Η μη χρήση φυτοφαρμάκων στη βιολογική γεωργία μπορεί άθελά της να οδηγήσει στην αυξημένη χρήση τους σε γειτονικές συμβατικές καλλιέργειες, όπως διαπιστώνει πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. Ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την Ashley Larsen, αξιολογώντας δεδομένα χρήσης γης και φυτοφαρμάκων σε 14.000 εκμεταλλεύσεις στην κομητεία Κερν της Καλιφόρνια, εντόπισε αυξημένη χρήση φυτοφαρμάκων, ιδιαίτερα εντομοκτόνων, από συμβατικούς καλλιεργητές αγροκτημάτων που γειτνιάζουν με βιολογικά. Μια αύξηση 10% στις βιολογικές καλλιέργειες συνδέεται με αύξηση 0,3% στη συνολική χρήση φυτοφαρμάκων σε συμβατικά χωράφια, όπως διαπιστώνεται.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι περισσότερα έντομα –παράσιτα ή άλλα– αναπτύσσονται στις βιολογικές καλλιέργειες, τα οποία και μπορούν να μεταφέρονται στις γειτονικές συμβατικές. Το φαινόμενο δείχνει ισχυρότερο όταν τα γειτονικά συμβατικά χωράφια βρίσκονται σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων από το βιολογικό, όπως εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια.
Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παρουσία βιολογικών εκτάσεων συνδέεται με τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων σε γειτονικά βιολογικά χωράφια. Αύξηση κατά 10% των γύρω βιολογικών καλλιεργειών στην περιοχή σχετίζεται με μείωση κατά 3% στη συνολική χρήση φυτοφαρμάκων στα βιολογικά. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι η μεγαλύτερη έκταση βιολογικών καλλιεργειών επιτρέπει μια μεγαλύτερη και πιο σταθερή κοινότητα ωφέλιμων εντόμων, διευκρινίζουν.
«Όταν η βιολογική γεωργία αντιπροσωπεύει υψηλό ποσοστό των εκτάσεων –ίσως 20% και άνω–, η καθαρή χρήση φυτοφαρμάκων μειώνεται, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται τα βιολογικά χωράφια», λένε οι ερευνητές. Αντιθέτως, όταν υπάρχουν σχετικά μικρές εκτάσεις βιολογικών διασκορπισμένες, όπως στην περίπτωση της κομητείας Κερν, η καθαρή χρήση φυτοφαρμάκων μπορεί στην πραγματικότητα να είναι υψηλότερη από ό,τι όταν δεν υπάρχει βιολογική γεωργική γη.
«Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη για εφαρμογή “κλίμακας τοπίου” από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής», σχολιάζει, μεταξύ άλλων, ο Robert Finger, καθηγητής του Πανεπιστημίου ETH Zurich στην Ελβετία, «για να μεγιστοποιηθούν τα περιβαλλοντικά οφέλη της βιολογικής γεωργίας».
