Εργαλείο στρατηγικής για το αύριο των ελαιοπαραγωγών η έρευνα του ΓΠΑ
Ένα εργαλείο ανάπτυξης και χάραξης αγροτικής πολιτικής δημιούργησε η έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ), η οποία ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε επιτυχώς μέσα στο 2025. Σε ένα πρωτοπόρο για τα ελληνικά δεδομένα εγχείρημα, η έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιάννη Χαραλαμπόπουλο, εξέτασε τις δυνατότητες καλλιέργειας της ελιάς σε όλη την επικράτεια.
«Μέσα από αυτή την έρευνα, αποκτήσαμε για πρώτη φορά εικόνα για την κλιματική καταλληλότητα της επικράτειας σε σχέση με την ελαιοκαλλιέργεια. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Όσον αφορά την Πελοπόννησο και τα ευρήματα, μπορούμε να πούμε ότι η Πελοπόννησος δεν μας εξέπληξε, καθώς γνωρίζουμε ότι το κλίμα είναι ιδανικό για την καλλιέργεια σε μεγάλα τμήματα της Ηλείας και της Μεσσηνίας.
Συγκεκριμένα, τα πλέον κλιματικά κατάλληλα μέρη για την καλλιέργεια της ελιάς τα βρήκαμε στη Μεσσηνία, την Ηλεία, σε τμήματα της Νότιας Αχαΐας και σε τμήματα της Λακωνίας, ανατολικά του Ταϋγέτου. Στις περιοχές με υψηλό κλιματικό σκορ, άρα και αυξημένη καταλληλότητα, είναι νότια της Ξάνθης και σε τμήματα της Αιτωλοακαρνανίας. Σε αυτές τις περιοχές, πρόσφατες φυτεύσεις ελαιώνων έχουν δώσει εξαιρετικά αποτελέσματα, κάτι που επιβεβαιώνει τη μελέτη μας», δήλωσε ο κ. Χαραλαμπόπουλος.
Και διευκρίνισε: «Αυτή η έρευνα δεν αφορά το μέλλον και τις επιπτώσεις που μπορεί να φέρει η κλιματική αλλαγή, αλλά το σήμερα και τις δυνατότητες που υπάρχουν.
Ωστόσο, ήδη έχουμε ξεκινήσει νέα έρευνα για τις πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε διάφορες περιοχές σε σχέση με την καλλιέργεια της ελιάς. Χρησιμοποιώντας αυτή την έρευνα, το κράτος μπορεί να πάρει αποφάσεις για αγροτική πολιτική που θα στηρίζεται σε συγκεκριμένα δεδομένα.
Μέσα από αυτά τα στοιχεία, ομάδες παραγωγών, μαζί με τις εταιρείες, μπορούν να αποφασίσουν για την καταλληλότητα ή όχι μιας περιοχής για την ελιά. Τέλος, μπορεί να αποτελέσει έναν οδηγό για όσους θέλουν να επενδύσουν στην ελαιοκαλλιέργεια».
Όσον αφορά το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας, ο κ. Χαραλαμπόπουλος επεσήμανε ότι «η ελιά θα δεχθεί πιέσεις στην Ελλάδα, οι οποίες θα είναι πιο έντονες σε περιοχές που σήμερα παράγουν καλό λάδι. Θεωρείται δεδομένο ότι οι μεγαλύτερες πιέσεις θα επικεντρωθούν στη Νοτιοδυτική Πελοπόννησο και την Κρήτη. Η ελιά θα στρεσαριστεί λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας και της αλλαγής στον κύκλο των βροχοπτώσεων.
Επίσης, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η ελιά αποτελεί ένα από τα τελευταία “οχυρά” της γεωργίας στην Ελλάδα. Αν πάψει αυτή η καλλιέργεια σε μια περιοχή, τότε η περιοχή πιθανότατα θα εγκαταλειφθεί από τους αγρότες».
«Βασική προτεραιότητα η ύπαρξη νερού»
Κλείνοντας, ο καθηγητής του ΓΠΑ τόνισε ότι είναι ανάγκη η πληροφορία που προκύπτει μέσα από αυτές τις μελέτες να φτάνει μέσω των γεωπόνων στον άμεσα ενδιαφερόμενο, δηλαδή τον παραγωγό, ο οποίος με τη σειρά του «πρέπει να θέσει ως βασική προτεραιότητα την ύπαρξη νερού, ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις συνθήκες που θα αλλάξουν».
