IAHA IFOAM: Ποικιλομορφία και ανθεκτικότητα μεταξύ των στρατηγικών για το μέλλον της ευρωπαϊκής βιολογικής κτηνοτροφίας

Υποστηρίζοντας ότι η ποικιλομορφία, και όχι μόνο για τα βιολογικά, είναι το κλειδί για τη μελλοντική ανάπτυξη, οι συμμετέχοντες στο διαδικτυακό συνέδριο της Διεθνούς Συμμαχίας για την Κτηνοτροφία της IFOAM (IAHA) ανέπτυξαν τις προοπτικές και τις τρέχουσες προκλήσεις για την ευρωπαϊκή βιολογική κτηνοτροφία. Προοπτικές, όμως, που θα πρέπει να συνοδεύονται από σχετικές πολιτικές και θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε και σπαταλάμε τρόφιμα ευρέως σαν κοινωνία.

Αντιμετωπίζοντας τις τρέχουσες περιβαλλοντικές προκλήσεις παγκοσμίως, η κτηνοτροφία πρέπει να βρει νέες ισορροπίες, ώστε να μπορέσει να συνεισφέρει βιώσιμα και προς τη σωστή κατεύθυνση, αναφέρει η IAHA, παρουσιάζοντας τις εργασίες του συνεδρίου, στο οποίο συνέβαλαν συντονιστές και συμμετέχοντες από πολλά διαφορετικά ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, αλλά και η ερευνήτρια Mette Vaarst, του Πανεπιστημίου Aarhus στη Δανία, με το πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο της για τη βιολογική εκτροφή.

Στο συνέδριο αναπτύχθηκαν εμπειρίες από πρότζεκτ που καλύπτουν πολλά είδη ζώων, παρέχοντας προοπτικές και σκέψεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, ενώ συζητήθηκαν και οι άξονες στρατηγικής για τη μελλοντική ανάπτυξη της βιολογικής κτηνοτροφίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Διευκρινίζεται, δε, ότι παρόλο που στο συνέδριο δόθηκε έμφαση στις γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες, στα γουρούνια και στα κοτόπουλα, δεδομένου ότι και τα ερευνητικά έργα της CORE Organic εστίαζαν εκεί, ανάλογες προοπτικές και ευκαιρίες μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλα είδη, όπως τα ψάρια και οι μέλισσες.

Οι αξίες που είναι προσαρμόσιμες και σχετίζονται με διαφορετικά περιβάλλοντα, αγκαλιάζοντας ποικιλομορφία και ανθεκτικότητα, μπορούν να καθοδηγήσουν τις εξελίξεις προς τις κτηνοτροφικές πρακτικές, οι οποίες αντιτίθενται στη συμβατική εντατικοποίηση της γεωργίας, υπό τη λογική «ένα μοντέλο ταιριάζει σε όλους», που ασκεί αδικαιολόγητη πίεση σε ζώα και ανθρώπους, υποστηρίζει η Συμμαχία. Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, η IAHA εξηγεί ότι πολλές από τις βασικές προκλήσεις του κλάδου παγκοσμίως αποτελούν φιλοδοξίες της βιολογικής γεωργίας.

Με βάση όσα συζητήθηκαν, αναφέρονται οι τέσσερις στρατηγικές κατηγορίες (ποικιλομορφία, ολοκλήρωση, ανθεκτικότητα και επικοινωνία), η έμφαση στις οποίες θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα συστήματα γεωργίας και διατροφής, διατηρώντας ταυτόχρονα ανοιχτό τον διάλογο για τις συνθήκες εμπλοκής των ζώων στην εκτροφή με τρόπο που να επιτρέπει σε εκείνα και στον άνθρωπο να συμβάλουν στην υγεία του πλανήτη.

Από τις συζητήσεις προέκυψαν έξι βασικές προτάσεις στρατηγικής για το μέλλον της ευρωπαϊκής βιολογικής κτηνοτροφίας, κάθε μία εκ των οποίων εφαρμόζεται διαφορετικά σε κάθε είδος. Προτάσεις που προωθούν καινοτόμους τρόπους σκέψης για ένταξη των ζώων σε αγροκτήματα και φυσικά τοπία, εν αντιθέσει με την αυξανόμενη εξειδίκευση και εκβιομηχάνιση του τελευταίου μισού αιώνα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

α) Η ενσωμάτωση διαφοροποιημένων συστημάτων πολλαπλών ειδών, με την ποικιλομορφία να θεωρείται ότι συμβάλλει στη βελτίωση πτυχών της βιωσιμότητας.

β) Η εύρεση νέων δυνατοτήτων για εγχώριες πρωτεϊνούχες ζωοτροφές, καθώς παρά τις δυνατότητες καλλιέργειας η βιολογική εκτροφή συχνά βασίζεται σε εισαγόμενης προέλευσης.

γ) Η υιοθέτηση της ανθεκτικότητας στον πυρήνα της αρχής της υγείας και της ανάπτυξης στρατηγικών για τον περιορισμό των αντιβιοτικών.

δ) Η έμφαση στην κατάλληλη φυλή και αναπαραγωγή, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των πολλαπλών χρήσεων και των τοπικών φυλών.

Μέχρι και τη Βουλή των Λόρδων κινητοποίησαν οι εξαγωγές βιολογικών ενόψει Brexit

Επικαιροποίηση των συνομιλιών μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ, σχετικά με την αναζήτηση μιας συμφωνίας ισοδυναμίας για τα βιολογικά μετά το Brexit, ζητά η Βουλή των Λόρδων, καθώς οι παραγωγοί της χώρας φοβούνται ότι θα μπορούσαν να χάσουν την ευρωπαϊκή αγορά από τις εξαγωγές τους. Την ανησυχία του για το ζήτημα εξέφρασε με επιστολή του προς τη Βρετανίδα υπουργό Γεωργίας, Victoria Prentis, ο λόρδος Kinnoull, επικεφαλής της Βουλής των Λόρδων, ζητώντας σχετική ενημέρωση.

Εάν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ της χώρας και της ΕΕ πάνω στην ισοδυναμία των βιολογικών, αυτό θα έχει αποτέλεσμα η χώρα να καταταχθεί στο σχετικό παράρτημα του Ευρωπαϊκού Κανονισμού και τα βρετανικά σώματα ελέγχου θα πρέπει να αναγνωριστούν από την ΕΕ για τη συνέχιση της εμπορικής δραστηριότητας, επεσήμανε στην επιστολή του.

Οι παραγωγοί βρίσκονται ακόμη στο σκοτάδι σχετικά με το αν θα μπορούν να συνεχίσουν τις εξαγωγές των βιολογικών τους στην ΕΕ και στη Βόρεια Ιρλανδία μετά την πρώτη Ιανουαρίου του 2021, χωρίς τη διασφάλιση ισοδυναμίας, επισημαίνει το farmingUK. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε απώλεια της αξίας μίας premium αγοράς, καθώς τέτοια προϊόντα θα πωλούνται πλέον ως συμβατικά.

Το ζήτημα της διασφάλισης αμοιβαίας αναγνώρισης των βιολογικών κανονισμών με τη μορφή συμφωνίας ισοδυναμίας είναι το καλύτερο αποτέλεσμα, σύμφωνα με την Βρετανική Ένωση Αγροτών (NFU). Το γεγονός ότι ο βρετανικός κανονισμός βιολογικών πληροί τις απαιτήσεις του ισχύοντος ευρωπαϊκού βοηθά στην απλούστευση των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, χωρίς την αμοιβαία αναγνώριση, ένα περίπου 80% των Βρετανών βιοκαλλιεργητών θα αντιμετωπίσει την ανάγκη συμμόρφωσης με δύο κανονισμούς βιολογικών, τον ισχύοντα της ΕΕ αλλά και εκείνον που θα εφαρμοστεί το 2022, με σημαντικό πρόσθετο κόστος και κανονιστική επιβάρυνση, υποστηρίζει η οργάνωση.

Στο ίδιο πνεύμα, για αποκλεισμό εν μία νυκτί από την ευρωπαϊκή αγορά έκανε λόγο και ο Roger Kerr, πρόεδρος του Ομίλου Βιολογικών Φορέων Πιστοποίησης UKOCG.