600 κιλά το στρέμμα», σημειώνει.

Η τιμή πέφτει με την άνοδο της υγρασίας στον Δομοκό

Ανάλογη εικόνα μεταφέρει και ο Γρηγόρης Αποστολόπουλος, παραγωγός από την Ομβριακή Δομοκού. Όπως αναφέρει, πάνω από το 60% των εκτάσεων έχει ήδη συγκομιστεί, όμως τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. «Οι αποδόσεις κυμαίνονται γύρω στα 1.250 κιλά το στρέμμα. Οι καιρικές συνθήκες και η άρδευση έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Όπου υπήρχε επάρκεια νερού, οι αποδόσεις ήταν ικανοποιητικές. Όπου δεν υπήρχε, η παραγωγή μειώθηκε δραστικά», περιγράφει. Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι τιμές πώλησης κυμαίνονται από 20 έως 21 λεπτά το κιλό, όμως πέφτουν στα 19 λεπτά όταν η υγρασία ξεπερνά το 15%. «Η αγορά τιμωρεί την υγρασία και αυτό σε μια χρονιά όπως η φετινή σημαίνει απώλεια εισοδήματος», εξηγεί ο κ. Αποστολόπουλος. Ένα επιπλέον πρόβλημα, όπως τονίζει, είναι η έλλειψη αποθηκευτικών χώρων. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι παραγωγοί αναγκάζονται να πουλούν απευθείας στους εμπόρους, χωρίς τη δυνατότητα να περιμένουν για καλύτερες τιμές.

Υψηλότερες αποδόσεις, αλλά το νερό παραμένει μείζον πρόβλημα

Στην περιοχή των Γιαννιτσών, η εικόνα φαίνεται καλύτερη. Οι αποδόσεις φτάνουν κατά μέσο όρο τα 1.500 κιλά το στρέμμα, με ορισμένα εύφορα χωράφια να ξεπερνούν ακόμη και τα 1.900 κιλά.

Ο παραγωγός Χρήστος Γκαϊτατζής αποδίδει τη διαφορά στη γονιμότητα των εδαφών, ωστόσο τονίζει ότι και το νερό αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην περιοχή. «Η φετινή χρονιά ήταν μέτρια. Το πρόβλημα της άρδευσης παραμένει. Η γονιμοποίηση και οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε εκείνη την κρίσιμη περίοδο καθορίζουν την τελική παραγωγή», περιγράφει.

Βροχές και χιόνια θα καθορίσουν τις ανοιξιάτικες εκτάσεις στη Λοκρίδα

Για τον Κώστα Γεωργίου από τη Λοκρίδα, η φετινή εικόνα δείχνει με σαφήνεια ότι το καλαμπόκι βρίσκεται σε μια δύσκολη φάση. Οι κλιματικές πιέσεις, το κόστος παραγωγής και η χαμηλή τιμή διαμορφώνουν ένα περιβάλλον οικονομικής ασφυξίας για τους αγρότες. Παράλληλα, η αδυναμία να εξασφαλιστεί επαρκές νερό καθιστά την καλλιέργεια όλο και πιο ριψοκίνδυνη.

Ο ίδιος εκφράζει επιφυλάξεις για την επόμενη χρονιά, καθώς η έλλειψη χιονοπτώσεων στα ορεινά θα περιορίσει τα νερά της άνοιξης. «Αν δεν χιονίσει αρκετά στον Παρνασσό και δεν γεμίσουν τα ποτάμια, η νέα καλλιεργητική περίοδος θα είναι δύσκολη για πολλούς παραγωγούς», επισημαίνει.

Αυξομειώσεις στις αποδόσεις στα Τενάγη

Ο Σπύρος Προυσαεύς καλλιεργεί καλαμπόκι στα Τενάγη Φιλίππων, στα εξοχώραφα. Η συγκομιδή του καλαμποκιού ολοκληρώνεται σταδιακά και απομένει να συγκομιστεί στην περιοχή του Δήμου Παγγαίου. Ο ίδιος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για να γίνουν ουσιαστικές παρεμβάσεις υποστήριξης της άρδευσης, με μικρά κανάλια και προφράγματα που θα συγκεντρώνουν τον χειμώνα το νερό, γιατί τα τελευταία 15 χρόνια ταλαιπωρούνται και δεν γνωρίζουν τι να καλλιεργήσουν, εξαιτίας των αλλαγών που επιφέρει η κλιματική κρίση και της λειψυδρίας. «Η παραγωγή στα Τενάγη είναι εξευτελιστική, κυμαίνεται στα 500 με 600 κιλά το στρέμμα, ενώ ορισμένα χωράφια έχουν μόνο φύλλα», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αντιθέτως, στα εξοχώραφα οι παραγωγοί είναι πιο οργανωμένοι. Προχώρησαν σε «αναδασμό» μετά από μεταξύ τους συνεργασία και δημιούργησαν μεγάλα αγροτεμάχια για να μειώσουν το κόστος παραγωγής. Επίσης, λειτουργούν ιδιωτικές γεωτρήσεις και οδηγούνται  σταδιακά στη στάγδην άρδευση. Oρισμένοι, μάλιστα, ραντίζουν με GPS. «Κάνουμε και υδρολίπανση στα εξοχώραφα. Οι αποδόσεις μας είναι καλές, κυμαίνονται από 1.300 έως –σπάνια– 1.600 κιλά το στρέμμα», περιγράφει ο κ. Προυσαεύς. Ο ίδιος δημιούργησε ενεργειακή κοινότητα με τον αδερφό του για να ισοφαρίσει τα έξοδα της ηλεκτρικής ενέργειας.  

Τέλος, όπως λέει, χρειάζεται να εφαρμοστεί η υπάρδευση για να μειωθεί το καλλιεργητικό κόστος λόγω ακριβής άρδευσης.