Η ακτινογραφία της αγροδιατροφικής βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από έκθεση της Eurostat

Εύρωστη και αναπτυσσόμενη είναι η ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων και ποτών, σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat για τη γεωργία και τα τρόφιμα το 2018 και το 2019, που δημοσιεύθηκε στο τέλος του περασμένου χρόνου.

Το 2018 υπήρχαν περίπου 289.000 βιομηχανίες στον κλάδο τροφίμων και ποτών στην ΕΕ και σε αυτές εργάζονταν 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι. Το 96% των επιχειρήσεων αυτών είναι μικρές και απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζόμενους, ενώ το 79,7% είχαν λιγότερους από 10 εργαζομένους. Η αξία των τροφίμων και των ποτών που παρήχθησαν στην ΕΕ έφτασε τα 827,2 δισεκατομμύρια το 2019. Πρώτη χώρα σε αξία παραγωγής τροφίμων και ποτών ήταν η Γερμανία και ακολούθησαν η Ιταλία και η Γαλλία.

Τη μεγαλύτερη αξία έχει η βιομηχανία τυριού, η οποία παίζει μεγάλο ρόλο για τους παραγωγούς γάλακτος. Το 2018 υπήρχαν 4.900 βιομηχανίες γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στην ΕΕ, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονταν στις χώρες του Νότου και στην πλειονότητά τους επεξεργάζονταν λιγότερους από 5.000 τόνους γάλακτος τον χρόνο.

Η Ιταλία έχει 1.200 γαλακτοκομικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων το 70% είναι σε αυτή την κατηγορία και η Ελλάδα 800, εκ των οποίων το 94% βρίσκεται σε αυτή την κατηγορία. Λίγα κράτη-μέλη έχουν μεγαλύτερες βιομηχανίες γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, που συγκεντρώνουν πάνω από 100.000 τόνους τον χρόνο, όπως η Ιρλανδία (περίπου το 1/3 από τις συνολικά 38 βιομηχανίες), η Ολλανδία (12 από τις 30), η Λιθουανία (6 από τις 14) και η Γερμανία (53 από τις 115).

Το εμπόριο των αγροτικών προϊόντων της ΕΕ διπλασιάστηκε μέσα σε 13 χρόνια, φτάνοντας τα 324,8 δισ. ευρώ το 2019. Η αξία του το 2019 έφτανε το 8% του διεθνούς εμπορίου της ΕΕ το 2019. Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτέλεσε τον βασικό εμπορικό εταίρο της Ένωσης την ίδια χρονιά, όσον αφορά τα αγροτικά προϊόντα, με την αξία του εμπορίου να φτάνει τα 60,4 δισ. ευρώ. Ήταν, επίσης, ο βασικός αποδέκτης των εξαγωγών της ΕΕ σε αγροτικά προϊόντα σε ποσοστό 23,2% και ο βασικός της προμηθευτής, σε ποσοστό 12,8%.

Μεγαλώνει η υπεραξία

O αγροτικός τομέας της ΕΕ συνέβαλε κατά 1,3% στο ακαθάριστο κατά κεφαλήν εισόδημα. Η αγροτική βιομηχανία της Ένωσης δημιούργησε υπεραξία 181,5 δισ. ευρώ το 2019, ενώ η αξία της γεωργικής παραγωγής την ίδια χρονιά αυξήθηκε 2,4%, επιβεβαιώνοντας την τάση ανόδου που έχει καταγραφεί από το 2009. Αυτό αποδίδεται στην αύξηση τόσο της παραγωγής όσο και των τιμών των προϊόντων.

Σε επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, μεταξύ του 2014 και του 2018, η ΕΕ παρήγαγε το 65% της παγκόσμιας παραγωγής οίνου, ενώ απορρόφησε το 60% της παγκόσμιας κατανάλωσης και το 70% των εξαγωγών.

Επίσης, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο (το 95% των ελαιόδεντρων καλλιεργούνται στη Μεσόγειο). Η Ισπανία είναι μακράν ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στην Ευρώπη, με 57,7% της παραγωγής. Ακολουθούν η Ιταλία (21,7%), η Πορτογαλία (10%) και η Ελλάδα (9,7%). Επίσης, Ιταλία και Ισπανία συνθέτουν τα 2/3 της παραγωγής ντομάτας.

Λείπουν νιάτα και εκπαίδευση

Σύμφωνα με τη Eurostat, τα 2/3 των αγροτικών εκμεταλλεύσεων το 2016 (10,3 εκατ. στο σύνολό τους) ήταν κάτω των 50 στρεμμάτων. Με περίπου 130 εκατ. στρέμματα, η βιολογική παραγωγή αντιστοιχούσε στο 8% της συνολικής καλλιεργήσιμης έκτασης.

Την ίδια χρονιά, μόνο ένας στους δέκα αγρότες ήταν κάτω των 40 ετών, ενώ το ποσοστό αρχηγών εκμεταλλεύσεων που είχαν λάβει πλήρη εκπαίδευση ήταν ακόμη χαμηλότερο. Οι 7 στους 10 είχαν μόνο πρακτική εμπειρία.