Μπορεί το 2018 να ήταν μια δύσκολη χρονιά για τα αγροτικά εμπορεύματα, ωστόσο το 2019, που πήρε τη σκυτάλη πριν από λίγες μόλις μέρες, δεν διαφαίνεται περισσότερο ευοίωνο.
Στην αβεβαιότητα και την αναταραχή που έχει προκαλέσει στις αγορές η εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας, έρχονται να προστεθούν οι συγκρατημένες έως… απαισιόδοξες προβλέψεις για τους ρυθμούς της παγκόσμιας ανάπτυξης που, όπως είναι λογικό, επηρεάζουν άμεσα τη μεταβλητή τη ζήτησης.
Στη «μεγάλη εικόνα» θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η πτώση του πετρελαίου, η οποία συμπαρασύρει καθοδικά τις τιμές των πρώτων υλών, έστω και αν αποτελεί ένα «καλό νέο» σε ό,τι αφορά το κόστος παραγωγής.
Την ίδια στιγμή, οι παραγωγοί, καλούνται να κάνουν τον προγραμματισμό τους λαμβάνοντας υπόψη και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που απαντώνται πλέον ολοένα και πιο συχνά και τα οποία μπορούν, μέσα σε διάστημα μόλις λίγων ημερών, να φέρουν τα πάνω κάτω στις αγορές αγροτικών προϊόντων, κάτι που είδαμε να συμβαίνει ουκ ολίγες φορές μέσα στο 2018.
Όπως είναι φανερό λοιπόν, σε ένα τέτοιο, ιδιαίτερα ρευστό περιβάλλον οποιαδήποτε πρόβλεψη για το 2019 αναπόφευκτα συνοδεύεται και από υψηλό βαθμό ρίσκου. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ορισμένες τάσεις μπορούν να διαφανούν μέσα από τις εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή αλλά και τις κινήσεις των τιμών που διατυπώνουν έγκυροι οργανισμοί και αξιόπιστοι αναλυτές.
Πρόσφατα, το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) δημοσίευσε τις προβλέψεις του για την εξέλιξη της παραγωγής τη σεζόν 2018/19 σε σιτηρά, ελαιούχους σπόρους και βαμβάκι. Λίγο νωρίτερα, η -εξειδικευμένη στον αγροτικό τομέα- ολλανδική τράπεζα Rabobank γνωστοποίησε τις δικές της εκτιμήσεις για τις τάσεις των τιμών τη σεζόν 2019/2020 σε μια σειρά αγροτικών προϊόντων, μεταξύ αυτών το σιτάρι το βαμβάκι και το καλαμπόκι.
Μια πρώτη εικόνα που προκύπτει από τα παραπάνω θέλει την παγκόσμια παραγωγή σιτηρών να μειώνεται κατά 4% περίπου (από 763 εκατ. τόνους στους 733,4 εκατ. τόνους) έως το τέλος της καλλιεργητικής χρονιάς που διανύουμε. Μάλιστα, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης η μείωση προβλέπεται να φτάσει το 9%.
ΣΙΤΑΡΙ-ΚΡΙΘΑΡΙ
Οι τελευταίες προβλέψεις της Κομισιόν στα τέλη Δεκεμβρίου για την ευρωπαϊκή παραγωγή μαλακού σίτου κάνουν λόγο για μείωση 9,5% σε σχέση με τη σεζόν 2017/2018. Στο σκληρό σιτάρι η Κομισιόν προβλέπει αύξηση της παραγωγής κατά 2,3%. Σε ό,τι αφορά στο κριθάρι, η πρόβλεψη του USDA σε επίπεδο ΕΕ μιλά για μείωση παραγωγής 3,21%. Η Κομισιόν από την πλευρά της παρουσιάζεται πιο απαισιόδοξη, τοποθετώντας τον αντίστοιχο αριθμό στο 4,5%. Ως προς τις προβλέψεις της παραγωγής σε απόλυτους αριθμούς η αμερικανική αρχή την τοποθετεί έως το τέλος της σεζόν σε 56,95 από τους 58,84 εκατ. τόνους του 2017/2018 με την Κομισιόν να προβλέπει 55,7 εκατομμύρια τόνους έναντι 58,3 την αμέσως προηγούμενη σεζόν.
Το χρηματιστήριο σίτου για το 2019/2020: Μετά από μια χρονιά μείωσης των παγκόσμιων αποθεμάτων μαλακού σίτου, για το 2019/2020 σύμφωνα με τη Rabobank προβλέπεται η επανάκαμψη της παραγωγής σε ΗΠΑ, ΕΕ και Βαλτική. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα πάντως δεν αναμένεται κάποια πτωτική τάση στις τιμές του προϊόντος. Ωστόσο όσο πλησιάζουμε στα τέλη του 2019, σύμφωνα με τη Rabobank αναμένεται να πιεστούν οι τιμές του προϊόντος ως αποτέλεσμα και τα σημαντικής αύξησης που αναμένεται στην ευρωπαϊκή παραγωγή μαλακού σίτου, κατά 10%.
Εξέλιξη τιμής: Σταθερή, με πτωτικές τάσεις
ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ
Αύξηση στην παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου βλέπει το USDA έως το τέλος της καλλιεργητικής σεζόν. Αναλυτικότερα τοποθετεί την παραγωγή του 2018/2019 στους 1.100 εκατομμύρια τόνους από τους 1.076 εκατ. τόνους της προηγούμενης χρονιάς, κάτι που αντιστοιχεί σε αύξηση 2,2%. Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή παραγωγή η ίδια αρχή προβλέπει μείωση κατά 2,7%. (60,4 έναντι 62,1 εκατ. τόνους). Αντίθετα η πρόσφατη πρόβλεψη της DG Agri και της Κομισιόν μιλά για άνοδο κατά 4,2% (67,6 έναντι 64,8 εκατ. τόνους). Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η DG Agri είναι η μόνη που τοποθετεί την παραγωγή σε αυτό το νούμερο καθώς, COCERAL και Stratégie Grains βρίσκονται σε κοινή πλεύση με το USDA 60,5 και 60,2 εκατ. τόνους αντίστοιχα).
Το χρηματιστήριο αραβοσίτου για το 2019/2020: Συνέχεια στη μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων προβλέπει η Rabobank παρά την αύξηση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις αραβοσίτου που αναμένεται στις ΗΠΑ. Όπως μάλιστα υποστηρίζει, είναι πιθανόν κατά τη σεζόν 2019/2020 να επικρατήσει αυξητική τάση στην τιμή του προϊόντος για πρώτη φορά μετά από μια μακρά περίοδο στασιμότητας, παρά τη συνεχή μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων τα τελευταία δύο χρόνια.
Εξέλιξη τιμής: Αυξητική
Προβλέψεις παραγωγής σιτηρών ΕΕ 2018-2019 VS 2017-2018
Σκληρό σιτάρι Κριθάρι Μαλακό Σιτάρι Καλαμπόκι
Εκτάσεις: -1,3% Εκτάσεις: +2,8% Εκτάσεις: -1,4% Εκτάσεις: -1,2%
Παραγωγή: +2,3% Παραγωγή: -4,5% Παραγωγή: -9,5% Παραγωγή: +4,2%
ΕΛΑΙΟΥΧΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΣ
Ηλίανθος: Αύξηση της παραγωγής 2,28% προβλέπει για την ΕΕ το USDA με την Κομισιόν να διαφωνεί προβλέποντας μείωση (-2,2%) κάτι που σε αριθμούς παραγωγής μεταφράζεται σε πτώση 0,2 εκατ. τόνων (10,2 το 2018/2019 έναντι 10,4 την προηγούμενη χρονιά).
Ελαιοκράμβη: Μεγάλη μείωση παραγωγής αναμένει η Κομισιόν κατά 10,1%. Σε αυτή την πρόβλεψη συμφωνεί και το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας που δίνει τη μείωση στο 11,49%.
Σόγια: Μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής 2,9% προβλέπει η Κομισιόν, έναντι της πρόβλεψης για μικρή αύξηση κατά 1,2% του USDA.
Το χρηματιστήριο σόγιας για το 2019/2020: Mείωση παγκόσμιων αποθεμάτων και ω αύξηση στην τιμή του σογιέλαιου προβλέπει η Rabobank που σημειώνει ότι το 2019/2020 αναμένεται ρεκόρ ζήτησης βιοκαυσίμων από τις ΗΠΑ και εξαγωγές υπό πίεση από τη Νότια Αμερική.
Εξέλιξη τιμής: αυξητική
Προβλέψεις παραγωγής ελαιούχων ΕΕ 2018-2019 VS 2017-2018
Ηλίανθος Ελαιοκράμβη Σόγια
Εκτάσεις: -4,1% Εκτάσεις: +2,8% Εκτάσεις: +1,3%
Παραγωγή: -2,2% Παραγωγή: -10,1% Παραγωγή: -2,9%
ΒΑΜΒΑΚΙ
Σημαντική άνοδο κατά 7,5% στην παραγωγή σύσπορου προβλέπει ο USDA τοποθετώντας την πανευρωπαϊκή παραγωγή στους 0,53 έναντι 0,49 εκατ. τόνους ενώ, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Δεκεμβρίου 2018, η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να μειωθεί κατά 645.000 δέματα, με τα αποθέματα στο τέλος της σεζόν να ανέρχονται σε 73,19 εκατ. δέματα.
Το χρηματιστήριο βάμβακος για το 2019/2020: Η Rabobank βλέπει την τιμή του βάμβακος να ενισχύεται μετά το πρώτο τρίμηνο της σεζόν όπου και η παγκόσμια ζήτηση προβλέπεται αυξημένη. Προς το τέλος της χρονιάς, ωστόσο εκτιμά ότι θα υπάρξει μια- αναμενόμενη- πίεση στις τιμές ως αποτέλεσμα της αυξημένης παραγωγής, με το συνολικό πρόσημο να είναι θετικό. Έγκυροι αναλυτές πάντως θεωρούν ότι οι χρηματιστηριακές τιμές τιμές θα κινηθούν σε ένα εύρος από 70 έως 80 σεντς/λίμπρα.
Εξέλιξη τιμής: Αυξητική
Προβλέψεις παραγωγής βάμβακος ΕΕ 18-19 VS 17-18
Βαμβάκι
Εκτάσεις: +3,3%
Παραγωγή: +7,51%
Στρεμ. Απόδοση +1,8%
Σπάει ρεκόρ 24ετίας στο καλαμπόκι η ΡουμανίαΣύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA η παραγωγή αραβοσίτου της Ρουμανίας θα φτάσει τους 13,5 εκατ. τόνους, αυξημένη κατά 13% σε σχέση με την σεζόν 2017/2018 και 26% πάνω του μέσου όρου πενταετίας. Η στρεμματική απόδοση αναμένεται να διαμορφωθεί στα 563 κιλά / στρέμμα, άνοδος 18% σε σχέση με τη σεζόν 2017/2018 και 34% πάνω από τον μέσον όρο πενταετίας. |
Αστάθμητοι παράγοντες ο πόλεμος Κίνας – ΗΠΑ και η κλιματική αλλαγή
Όπως σημειώνει η Rabobank οι όποιες προβλέψεις τελούν υπό την αίρεση δύο μεταβαλλόμενων παραγόντων που είναι πιθανόν να αλλάξουν τις ισορροπίες των αγροτικών προϊόντων. Ο πρώτος είναι ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας που με τα παρόντα δεδομένα σπρώχνει τους Αμερικανούς αγρότες στον αραβόσιτο ως αποτέλεσμα της επιβολής κινεζικών δασμών στην αμερικάνικη σόγια. Ο δεύτερος παράγοντας σχετίζεται με την αβεβαιότητα που υπάρχει σε επίπεδο κλιματικών / καιρικών συνθηκών οι οποίες απειλούν ανά πάσα στιγμή να ανατρέψουν τις προβλέψεις για αυξημένη παραγωγή προϊόντων όπως για παράδειγμα ο αραβόσιτος. Άλλωστε, η πρωτόγνωρη συμπεριφορά του καιρού κατά τους καλοκαιρινούς και πρώτους φθινοπωρινούς μήνες οδήγησε σε πρωτοφανή μείωση παραγωγής σιτηρών αλλά και δυσκολίες στις φυτεύσεις καλλιεργειών με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της ελαιοκράμβης στη χώρα μας.
