Απώλειες 4 δισ. δολαρίων φοβούνται οι ΗΠΑ από τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur

Τι δείχνει μια πρώτη ανάλυση του USDA για τις επιπτώσεις στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων

Πιθανό αντίκτυπο σε προϊόντα αξίας 4 δισ. δολαρίων που αντιστοιχούν σχεδόν στο 26% των αμερικανικών εξαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων προς την ΕΕ (15,4 δισ. δολάρια ετησίως από το 2015 έως το 2019) βλέπει το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) λόγω του άμεσου ανταγωνισμού από χώρες της Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη), που αναμένεται να ενταθεί λόγω της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες του λατινοαμερικανικού μπλοκ.

Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur, όπως είναι γνωστό, προέκυψε τον Ιούνιο του 2019 μετά από 20ετείς διαπραγματεύσεις των δύο μερών και δεν έχει ακόμη επικυρωθεί ούτε τεθεί σε ισχύ, κάτι για το οποίο όμως εκτιμάται ότι θα πιέσει το επόμενο διάστημα η Πορτογαλία, που έχει πλέον την προεδρία της ΕΕ. Η εν λόγω συμφωνία αναμένεται να δημιουργήσει μία από τις μεγαλύτερες ζώνες ελεύθερου εμπορίου παγκοσμίως, καλύπτοντας μία αγορά που περιλαμβάνει το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Σε μια πρώτη ανάλυση της συμφωνίας, που δημοσιοποίησε πρόσφατα το USDA, επιχειρείται η εξέταση του αντικτύπου της σε τομείς του εξαγωγικού εμπορίου προς τις δύο πλευρές, με έμφαση φυσικά στα γεωργικά προϊόντα και στα τρόφιμα.

Νίκη των Ευρωπαίων στα ΠΟΠ

Η άνευ δασμών ή με δασμολογικές ποσοστώσεις διακίνηση προϊόντων μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς και η προστασία περισσότερων από 350 γεωγραφικών ενδείξεων, μεταξύ των οποίων και 20 ελληνικά, όπως κρασί, φέτα και ελαιόλαδο, καθώς και η υιοθέτηση διατυπώσεων για την αρχή της προφύλαξης και της περιφερειοποίησης που έχει εξασφαλίσει στο κείμενο η ΕΕ, σχολιάζονται από το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας ως σημεία νίκης των Ευρωπαίων. Μάλιστα, στον τομέα των τυριών, εκτιμάται ότι η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων θα οχυρώσει σημαντικά το ευρωπαϊκό πλεονέκτημα στις εξαγωγές.

Εξετάζοντας τον πιθανό αντίκτυπο της συμφωνίας σε κρασί και μπύρα, ζωοτροφές, καπνό, μοσχαρίσιο κρέας και προϊόντα αυτού, καθώς και στην αιθανόλη, το USDA παραθέτει τα μερίδια και τις αξίες των παραπάνω εξαγωγών στην ΕΕ από ΗΠΑ και Mercosur, σημειώνοντας στον τομέα της αιθανόλης ότι η Mercosur απολαμβάνει πρόσβαση χωρίς ποσοστώσεις για 570 εκατ. λίτρα για βιομηχανική χρήση και 253 εκατ. λίτρα για άλλες χρήσεις, συμπεριλαμβανομένου του καυσίμου. Δεδομένου ότι και άλλες χώρες έχουν εξαγωγικό μερίδιο προς την ΕΕ, δεν είναι ακόμη γνωστό ποιες θα επηρεαστούν περισσότερο, επισημαίνει.

Σε ό,τι αφορά το μοσχαρίσιο, με τη διμερή συμφωνία μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ, και την ποσόστωση για το αμερικανικό κρέας να αυξάνεται προοδευτικά σε 35.000 τόνους έως το 2026 από τους 18.500 του 2020, αλλά και τα διαφορετικά προϊόντα που προσφέρει σε σύγκριση με τη Mercosur, η αμερικανική αρχή δεν αναμένει σημαντική επίπτωση στο εξαγωγικό της μερίδιο.

Στη λίστα των προϊόντων που αναμένονται επιπτώσεις από τη συμφωνία και κατευθύνονται προς τη Mercosur, εξετάζονται ενδιάμεσα προϊόντα, παρασκευάσματα τροφίμων, γαλακτοκομικά, ζωοτροφές, αλλά και επεξεργασμένα λαχανικά, προϊόντα που επικαλύπτονται κι όπου το ευρωπαϊκό μερίδιο και η αξία εξαγωγών προς τη Mercosur υπερέχει σημαντικά εκείνων των ΗΠΑ.

Παρόλο που οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν παρόμοια προϊόντα στις κατηγορίες συστατικών –παρασκευασμένα και μεταποιημένα–, το USDA βλέπει δυσκολία στην αντικατάσταση προϊόντων από τη μία πηγή στην άλλη, ανάλογα με την ιδιαιτερότητα αυτών των προϊόντων.

Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-Μερκοσούρ:
Πιθανές επιπτώσεις στις αμερικανικές εξαγωγές
προς τις χώρες της Mercosur

 

Εξαγωγές ΗΠΑ προς Μερκοσούρ

Εξαγωγές ΕΕ προς Μερκοσούρ

Προϊόντα

Μέση αξία εξαγωγών σε εκατ. δολάρια (2015-2019)

Μερίδιο αγοράς

Μέσος δασμός ή ισοδύναμο

Μέση αξία εξαγωγών σε εκατ. δολάρια (2015-2019)

Μερίδιο αγοράς

Προβλεπόμενοι δασμοί στο πλαίσιο Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου

Ενδιάμεσα προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων ενζύμων, πεπτονών, γλουτένης σίτου και λυκίσκου)

204

13%

14%

349

23%

0

Παρασκευάσματα τροφίμων

97

14%

14,6%

226

32%

0

Γαλακτοκομικά προϊόντα

55

7%

16,2%

119

15%

0

Ζωοτροφές

48

12%

8%

120

30%

0

Επεξεργασμένα λαχανικά

32

4%

13%

216

28%

0

*Πηγή: Ανάλυση USDA