Ανθεκτικές αποδείχθηκαν οι νέες ποικιλίες καρυδιάς

Στο μισό η παραγωγή αμυγδάλου της Θεσσαλίας

των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Αργυρίου, Μελίνας Ζιάγκου, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Νικολέτας Τζώρτζη

Ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή, ακόμα και μέσα στον ίδιο νομό, το σκηνικό της φετινής καλλιέργειας για τα καρύδια και τα αμύγδαλα, ανάλογα με το αποτύπωμα που άφησαν τα καιρικά φαινόμενα και οι θερμοκρασίες που προηγήθηκαν κατά την καλλιεργητική περίοδο. Καθοριστικά, σύμφωνα με τις περιγραφές των καλλιεργητών, ήταν τα στάδια της ανθοφορίας και της καρπόδεσης.

Σε γενικές γραμμές, στις περιοχές στις οποίες οι παραγωγοί περιμένουν μικρότερες παραγωγές, τους τα έκαναν… μαντάρα, μετά από καλή ανθοφορία, βροχές, χαμηλές θερμοκρασίες και παγετό.

Αξίζει να σημειωθεί πως από το ρεπορτάζ επιβεβαιώθηκε για ακόμα μία φορά η δυναμική της καλλιέργειας των ακρόδρυων, που εκφράζεται με συστηματοποίησή της, με αναδιάρθρωση με νέες ποικιλίες, ενώ στον αντίποδα καταγράφονται προβλήματα που συνδέονται με τη συντήρηση της παραδοσιακής καλλιέργειας, χωρίς περιθώρια προοπτικών.

 

ΚΑΡΥΔΙ

 

Δυτική Ελλάδα

Επιμένουν στην παραδοσιακή καλλιέργεια

Για δεύτερη συνεχή χρονιά, οι καρυδιές της ορεινής Ηλείας παρουσιάζουν μειωμένη καρποφορία. Οι υπερβολικές βροχοπτώσεις επηρέασαν τον σχηματισμό του καρπού, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό ποσοστό να παρουσιάσει σημαντικές προσβολές. Αρνητικό στην εξέλιξη της καλλιέργειας είναι και το γεγονός της συνέχισης της παραδοσιακής καλλιέργειας της καρυδιάς, χωρίς να υπάρχουν προοπτικές. «Τα δύσβατα σημεία των φυτειών δεν μας επιτρέπουν την εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην καλλιέργεια, με όλα τα αρνητικά αποτελέσματα. Οι έντονες βροχοπτώσεις επηρεάζουν τα δέντρα και η δυνατότητα προληπτικών ψεκασμών είναι μειωμένη», τονίζει ο Χάρης Χαραλαμπόπουλος από την Πηνεία.

Θεσσαλία

Προσδοκούν σε καλή παραγωγή και καλύτερες τιμές

Δειλά-δειλά, από χρόνο σε χρόνο, η καρυδιά κερδίζει έδαφος στις δενδρώδεις καλλιέργειες του Νομού Λάρισας και ιδιαίτερα στην επαρχία Ελασσόνας, αλλά και σε χωριά του κάμπου (Χάλκη, Πλατύκαμπος κ.ά.). Αυτή την περίοδο ολοκληρώνεται η ανθοφορία, ενώ οι περισσότεροι χρησιμοποιούν την Τσάντλερ και κάποιοι άλλοι την Πιαγέτ, για γονιμοποίηση.

Μέχρι στιγμής, τα παιχνίδια του καιρού έχουν επηρεάσει το δέντρο σε μικρότερο βαθμό απ’ ό,τι στο αμύγδαλο και οι παραγωγοί αισιοδοξούν ότι η φετινή παραγωγή θα είναι καλή. Βέβαια, επειδή τα δέντρα σε πολλά κτήματα είναι νεαρής ηλικίας, οι αποδόσεις ακόμη είναι μικρές. Η μέση απόδοση από 150 δέντρα υπολογίζεται στον 1 τόνο.

Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής πωλείται στη βιομηχανία Agronuts και σε μικρότερο βαθμό στον κ. Φώτο (Κατερίνη). Πέρυσι, οι περισσότεροι πληρώθηκαν για άσπαστο καρύδι στα 4 ευρώ, ενώ η προσδοκία για φέτος, εφόσον πάνε όλα καλά με την καλλιέργεια, είναι η τιμή να αγγίξει τα 4,5 ευρώ/κιλό. «Όταν ο καταναλωτής αγοράζει την ψίχα 19-20 ευρώ/κιλό, γιατί να μη ζητήσουμε καλύτερη τιμή και εμείς;», ήταν το σχόλιο Ελασσονίτη παραγωγού.

Στερεά Ελλάδα

Παγετός και βροχές επηρέασαν την καρπόδεση

Δυσκολίες στον σχηματισμό του καρπού της καρυδιάς αντιμετώπισαν οι παραγωγοί του Δομοκού. Η μειωμένη καρποφορία είναι εμφανής στα περισσότερα δέντρα και οι τελικές αποδόσεις μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τις μέσες στρεμματικές αποδόσεις. Εκτιμώντας αυτή την κατάσταση, ο Δημήτρης Τσαρτσάλης, γεωπόνος από την ίδια περιοχή, κάνει λόγο για «μια δύσκολη χρονιά με διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες, οι οποίες επηρέασαν σημαντικά την καρποφορία των δέντρων».

Οι πρώτες εκτιμήσεις των γεωπόνων για τη νέα καλλιεργητική περίοδο του φυτού δείχνουν σημαντικές απώλειες στην παραγωγή που ενδέχεται να ξεπεράσουν ακόμη και το 50% της μέσης στρεμματικής απόδοσης, όπως λένε. Από την περιοχή της Λοκρίδας, ο Άγγελος Μπούτσικας, παραγωγός καρυδιού, εστιάζει στις έντονες προσβολές από την ανθράκωση, μια ασθένεια που προσβάλλει τα φύλλα και τον καρπό, μειώνοντας την παραγωγή και υποβαθμίζοντας την ποιότητα.

Σημαντικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση παίζει η ατμοσφαιρική υγρασία και, όπως δηλώνει ο ίδιος, «επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις καλλιέργειές μας, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα να είναι πλέον ορατά». Η καλλιέργεια της καρυδιάς στη Φθιώτιδα τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική άνοδο. Δοκιμάζονται νέες ποικιλίες με θετικά αποτελέσματα και παράλληλα γίνονται κινήσεις για τη δημιουργία συλλογικών σχημάτων για την προώθηση του προϊόντος.

Πελοπόννησος

Διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή

Μια χρονιά με διάφορα προβλήματα από περιοχή σε περιοχή αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί καρυδιάς στην Αρκαδία, σε αναμονή της ολοκλήρωσης της περιόδου της ανθοφορίας. Τα μεγάλα προβλήματα καταγράφονται στη Νεστάνη, όπου οι καταβόθρες δεν απορρόφησαν τα νερά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα και τα δέντρα να είναι στρεσαρισμένα, με επιπτώσεις στην ανθοφορία. Προβλήματα μικρότερης έντασης δημιουργήθηκαν και στην Τεγέα, λόγω των συχνών βροχοπτώσεων.

Ο Δημήτρης Συψής, τέταρτης γενιάς παραγωγός καρυδιού από την Ορεινή Πιάνα Αρκαδίας, είπε στην «ΥΧ»: «Φέτος, θα έχουμε μια πολύ καλή χρονιά. Η ανθοφορία εξελίσσεται πολύ καλά και δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα πρόβλημα. Εκείνο που είναι δεδομένο είναι ότι υπάρχει μία αύξηση της καλλιέργειας καρυδιάς με νέες ποικιλίες, περισσότερο ανθεκτικές και αποδοτικές, όπως οι Φρακέτες (Franquette) και Τσάντλερ (Chandler)». Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι τα επόμενα χρόνια θα έχει μειωθεί δραματικά η καλλιέργεια της παραδοσιακής καρυδιάς, της λεγόμενης και Βασιλικής.

ΑΜΥΓΔΑΛΟ

 

Θεσσαλία

Εκτεταμένη καρπόπτωση από το κρύο και τις βροχές του Μάρτη

Προβλήματα καρπόπτωσης από τις χαμηλές θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις του Μαρτίου παρατηρούνται στην αμυγδαλοπαραγωγή της επαρχίας Ελασσόνας (κυρίως Σαραντάπορο, χωριά του πρώην Δήμου Ολύμπου κ.λπ.), αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Συκουρίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φετινή παραγωγή να αναμένεται μειωμένη κατά 60%-70%. Ωστόσο, η περσινή αποθηκευμένη παραγωγή ήδη τσίμπησε στην αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες, από 1,6-1,7 ευρώ/κιλό, οι τελευταίες αγοραπωλησίες έκλεισαν στα 2,3-2,6 ευρώ, καθώς οι έμποροι θέλουν να προνοήσουν για το φθινόπωρο.

Όσον αφορά την ανάπτυξη του δέντρου, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομάδας Παραγωγών Αμυγδάλου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελασσόνας, «ολοκληρώθηκε η καρπόδεση και άρχισε να σχηματίζεται το φυτό. Ευτυχώς, φέτος, το περσινό πρόβλημα της φόμωψης δεν μας δημιούργησε πρόβλημα, ενώ αποτελεσματικά αντιμετωπίστηκε και το ευρύτομο.

Σε λίγο θα ξεκινήσουν τα ποτίσματα, αν και, όπως πάει ο καιρός, η διάρκειά τους θα είναι μειωμένη, ενώ η συγκομιδή τοποθετείται περί τα μέσα Σεπτεμβρίου. Πέρυσι είχαμε 120 περίπου τόνους. Φέτος, ενώ μεγάλωσε το δέντρο και θα περιμέναμε μεγαλύτερη παραγωγή, τελικά η καρπόπτωση θα την περιορίσει, όπως υπολογίζουμε, στους 100 τόνους περίπου. Η πλειονότητα της παραγωγής πουλήθηκε πέρυσι στη βιομηχανία Agronuts και όλοι οι παραγωγοί έχουν εξοφληθεί».

Ανατ. Μακεδονία-Θράκη

Μειωμένη φέτος η παραγωγή

Η γεωπόνος στον Δήμο Ελευθερούπολης Καβάλας, Μαρία Τυριτίδου, αναφέρει ότι η αμυγδαλοκαλλιέργεια εκτείνεται στο 1/3 της περιοχής, καλύπτοντας περίπου 1.000 στρέμματα. «Είμαστε στο στάδιο της εξέλιξης του καρπού. Η ανθοφορία και το δέσιμο έχουν τελειώσει», εξηγεί, σημειώνοντας πως η χρονιά δεν παίρνει θετικό πρόσημο. «Τα δέντρα δεν είχαν ανθοφορία και σε αυτό έπαιξε ρόλο η περσινή χρονιά, η οποία ήταν μεν καλή, αλλά στη συνέχεια ήταν άνυδρη. Στη διάρκεια του χειμώνα δεν είχαμε χαμηλές θερμοκρασίες για να βοηθήσουν στη διαφοροποίηση».

Εκτιμά ότι η παραγωγή θα είναι μειωμένη κατά 50% συγκριτικά με πέρυσι. Εάν οι συνθήκες ξηρασίας συνεχιστούν, η συγκομιδή, σύμφωνα με την κ. Τυριτίδου, θα ξεκινήσει μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Σημειώνει ότι στη δενδροκομία παρατηρείται το φαινόμενο όταν μια χρονιά είναι καλή και την επόμενη η παραγωγή μειώνεται αισθητά, με αποτέλεσμα να μειωθεί το εισόδημα του παραγωγού, ο τελευταίος να «περιορίζει τις καλλιεργητικές φροντίδες, με συνέπεια η ακαρπία να επεκταθεί για ακόμη μια χρονιά».

Στερεά Ελλάδα

Πλούσια ανθοφορία, μειωμένη καρπόδεση

Ο όψιμος παγετός επηρέασε την ανθοφορία της αμυγδαλιάς στη Στερεά Ελλάδα. Οι πρώιμες ποικιλίες είχαν και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και του παγετού που ακολούθησε, υπήρξε μειωμένη καρπόδεση.

Το πρόβλημα αυτό, όπως μας εξηγεί ο Δημήτρης Παπαγεωργίου, γεωπόνος και παραγωγός από τη Λοκρίδα, «εντοπίζεται σε ορεινές περιοχές όπου βρίσκεται και το σύνολο των καλλιεργειών αμυγδαλιάς. Η ανθοφορία ήταν πολύ καλή, αλλά τα παιχνίδια του καιρού είναι απρόοπτα. Σε ό,τι αφορά το θέμα της φυτοπροστασίας, προς το παρόν δεν παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα από εχθρούς και ασθένειες, καλύτερη εικόνα θα έχουμε το επόμενο διάστημα».

Η καλλιέργεια της αμυγδαλιάς στη Φθιώτιδα, όπως και σε ορισμένες περιοχές της Βοιωτίας, παρουσιάζει ένα έντονο ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια γίνονται νέες φυτεύσεις από αγρότες και ετεροεπαγγελματίες. Το μικρό κόστος επένδυσης, καθώς και η τιμή του καρπού δελεάζουν ακόμη περισσότερους να στραφούν στη συγκεκριμένη καλλιέργεια.

.

Οι ΗΠΑ κυριαρχούν στις παγκόσμιες εξαγωγές

Οι παγκόσμιες εξαγωγές αμύγδαλου υπολογίζονται για το 2018 σε 6,5 δισ. δολάρια, ελαφρώς μειωμένες κατά 0,5% από το 2017. Σε επίπεδο ηπείρων, η Βόρεια Αμερική κρατάει τα σκήπτρα των εξαγωγών πραγματοποιώντας ποσοστό 67,5% επί του συνόλου της αξίας του παγκόσμιου εμπορίου, ήτοι 4,4 δισ. δολάρια σε αξία.

Ακολουθεί η Ευρώπη, με ποσοστό 18,9%, ενώ το 6,3% των παγκόσμιων εξαγωγών προέρχεται από χώρες της Ασίας. Άλλο ένα 6,3% προέρχεται από την Αυστραλία και έπεται η Λατινική Αμερική με μόλις 0,9%.

Μεταξύ των επιμέρους χωρών, οι δέκα με τη μεγαλύτερη αξία εξαγωγής αμύγδαλου είναι, εκτός από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, η Ισπανία με ποσοστό 10,7%, το Χονγκ Κονγκ (3,4%), η Γερμανία (2,1%), η Ολλανδία (2%), η Ιταλία (1,7%), η Τουρκία (1,2%), η Χιλή (0,9%) και το Βέλγιο (0,8%).