Γεωργία και τρόφιμα πάνε μαζί, «παραδέχεται» πλέον η ΕΕ
Τη στιγμή που η συλλογή στο βαμβάκι και ο θεριζοαλωνισμός στο καλαμπόκι βρίσκονται σε εξέλιξη, οι ανταποκρίσεις της «ΥΧ» από σημαντικά παραγωγικά κέντρα σκιαγραφούν ένα κλίμα φόβου και διάχυτης απογοήτευσης μεταξύ των παραγωγών. Κλιματική αλλαγή και εντομολογικοί εχθροί έχουν καταβαραθρώσει τις φετινές αποδόσεις σε αμφότερες τις καλλιέργειες, ενώ οι εμπορικές πράξεις σκιαγραφούν ανεπαρκείς μεσοσταθμικές τιμές παραγωγού, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για το μέλλον της δραστηριότητας.
Στο καλαμπόκι, ήδη ήχησε το πρώτο «καμπανάκι» κινδύνου για πιθανή απώλεια της Συνδεδεμένης Ενίσχυσης, σε περίπτωση που η παραγωγή δεν πιάσει το όριο αποδόσεων, ενώ οριακά αναμένεται να καλυφθεί η ελάχιστη ηρτημένη στο βαμβάκι. Σαν να μην έφταναν αυτά, οι παραγωγοί βρίσκονται αντιμέτωποι και με διογκωμένα κόστη, λόγω των έκτακτων αναγκών που υπάρχουν (επιπλέον αρδεύσεις, ψεκασμοί κατά εχθρών κ.ά.). Με τις τιμές εκκίνησης για άλλη μια φορά να μη βοηθούν, οι αγρότες είναι αδύνατον να καλύψουν τα έξοδά τους.
Παρόμοια εικόνα έχει διαμορφωθεί και στο μέτωπο της αμπελουργίας, όπου ο πρώιμος τρύγος ολοκληρώνεται εν μέσω απογοήτευσης για τη φτωχή –λόγω καύσωνα και λειψυδρίας– παραγωγή, η οποία κατά τόπους έχει βρεθεί σε πρωτοφανώς χαμηλά επίπεδα.
Η κλιματική αλλαγή προβάλλει ξεκάθαρα ως ο εχθρός για τον κόσμο της υπαίθρου. Αυτό φαίνεται να το γνωρίζουν από πρώτο χέρι και οι ίδιοι οι παραγωγοί. Στην Ανατολική Μακεδονία, αγροτικοί σύλλογοι συνέταξαν επιστολή προς την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και του ΕΛΓΑ, στην οποία επισημαίνουν τα σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες εξαιτίας της κλιματικής κρίσης και ψέγουν την αδράνεια της πολιτείας να τους αποζημιώσει. Μιλώντας στην «ΥΧ», ζητούν τη διαμόρφωση ενός χρηματοδοτικού εργαλείου από την ΕΕ, ειδικά προορισμένου για τον ευρωπαϊκό Νότο, που πλήττεται σφοδρότερα από τα ακραία φαινόμενα. Ως μονόδρομος, επίσης, προβάλλει η ευφυής γεωργία, οι δοκιμασμένες λύσεις της οποίας παρουσιάζονται για ακόμη μια φορά στις σελίδες της εφημερίδας μας.
Οι παραπάνω προκλήσεις οριοθετούν την προοπτική του πρωτογενούς τομέα σήμερα και επηρεάζουν τη χάραξη πορείας για το αύριο. Με το βλέμμα στο μέλλον, που πρέπει να διασφαλιστεί, αν θέλουμε να συνεχίσει να υπάρχει… παρόν, το σημερινό φύλλο φιλοξενεί περιεκτικό, χρηστικό άρθρο του γενικού γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, Κώστα Μπαγινέτα, ο οποίος προβαίνει σε έναν πρώτο σχολιασμό της έκθεσης της ΕΕ για τον Στρατηγικό Διάλογο για το Μέλλον της Γεωργίας μετά το 2027.
Όπως αναφέρει ο κ. Μπαγινέτας, στο πλαίσιο των εργασιών του Στρατηγικού Διαλόγου, πραγματοποιήθηκε μια προσπάθεια να εντοπιστούν εκείνοι οι τρόποι που θα προαγάγουν τη συμπόρευση της γεωργίας και του φυσικού περιβάλλοντος με αμοιβαία επωφελή τρόπο, θεωρώντας τη γεωργία –και κατ’ επέκταση το αγροτικό εισόδημα και τη στήριξή του– ως αναπόσπαστο μέρος ολόκληρου του διατροφικού συστήματος, όπως και είναι δηλαδή. Σύμφωνα με τα γραφόμενά του, τα επιφανή μέλη του Διαλόγου οραματίζονται μια κοινή προοπτική για τον κλάδο της γεωργίας και των τροφίμων και, βάσει αυτού του οράματος, προχωρούν στις συστάσεις τους για την ευρωπαϊκή χάραξη πολιτικής, αναγνωρίζοντας τη διαφορετικότητα και την πολυπλοκότητα των αγροδιατροφικών συστημάτων.
Ευθυγραμμισμένες, άλλωστε, με αυτήν τη νέα προσέγγιση (σ.σ. αντίληψης της γεωργίας και των τροφίμων ως ενός ενιαίου συνόλου) είναι οι αρμοδιότητες του νέου Ευρωπαίου επιτρόπου Γεωργίας, Κρίστοφ Χάνσεν, το χαρτοφυλάκιο του οποίου θα περιλαμβάνει, πλέον, για πρώτη φορά, και τα τρόφιμα – αλλά όχι στο εξής την ευζωία των ζώων.
Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι τις ενστάσεις της πάνω στη διαδικασία του Στρατηγικού Διαλόγου μοιράζεται μαζί μας η δεξαμενή σκέψης FARM EUROPE, αμφισβητώντας το κατά πόσο η γραμμή που τηρεί η έκθεση θα μπορέσει να μετουσιωθεί σε ένα σαφές σχέδιο για οικονομική ανάπτυξη. Γεγονός που αφήνει να πλανώνται ερωτηματικά για το κατά πόσο θα μπορέσει να επιλυθεί εν τέλει το φλέγον ζήτημα του προϋπολογισμού της επόμενης ΚΑΠ.