Γκάζωσαν λόγω Brexit οι εξαγωγές του πελτέ

Με κατακόρυφη αύξηση στις εξαγωγές του πελτέ και των υπόλοιπων προϊόντων ντομάτας, οι οποίες μάλιστα ξεπέρασαν και τις εντυπωσιακές, ελέω πρώτου lockdown, «επιδόσεις» των μηνών Μαρτίου-Απριλίου, έκλεισαν το τελευταίο τρίμηνο του 2020 oι εγχώριοι μεταποιητές βιομηχανικής.

Ήδη, από τα μέσα του καλοκαιριού και μετά, είχε καταγραφεί μια ανοδική τάση στις παραγγελίες των αλυσίδων, οι οποίες έσπευσαν να… λάβουν τα μέτρα τους, στοκάροντας εμπορεύματα ενόψει του δεύτερου κύματος της πανδημίας και των συνακόλουθων περιοριστικών μέτρων. Από τις αρχές του φθινοπώρου και μετά, όμως, άρχισε να μπαίνει στο κάδρο και ο παράγοντας Brexit, αφού ο φόβος μιας «άτακτης» εξόδου από την ΕΕ, με ό,τι αυτό θα συνεπαγόταν (π.χ. δασμοί), ώθησε τους περισσότερους πελάτες των ελληνικών επιχειρήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο να επισπεύσουν τις φορτώσεις τους.

Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται καθαρά στα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα ο εξειδικευμένος ιστότοπος tomatonews και τα οποία προέρχονται από την Trade Data Monitor LLC, αλλά και πηγές της αγοράς (Πίνακας 1). Σύμφωνα με αυτά, οι ελληνικές εξαγωγές ντοματοπελτέ τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν σαφώς αυξημένες σε σύγκριση με τους ίδιους μήνες το 2019, φτάνοντας τους 2.744, 2.757 και 2.916 τόνους αντίστοιχα. Η μεγάλη διαφορά, ωστόσο, εντοπίζεται τον Οκτώβριο, οπότε και διαμορφώθηκαν στους 4.193 τόνους (από 2.838 τόνους έναν χρόνο πριν), αρκετά υψηλότερα δηλαδή από τους 3.651 τόνους του Μαρτίου και τους 3.178 τόνους του Απριλίου που ήταν και η περίοδος των πρώτων lockdown.

«Είναι γεγονός ότι η ένταση που είδαμε στις παραγγελίες τους τελευταίους μήνες σχετίζεται κυρίως με τις εξελίξεις γύρω από το Brexit», εξηγεί στην «ΥΧ» ο Δημήτρης Νομικός, επικεφαλής του ομώνυμου ομίλου και πρώην πρόεδρος του WPTC. «Μη γνωρίζοντας αν τελικά η χώρα τους θα πάει σε ένα ‘‘hard Brexit’’, όπως πολλοί φοβόντουσαν τότε, ή σε μια έξοδο με εμπορική συμφωνία, οι Βρετανοί αγοραστές αποφάσισαν να προμηθευτούν νωρίτερα τα εμπορεύματά τους.

Στην ουσία, δηλαδή, φόρτωσαν στοκ δύο και τριών μηνών πριν από το τέλος του έτους και αυτό είναι κάτι που θα φανεί και στα στοιχεία του τελευταίου διμήνου του 2020, όταν θα είναι διαθέσιμα», προσθέτει. Ο ίδιος σημειώνει ότι ο δεύτερος γύρος των lockdown στην Ελλάδα και στις περισσότερες χώρες του κόσμου δεν είχε για τις επιχειρήσεις του κλάδου την ίδια επίπτωση με το πρώτο, κάτι που βέβαια ήταν εν πολλοίς αναμενόμενο: «Υπήρξε μια ελαφρώς αυξημένη ζήτηση, κυρίως από τα σούπερ μάρκετ που θέλησαν να ενισχύσουν τα αποθέματά τους, δεν θα έλεγα όμως ότι ήταν κάτι το ιδιαίτερο».

Η επόμενη μέρα

Η επίτευξη τελικά συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Μεγάλης Βρετανίας για τους όρους που θα διέπουν τις εμπορικές σχέσεις των δύο μερών την επόμενη μέρα του Brexit μπορεί να απέτρεψε τα χειρότερα, δεν παύει όμως να φέρνει τους Έλληνες εξαγωγείς μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. «Το καλό είναι ότι οι φορτώσεις προς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επιβαρύνονται με δασμούς εισαγωγής. Όμως, το κακό είναι ότι θα πρέπει να περνούν από τις τυπικές διαδικασίες που ισχύουν για κάθε εμπόρευμα που κατευθύνεται σε τρίτη χώρα», υπογραμμίζει ο κ. Νομικός. «Αυτό σημαίνει εκτελωνισμός τόσο εδώ όσο κι εκεί, όπως επίσης και προσκόμιση εκ μέρους μας στα τελωνεία ενός αποδεικτικού παραλαβής (proof of delivery) που πιστοποιεί ότι το εμπόρευμα πήγε τελικά στον πελάτη.

Όλα αυτά έχουν ένα οικονομικό και χρονικό κόστος, για το οποίο δεν ξέρω αν ο δικός μας, αλλά και άλλοι εξαγωγικοί κλάδοι της χώρας μας είναι έτοιμοι», συμπληρώνει ο ίδιος.