Έχει… ψωμί για την Ελλάδα η αγορά αρτοσκευσμάτων των ΗΠΑ

Πίτες, σφολιατοειδή, αλλά και πρώτες ύλες στην πρώτη γραμμή των ελληνικών εξαγωγών

των Ελένης Ριζάκη, Γιάννη Τσατσάκη

Σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης για τις ελληνικές εξαγωγές παρασκευασμάτων αρτοποιίας στις HΠΑ καταγράφονται σε κλαδική έρευνα, που δημοσίευσε πρόσφατα το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) του προξενείου της χώρας μας στη Νέα Υόρκη.

Μάλιστα, από τα στατιστικά στοιχεία που παρατίθενται για τη χρονική περίοδο 2017 – 2021, αναδεικνύονται εντυπωσιακά άλματα στις εισαγωγές προϊόντων του κλάδου από τη χώρα μας, τη στιγμή που η συγκεκριμένη αγορά αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια. Με βάση αυτό το δεδομένο, το γραφείο εκτιμά ότι πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες ενίσχυσης των εξαγωγών ελληνικών αρτοπαρασκευασμάτων αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, το αποτύπωμα που έχει καταφέρει να αφήσει το ελληνικό στοιχείο στον χώρο της εστίασης.

Επίσης, τα ελληνικά προϊόντα μπορούν να προωθηθούν στο πλαίσιο της μεσογειακής διατροφής, η οποία τυγχάνει αναγνώρισης στις ΗΠΑ. Σε αυτό συμβάλλει ο μεγάλος αριθμός πολιτών/καταναλωτών μεσογειακής καταγωγής, που είναι εξοικειωμένοι με αυτού του είδους τη διατροφή, αλλά και η δημοφιλία της σε πόλεις και πολιτείες με μεγάλους πληθυσμούς υψηλού εισοδηματικού και μορφωτικού επιπέδου, όπως η Νέα Υόρκη, η Μασαχουσέτη και η Νέα Αγγλία, οι οποίοι την επιλέγουν λόγω του οφέλους της στην υγεία.

Τρεις φορές πάνω οι εξαγωγές σε πέντε χρόνια

Από το 2017 έως και το 2021, η αξία των ελληνικών εξαγωγών αρτοπαρασκευασμάτων στις ΗΠΑ τριπλασιάστηκε, καθώς από τα 7,8 εκατ. δολάρια το 2017 εκτοξεύτηκε το 2021 στα 24,6 εκατ. δολάρια. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στην 22η θέση μεταξύ των προμηθευτών αρτοπαρασκευασμάτων στις ΗΠΑ, εξακολουθώντας πάντως να αντιπροσωπεύει μικρό ποσοστό στο σύνολο των εισαγωγών της χώρας (0,3%). Ο κύριος όγκος των τελευταίων προέρχεται από τις όμορες χώρες, Καναδά και Μεξικό, που αθροιστικά φτάνουν το 70%.

Ενθαρρυντική εικόνα προκύπτει και από τα στοιχεία που αφορούν την αξία των ελληνικών εξαγωγών πρώτων υλών για την παραγωγή αρτοσκευασμάτων, όπως ζυμάρια και άλλα μείγματα που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής και μπισκοτοποιίας, κυρίως στα πρώτα στάδια της παραγωγής. Ειδικότερα, το 2017, η αξία αυτών των εξαγωγών ήταν στα 40.000 δολάρια, όμως, το 2021 ανήλθε σε 529.000 δολάρια. Βέβαια, αυτήν τη στιγμή, οι πρώτες ύλες που προέρχονται από Ελλάδα αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,4% του συνόλου των εισαγόμενων πρώτων υλών στις ΗΠΑ. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το γεγονός ότι και σε αυτή την υποκατηγορία διαφαίνεται σημαντική δυναμική και αυξημένη προτίμηση στις ελληνικές πρώτες ύλες.

Η πλειονότητα των πωλήσεων του κλάδου αφορά τα παρασκευάσματα άρτου που, βάσει των στοιχείων των τελευταίων χρόνων, αντιπροσωπεύουν το 40% των συνολικών πωλήσεων ετησίως. Από αυτό, το 10% αφορά πίτες και το 30% προϊόντα άρτου με προζύμι. Η κατηγορία των κέικ καταλαμβάνει το 29% περίπου των συνολικών πωλήσεων, ενώ τα διάφορα γλυκίσματα περίπου το 25%. Τέλος, τα κατεψυγμένα αρτοσκευάσματα (κατηγορία σημαντικού ενδιαφέροντος για τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς περιλαμβάνει και τις σφολιάτες) και τα άλλα μείγματα παρασκευής γλυκών καταλαμβάνουν μικρότερα μερίδια της αγοράς του κλάδου, με ποσοστά μεταξύ 3% και 4%.

Μεγαλώνει διαρκώς η «πίτα» της αγοράς

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που παραθέτει η έρευνα, από το 2022 έως το 2024 προβλέπεται περαιτέρω ανάπτυξη για την αμερικανική αγορά αρτοσκευασμάτων στις ΗΠΑ. Ειδικότερα, φέτος, η αξία της συνολικά εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 61,982 δισ. δολάρια, ενώ αναμένεται να φτάσει τα 63,264 δισ. δολάρια το 2024. Ο άρτος και οι υποκατηγορίες του (πίτες και άρτος με προζύμι) θα είναι και φέτος η μεγαλύτερη υποκατηγορία, με τις πωλήσεις να ανέρχονται φέτος σε 24,677 δισ. δολάρια. Ακολουθούν τα γλυκίσματα από ζύμη – κέικ (17,867 δισ. δολάρια), τα γλυκίσματα (15,706 δισ. δολάρια), τα κατεψυγμένα αρτοσκευάσματα (2,277 δισ. δολάρια) και τα μείγματα παρασκευής γλυκών (1,821 εκατ. δολάρια).

Για τις τελευταίες δύο κατηγορίες, πάντως, διαφαίνεται μια πτωτική τάση μέχρι το 2024 στις πωλήσεις τους. Κάτι τέτοιο εξηγείται από το γεγονός πως οι καταναλωτικές προτιμήσεις των πολιτών στις ΗΠΑ επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην υγιεινή διατροφή, με αποτέλεσμα να στρέφονται κυρίως σε φρέσκα τρόφιμα και σε προϊόντα που παρασκευάζονται με φρέσκα συστατικά.

Αντίθετα, για τις υπόλοιπες κατηγορίες αναμένεται άνοδος των πωλήσεων μέχρι το 2024 με τα παρασκευάσματα άρτου να παραμένουν στην πρώτη θέση. Δεδομένου πως σε αυτή την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται και οι πίτες, διακρίνονται σημαντικές προοπτικές για την Ελλάδα στον συγκεκριμένο κλάδο.

Εισαγωγές αρτοσκευασμάτων στις ΗΠΑ 2017 – 2021 (USDA)

Πηγή: usatradeonline.gov, Επεξεργασία: Γραφείο ΟΕΥ Ν. Υόρκης

Ευνοϊκό το περιβάλλον για την είσοδο νέων παικτών

Στον κλάδο αρτοσκευασμάτων των ΗΠΑ δεν δραστηριοποιούνται μεγάλες επώνυμες εταιρείες, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής και των πωλήσεων προέρχεται από επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους για τα δεδομένα της αγοράς. Ειδικότερα, το 50% των αρτοσκευασμάτων παράγεται σε επίπεδο βιοτεχνίας, από τοπικά καταστήματα και ο βαθμός συγκέντρωσης σε μεγάλες αλυσίδες παραγωγής αρτοσκευασμάτων είναι εξαιρετικά μικρός. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 οι τρεις μεγαλύτεροι παραγωγοί αρτοσκευασμάτων δεν συγκέντρωναν πάνω από το 12% της αγοράς. Αυτό το περιβάλλον ευνοεί την είσοδο νέων προϊόντων στην αγορά.

Οι πωλήσεις των προϊόντων του κλάδου πραγματοποιούνται, πρωτίστως, από υπεραγορές (hyper & super markets) και, δευτερευόντως, από μικρότερα καταστήματα λιανικής πώλησης τοπικής εμβέλειας (mini markets, αρτοποιεία, παντοπωλεία). Περίπου το 1,6% των πωλήσεων διενεργείται από e-shops και καταστήματα χωρίς μόνιμη έδρα (υπαίθριες αγορές).

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι, αν και τα προϊόντα ζύμης αποτελούν τη μεγαλύτερη υποκατηγορία, οι πωλήσεις του συσκευασμένου και μη πλατέως άρτου έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό μπορεί, εν μέρει, να οφείλεται στο αυξανόμενο ενδιαφέρον του καταναλωτικού κοινού για την ξένη κουζίνα, η οποία περιλαμβάνει άρτους, όπως οι τορτίγιες και οι πίτες (ελληνικής, αραβικής και άλλων προελεύσεων), αλλά και στην ένταξη των παρασκευασμάτων αρτοποιίας στο μενού των εστιατορίων.