Φορολογία: Ο χάρτης του αγροτικού εισοδήµατος µε βάση τις δηλώσεις του 2019

Ενδιαφέροντα στοιχεία για την εξέλιξη, αλλά και την κατανομή του αγροτικού εισοδήματος στη χώρα μας προκύπτουν από τα στατιστικά των περσινών φορολογικών δηλώσεων φυσικών προσώπων, που δημοσιοποίησε πριν από λίγες μέρες η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων που πραγματοποίησε η «ΥΧ», τα αγροτικά εισοδήματα που δήλωσαν πέρυσι τόσο οι επαγγελματίες του κλάδου (αυτοί δηλαδή που έχουν ως κύρια πηγή βιοπορισμού την πρωτογενή δραστηριότητα) όσο και οι ετεροεπαγγελματίες (μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.λπ.) ήταν μειωμένα κατά περίπου 137 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν (σ.σ. δηλώσεις 2018 για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2017). Αυτά, τη στιγμή που το δηλωθέν εισόδημα από όλα τα φυσικά πρόσωπα αυξήθηκε κατά 1,612 δισ. ευρώ στα 75,224 δισ. ευρώ, ενώ το φορολογητέο (λόγω και της προσαύξησης των τεκμηρίων) κατά 1,238 δισ. ευρώ στα 81,629 δισ. ευρώ.

Το αγροτικό εισόδημα με… μια ματιά 
(σε εκατ. ευρώ)

Ειδικότερα, το σύνολο των αγροτικών εισοδημάτων, που δηλώθηκαν το 2019 από 479.884 φορολογούμενους, ανήλθε σε 1,251 δισ. ευρώ έναντι 1,388 δισ. ευρώ από 502.487 φορολογούμενους το 2018. Οι έχοντες την αγροτική δραστηριότητα ως κύρια πηγή εισοδήματός τους ανήλθαν σε 317.557 και δήλωσαν αγροτικά εισοδήματα συνολικού ύψους 1,073 δισ. ευρώ, όταν το 2018 ήταν 329.497 και είχαν δηλώσει αγροτικά εισοδήματα 1,188 δισ. ευρώ. Εκτός από τα εισοδήματα δηλαδή, μειώθηκε και ο αριθμός των φυσικών προσώπων που έχουν ως βασική απασχόλησή τους τον πρωτογενή τομέα.

Πτωτικά κινήθηκαν όμως και τα αγροτικά εισοδήματα που δήλωσαν οι ετεροεπαγγελματίες, όσοι δηλαδή έχουν έσοδα από γεωργική/κτηνοτροφική δραστηριότητα χωρίς, ωστόσο, αυτή να αποτελεί τη βασική πηγή εισοδήματός τους. Πιο αναλυτικά, από συνταξιούχους δηλώθηκαν το 2019 κάτι παραπάνω από 96,405 εκατ. ευρώ αγροτικού εισοδήματος, όταν το 2018 το αντίστοιχο ποσό ξεπέρασε τα 109,916 εκατ. ευρώ.

Φορολογητέο αγροτικό εισόδημα ανά κατηγορία επαγγέλματος (σε εκατ. ευρώ)

Ομοίως, οι ελεύθεροι επαγγελματίες εμφάνισαν πέρυσι 46,315 εκατ. ευρώ αγροτικών εισοδημάτων από 51,121 εκατ. ευρώ έναν χρόνο πριν, οι μισθωτοί 33,914 εκατ. ευρώ από 37,162 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισοδηματίες 1,272 εκατ. ευρώ από 1,329 εκατ. ευρώ το 2018.

Από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ακόμα ότι οι 317.517 φορολογούμενοι που βιοπορίζονται πρωτίστως από τον πρωτογενή τομέα εμφάνισαν το 2019 συνολικό εισόδημα 3,112 δισ. ευρώ, στο οποίο, ωστόσο, προστέθηκαν άλλα 408,32 εκατ. ευρώ λόγω τεκμηρίων διαβίωσης, με αποτέλεσμα το συνολικό φορολογητέο τους εισόδημα να ανέλθει σε 3,52 δισ. ευρώ.

Από αυτά, όπως προαναφέρθηκε, τα 1,073 εκατ. ευρώ προήλθαν από αγροτική δραστηριότητα, όμως το μεγαλύτερο μέρος, ήτοι 1,636 δισ. ευρώ, αφορούσε εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες (κυρίως) και ναυτιλία. Μετά τις προβλεπόμενες μειώσεις, ο τελικός φόρος που τους αναλογούσε ανήλθε σε 254,436 εκατ. ευρώ και, συνυπολογίζοντας το «πέναλτι» λόγω μη συλλογής του απαιτούμενου αριθμού αποδείξεων που επιβλήθηκε σε κάποιους, ο τελικός φορολογικός «λογαριασμός» έφτασε τα 258,663 εκατ. ευρώ.

Τα τελευταία αντιστοιχούν σε ένα μικρό ποσοστό (περίπου 3%) των 8,4 δισ. ευρώ συνολικού φόρου που βεβαιώθηκε πέρυσι στα νοικοκυριά. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων πιάστηκαν, σύμφωνα πάντα με την ΑΑΔΕ, συνολικά 110.645 φορολογούμενοι που ασκούν αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.

Η διαστρωμάτωση του αγροτικού εισοδήματος

Λιγότερο τέλος επιτηδεύματος

Η μείωση του συνολικού αγροτικού εισοδήματος είχε ως συνέπεια να μειωθούν αντίστοιχα και οι επιβαρύνσεις που έχουν να κάνουν με την εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος, όπως επίσης και τα ποσά που αφορούσαν την προκαταβολή φόρου του επόμενου έτους. Ειδικότερα, το τέλος επιτηδεύματος, που βεβαιώθηκε σε φορολογούμενους με αγροτικά εισοδήματα το 2019, για το προηγούμενο φορολογικό έτος ήταν 27,859 εκατ. ευρώ, όταν έναν χρόνο πριν έφτανε τα 31,416 εκατ. ευρώ. Η δε εισφορά αλληλεγγύης που κλήθηκαν να καταβάλουν ήταν 25,773 εκατ. ευρώ από 26,929 εκατ. ευρώ. Τέλος, η προκαταβολή φόρου διαμορφώθηκε σε 59,237 εκατ. ευρώ από 72,630 εκατ. ευρώ το 2018.

Σημειωτέον εδώ ότι ένας σημαντικός αριθμός φορολογουμένων με αγροτικά εισοδήματα δεν κατάφερε να συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσό ηλεκτρονικών αποδείξεων, με συνέπεια να χρεωθεί με επιπλέον φόρο 1,204 εκατ. ευρώ, ποσό που πάντως ήταν μικρότερο των 1,941 εκατ. ευρώ με το οποίο επιβαρύνθηκαν για τον ίδιο λόγο το 2018.

Όσον αφορά τη διαστρωμάτωση των αγροτικών εισοδημάτων, δεν παρατηρείται κάποια ουσιώδης μεταβολή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία κινείται κάτω από τα 10.000 ευρώ. Ειδικότερα, από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι για το 95,6% των φορολογουμένων που δήλωσαν πέρυσι κάποιο αγροτικό εισόδημα αυτό ήταν μικρότερο των 10.000 ευρώ, ενώ μέχρι 20.000 ευρώ δήλωσε το 99,2%.

Στην Κεντρική Μακεδονία η μερίδα του λέοντος

Σε γεωγραφικό επίπεδο, από τα συνολικά 1,251 δισ. ευρώ αγροτικού εισοδήματος που δηλώθηκαν πέρυσι, το υψηλότερο εμφανίστηκε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και διαμορφώθηκε σε 261,211 εκατ. ευρώ.

Το δεύτερο υψηλότερο εντοπίστηκε στην Πελοπόννησο με 179,201 εκατ. ευρώ, ενώ το τρίτο στη Θεσσαλία με 167,524 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν η Κρήτη με 124,152 εκατ. ευρώ, η Ανατολική Μακεδονία-Θράκη με 119,754 εκατ. ευρώ και η Δυτική Ελλάδα με 116,954 εκατ. ευρώ. Η κατάταξη παραμένει ίδια και όταν η «χαρτογράφηση» γίνεται με βάση το συνολικό εισόδημα (από κάθε πηγή δηλαδή) των 317.557 φορολογουμένων των οποίων η βασική επαγγελματική δραστηριότητα είναι η αγροτική.

Το υψηλότερο δηλωθέν εισόδημα καταγράφηκε στην Κεντρική Μακεδονία με 575,917 εκατ. ευρώ, με τη συγκεκριμένη περιφέρεια να εμφανίζει και το μεγαλύτερο πλήθος δηλώσεων (61.811), όπως επίσης και τον υψηλότερο συνολικό φόρο που έφτασε τα 41,512 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο υψηλότερο εισόδημα εμφανίστηκε στην Πελοπόννησο με 378,674 εκατ. ευρώ από 36.359 δηλώσεις και συνολικό φόρο 30,901 εκατ. ευρώ, ενώ το τρίτο στη Θεσσαλία με 363,552 εκατ. ευρώ από 38.187 δηλώσεις και φόρο 25,114 εκατ. ευρώ.

Το συνολικό εισόδημα που δήλωσαν για το 2018 οι έχοντες ως
κύρια πηγή βιοπορισμού την αγροτική δραστηριότητα ανά περιφέρεια

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Υπαιθρος Χώρα” που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή 23 Οκτωβρίου