Μετά από μία μικρή υποχώρηση το 2022, ανοδική –έστω και ελαφρώς– πορεία προβλέπεται και πάλι για την ευρωπαϊκή αγορά βιολογικών προϊόντων, παρά τις αντιξοότητες που παραμένουν. Το Γραφείο για θέματα Γεωργίας του Εξωτερικού (FAS) του USDA εκτιμά ότι η αγορά της ΕΕ ανήλθε συνολικά στα 46,6 εκατ. ευρώ το 2022, μετά από μια μακροπρόθεσμη πορεία ανάπτυξης, σημειώνοντας ελαφρά υποχώρηση κατά 0,5% έναντι του 2021.
Η υποχώρηση αυτή αποδίδεται στις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπισαν τα κράτη-μέλη, οι οποίες εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα. «Πολλές αγορές βιολογικών προϊόντων της ΕΕ συνέχισαν να αναπτύσσονται το 2022, χωρίς, όμως, να μπορέσουν να αντισταθμίσουν τις απώλειες που κατέγραψαν άλλες», αναφέρει σε πρόσφατη έκθεσή του το FAS, προβλέποντας μία κάποια ανάκαμψη για το 2023, εν αναμονή ακόμη των τελικών στοιχείων, με αύξηση πωλήσεων, όπως διαφαίνεται, στη γερμανική αγορά και μείωση στη γαλλική. Οι υψηλότεροι ρυθμοί αύξησης των πωλήσεων βιολογικών το 2023 σημειώθηκαν στη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Βουλγαρία και την Πολωνία, προσθέτει το USDA με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία. Υπογραμμίζεται ότι και το 2023, υψηλός πληθωρισμός και περιορισμός των καταναλωτικών δαπανών εξακολούθησαν να ασκούν πιέσεις στην αγορά, εντούτοις, ο τομέας παραμένει, μάλλον, ανθεκτικός, καθώς υπάρχει μία μερίδα καταναλωτών που παραμένουν πιστοί και δεν στηρίζουν τις αποφάσεις των αγορών τους στην τιμή, όπως αναφέρεται στην έκθεση.
«Χώρες όπως η Λιθουανία, η Λετονία, η Ολλανδία, η Ουγγαρία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Αυστρία, η Πολωνία και η Σλοβακία συνεχίζουν να εμφανίζουν διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης», αναφέρεται σε άλλο σημείο της έκθεσης, εκτιμώντας, παράλληλα, μείωση στις πωλήσεις βιολογικών προϊόντων σε Λουξεμβούργο, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Εσθονία, Βέλγιο, Σλοβενία και Σουηδία. Η Γερμανία και η Γαλλία, βέβαια, παραμένουν οι μεγαλύτερες αγορές βιολογικών προϊόντων εντός της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 60% της αγοράς, και ακολουθούν οι Ιταλία, Σουηδία, Ισπανία, Αυστρία, Δανία και Ολλανδία.
Στρατηγικές και κανάλια διανομής που στηρίζουν τον τομέα
Η εμβληματική Πράσινη Συμφωνία, όπως και η Στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», καθώς και το Σχέδιο Δράσης για τα Βιολογικά αποτελούν τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της αγοράς βιολογικών προϊόντων, τονίζεται στην έκθεση.
Σημαντικός μοχλός για την αγορά βιολογικών προϊόντων στην ΕΕ είναι η κυριαρχία των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, ενώ τον δικό τους ρόλο διαδραματίζουν και τα εξειδικευμένα καταστήματα. Η διανομή των βιολογικών προϊόντων διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών-μελών. Στη Δανία, στη Σουηδία και στην Αυστρία, για παράδειγμα, κυριαρχούν οι μεγάλες αλυσίδες. Αντίθετα, σε Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Πολωνία, Λιθουανία και Γερμανία, το μερίδιο μεταξύ αλυσίδων και εξειδικευμένων καταστημάτων δείχνουν πιο ομοιόμορφα κατανεμημένα.
Προοπτικές για τις αμερικανικές εξαγωγές
Οι ΗΠΑ, παρά τη μείωση που κατέγραψαν στις εξαγωγές βιολογικών προϊόντων τους προς την ευρωπαϊκή αγορά το 2021, είδαν ανάκαμψη στα 3,6 εκατ. δολάρια το 2022. Ωστόσο, οι εξαγωγές επιλεγμένων προϊόντων τους μειώθηκαν και πάλι κατά 22% το 2023, καταλήγοντας στα 2,8 εκατ. δολάρια.
Πάντως, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να βλέπουν εξαγωγικές ευκαιρίες για τα βιολογικά τους προϊόντα προς την ΕΕ, έχοντας ακόμη σε ισχύ τη Συμφωνία Ισοδυναμίας στην κατηγορία. Η ισχύς της παραμένει έως το τέλος του 2026, καθώς από το 2027 θα πρέπει να έχει αντικατασταθεί με αντίστοιχη εμπορική συμφωνία, όπως προβλέπει ο νέος Κανονισμός Βιολογικών, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει τεχνικές συζητήσεις, ώστε να μην υπάρξει διαταραχή στο εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών.
