Αβεβαιότητα πληρωμών – Το χρονοδιάγραμμα που δεν τηρήθηκε και τι μέλλει γενέσθαι

Στα «κάγκελα» βρίσκονται οι αγρότες μετά τις αστοχίες των τελευταίων ημερών από πλευράς του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), όσον αφορά τις ανακοινώσεις του για τις πληρωμές των αγροτικών επιδοτήσεων, τη στιγμή που ούτε ο ΟΠΕΚΕΠΕ ούτε οι περιφέρειες είχαν έτοιμους τους φακέλους και τις εντολές των εν λόγω πληρωμών. Μάλιστα, το δελτίο Tύπου του ΥΠΑΑΤ περιείχε ανακρίβειες και «φούσκωμα» των ποσών, δημιουργώντας εντυπώσεις, που αποδείχθηκαν κενές περιεχομένου.

Το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ήταν όλη την εβδομάδα να επικρατήσει σύγχυση και οργή στον αγροτικό κόσμο, οδηγώντας πολλούς στην απόφαση –μετά από πολλά χρόνια– να κατέβουν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ακόμα και μέσα στο φθινόπωρο, μόλις τελειώσουν με τη συγκομιδή.

Το χρονοδιάγραμμα που δεν τηρήθηκε

Κάτω από την πίεση του πολιτικού κόστους, όπως εισπράχθηκε από τη βάση των ψηφοφόρων των βουλευτών της περιφέρειας και εκφράσθηκε κατά τη σύσκεψη της 15ης Οκτωβρίου στα κεντρικά γραφεία της ΝΔ στην Πειραιώς με την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, συντάχθηκε πρόχειρα ένα χρονοδιάγραμμα πληρωμών μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Εκείνο το «χρονοδιάγραμμα», που δημοσιεύθηκε με τη μορφή δελτίου Τύπου την ίδια μέρα, με πολλές ανακρίβειες, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Καταστρατηγήθηκε την αμέσως επόμενη μέρα και όλες οι πληρωμές στις οποίες αναφερόταν είτε δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα, είτε έγιναν μερικώς.

Τα μόνα δεδομένα

Το μόνο δεδομένο, το οποίο είναι και η μόνιμη επωδός της κυβέρνησης, είναι ότι «όλα πρέπει να γίνουν μετά τους ελέγχους», όπως επανέλαβε ο υπουργός, Κώστας Τσιάρας, την Τετάρτη 22 Οκτωβρίου κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σε δημοσιογράφους. Από εκεί και πέρα, χωρίς να δίνει κανείς σαφείς ημερομηνίες, το άλλο δεδομένο είναι οι εκκρεμείς πληρωμές. Αναλυτικά, αυτές είναι:

• Τα παλιά Βιολογικά, δηλαδή η εξόφληση (30%) της ενίσχυσης του 2024 για τη φυτική παραγωγή και τη μελισσοκομία, πλην της Θεσσαλίας και της Αττικής, τα οποία έχουν μείνει απλήρωτα.
• Οι συμπληρωματικές –αυξημένες– Συνδεδεμένες Ενισχύσεις για οκτώ καλλιέργειες (καλαμπόκι, πορτοκάλι για χυμό, σκληρό σιτάρι, ρύζι, κτηνοτροφικά ψυχανθή, μήλα, σπόροι σποράς και βιομηχανική ντομάτα).
• Η Βασική Ενίσχυση του 2025 (προκαταβολή 70%), που, σύμφωνα με τις τελευταίες δηλώσεις της ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ, η πληρωμή της εκτιμάται στο τέλος Νοεμβρίου.
• Οι ενισχύσεις του Μέτρου 23, οι οποίες αφορούν μια σειρά από καλλιέργειες που επλήγησαν από ακραία φαινόμενα μετά την 1η Ιανουαρίου του 2024, για την πληρωμή των οποίων δεν έχουμε σαφή ημερομηνία.

Το τρίτο δεδομένο είναι ότι, πλέον, ο ΟΠΕΚΕΠΕ περνάει στη δικαιοδοσία της ΑΑΔΕ, δηλαδή σε μια ανεξάρτητη αρχή, που δεν πρέπει θεσμικά να καθοδηγείται από τον κυβερνητικό παράγοντα. Αν και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η μεταβίβαση των υπηρεσιών, το γεγονός ότι όλες οι πληρωμές περνάνε από τον πρόεδρο του Οργανισμού, Γιάννη Καββαδά, σημαίνει ότι θα πρέπει να ελέγχονται πλήρως και από τους μηχανισμούς διασταύρωσης των οικονομικών, φορολογικών και κτηματολογικών στοιχείων της ΑΑΔΕ.

Ο διοικητής της Αρχής, Γιώργος Πιτσιλής, μιλώντας στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, διευκρίνισε: «Η καθυστέρηση στις πληρωμές δεν έχει καμία σχέση με την ΑΑΔΕ. Έχει να κάνει με το ότι πρέπει να γίνουν κάποιοι έλεγχοι που προβλέπει η ενωσιακή νομοθεσία και πρέπει να γίνουν για να μην εκτεθεί η χώρα». Σε άλλη απάντησή του τόνισε: «Οι αγρότες θα πληρωθούν το συντομότερο δυνατό. Γίνεται μια μεγάλη μάχη με τον χρόνο, με την προϋπόθεση ότι δεν θα εκτεθεί η χώρα».

Έλλειμμα ενημέρωσης

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που εντοπίζει η «ΥΧ» σε αυτήν τη διαδικασία πληρωμών είναι η ελλιπής ενημέρωση από την πλευρά του υπουργείου και του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ακόμα κι όταν φάνηκε ότι δεν θα τηρηθεί το εσπευσμένο «χρονοδιάγραμμα», στη συνέχεια δεν δόθηκε καμία επίσημη εξήγηση για το τι συνέβη. Το ίδιο έλλειμμα ενημέρωσης –σε πολλαπλάσιο βαθμό– εισπράττουν και οι αγρότες από την πλευρά
του κράτους.