Αγορά δύο ταχυτήτων στα οπωροκηπευτικά διαμόρφωσε ο κορωνοϊός

Με δύο ταχύτητες φαίνεται να «τρέχει» η ζήτηση φρούτων και λαχανικών στο νέο τοπίο που διαμορφώνει η πανδημία του κορωνοϊού. Παράγοντες όπως η υψηλή περιεκτικότητα σε συσταστικά που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό αλλά και η διατηρησιμότητα, δεδομένου ότι περιορίζονται σταδιακά οι επισκέψεις στο σούπερ μάρκετ, επιδρούν πλέον καθοριστικά στον τρόπο με τον οποίο ιεραρχούν τις προτεραιότητές τους οι καταναλωτές τόσο στην εγχώρια, όσο και στις διεθνείς αγορές.

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit-Ελλάς, Γιώργος Πολυχρονάκης, «η τάση για τις εξαγωγές των ελληνικών οπωροκηπευτικών ήταν ανοδική από την αρχή του χρόνου και αυτό συνεχίστηκε στην πορεία, με τις ταχύτητες ωστόσο μεταξύ των προϊόντων να αλλάζουν με την εμφάνιση και, ακολούθως, την εξάπλωση του κορωνοϊού».

Βασικό κριτήριο η συντήρηση

Σύμφωνα με τον ίδιο, «μετά τον δεύτερο κύκλο αυστηρών μέτρων, οι καταναλωτές έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους κυρίως σε προϊόντα που μπορούν να πάρουν και να διατηρήσουν για κάποιο διάστημα στο σπίτι τους, ενώ έχουν μειώσει κατά πολύ τις αγορές προϊόντων που δεν μπορούν να συντηρηθούν για μεγάλο διάστημα σε συνθήκες οικιακών ψυγείων ή είναι πιο ευαλλοίωτα, όπως τα φυλλώδη λαχανικά και τα πράσινα κηπευτικά, με εξαίρεση ίσως τις πιπεριές, που συντηρούνται ευκολότερα και αποτελούν καλή πηγή βιταμίνης». Έτσι, σύμφωνα με τον ίδιο, από τις αρχές του έτους, οι ελληνικές εξαγωγές οπωροκηπευτικών στο σύνολό τους καταγράφουν μια αύξηση της τάξης του 20% σε ποσότητες και 30%-35% σε αξία σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, η οποία οφείλεται κυρίως στα εσπεριδοειδή, στα ακτινίδια, στα μήλα, στα αχλάδια στους χυμούς αλλά και στις κομπόστες, όλα προϊόντα η κατανάλωση των οποίων παρουσιάζει μεγάλη αύξηση και σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτά βρίσκονται στην «πρώτη ταχύτητα» των εξαγωγών.

Στη δεύτερη ταχύτητα, με μειωμένους ή «ελεγχόμενα μειωμένους» ρυθμούς, όπως λέει ο κ. Πολυχρονάκης, και σε ποσότητες και σε αξία, βρίσκονται προϊόντα όπως η φράουλα, τα αγγούρια και οι ντομάτες.

Στα αζήτητα η κρητική ντομάτα

Στην Κρήτη, όπου χτυπάει η καρδιά των θερμοκηπιακών κηπευτικών της χώρας αυτή την περίοδο, οι παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση, βλέποντας τη ναυαρχίδα των καλλιεργειών τους, την ντομάτα, να παραμένει στα αζήτητα, τόσο από την εγχώρια αγορά όσο και από τις αγορές των Βαλκανίων, όπου απευθύνονται σχεδόν αποκλειστικά οι εξαγωγές.

Όπως περιγράφει ο διευθυντής του Αγροτοβιομηχανικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου, Γιάννης Χαραλαμπάκης, «τα προϊόντα που έχουν πληγεί καίρια είναι τρία: Οι ντομάτες, τα αγγούρια (μακριά και Κνωσού) και η μελιτζάνα». Ο ίδιος εξηγεί πως το προηγούμενο διάστημα, από τις 20 Μαρτίου και μετά, οι παραγωγοί αναγκάστηκαν να πετάξουν κυριολεκτικά περίπου το 80% της παραγωγής τους, ενώ το υπόλοιπο πουλήθηκε στα 20-30 λεπτά, αναλόγα με το προϊόν.

Πριν από τις 20 Μαρτίου, όταν ξέσπασε η επιδημία, παρατηρήθηκε μία αύξηση της ζήτησης και των τιμών, που όμως δεν κράτησε πάνω από τρεις μέρες. «Έκτοτε, τα προϊόντα στην κυριολεξία τα πετάμε. Αυτά τα τρία κηπευτικά αποτελούν το 50% της παραγωγής στην περιοχή μας», καταλήγει ο κ. Χαραλαμπάκης.

Αντέχει ακόμα η πιπεριά

Αισιόδοξη εξαίρεση φαίνεται ότι αποτελούν οι πιπεριές που παρουσιάζουν σταθερές τιμές και εξαγωγικές ροές. Οι τιμές είναι στα 1-1,10 ευρώ/κιλό για την ποικιλία κέρατο και στα 1,70 ευρώ για τη Φλωρίνης, χαμηλότερες μεν κατά 20-30% από τις περσινές, σε επίπεδο ωστόσο που τουλάχιστον επιτρέπουν στον παραγωγό να καλλιεργήσει. Αντίθετα ο ίδιος περιγράφει ως «σφαγή» την εξέλιξη στο αγγούρι, επισημαίνοντας ότι οι μικρές ποσότητες που πωλούνται δεν «φεύγουν» πάνω από 15-20 λεπτά.

Ανάλογη εικόνα μεταφέρει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιεράπετρας «Ανατολή», Φώντας Δουλούμης. Όπως λέει, το μόνο κηπευτικό που δεν καταγράφει πτωτική πορεία στις πωλήσεις είναι οι πιπεριές, «αφενός γιατί περιέχει βιταμίνη C, αφετέρου γιατί έχει μεγάλη διατηρησιμότητα στο ψυγείο έναντι άλλων κηπευτικών. Δεν έχει αύξηση στις εξαγωγές, αλλά δεν έχει και μείωση». Τονίζει, όμως, ότι υπάρχουν ισχυρές ανταγωνιστικές πιέσεις από το Μαρόκο, με αποτέλεσμα να ζητείται μόνο η Lux και οι κατηγορίες Ι και ΙΙ να οδηγούνται στις χωματερές.

Όσον αφορά την ντομάτα, απορροφάται ένα μέρος μόνο της παραγωγής από την εγχώρια αγορά και μόνο από τις αλυσίδες, με την τιμή παραγωγού να έχει κατρακυλήσει μέχρι και στα 20 λεπτά το κιλό, την ώρα που το κόστος παραγωγής ανέρχεται σε 50-55 λεπτά. «Οι εξαγωγές προς τα Βαλκάνια είναι μηδενικές και η μισή παραγωγή τουλάχιστον προοριζόταν για εκεί», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Δουλούμης, συμπληρώνοντας ότι οι δυσκολίες στις μεταφορές, κυρίως στις μετακινήσεις των οδηγών, επιδρούν αποτρεπτικά και οι χώρες αυτές εισάγουν από την Τουρκία, η οποία δεν έχει αντίστοιχους περιορισμούς. «Τουλάχιστον το 50% πηγαίνει στη χωματερή, ας είναι και κατηγορίας Lux», καταλήγει.