Κάτω από το μισό πέφτει ο φόρος στις εξαγωγές ρωσικού σιταριού

Σε ισχύ ο νέος «κυμαινόμενος» εξαγωγικός δασμός που είχε προαναγγείλει η Μόσχα

Σε μείωση άνω του 50% των δασμών με τους οποίους επιβαρύνονται οι εξαγωγές μαλακού σιταριού προχωρά η Ρωσία, κίνηση που σε πρώτη φάση ενισχύει το εξαγωγικό μομέντουμ της χώρας, παράλληλα όμως αλλάζει για μία ακόμη φορά τα δεδομένα στη διεθνή αγορά.

Η μείωση της επιβάρυνσης προκύπτει από την εισαγωγή ενός νέου μεταβλητού δασμού, ο οποίος έρχεται να αντικαταστήσει τον οριζόντιο φόρο που είχε επιβληθεί από τις αρχές του έτους. Όπως είχε γράψει η «ΥΧ», στόχος του μέτρου εξαρχής ήταν να μπει φρένο στην άνοδο των τιμών στην εσωτερική αγορά και να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός.

Στις 15 Φεβρουαρίου, που ο φόρος τέθηκε για πρώτη φορά σε ισχύ, καθορίστηκε για το μαλακό σιτάρι στα 25 ευρώ/τόνο. Έναν μήνα μετά, δηλαδή στις 15 Μαρτίου, διπλασιάστηκε στα 50 ευρώ/τόνο ή, με τις τρέχουσες ισοτιμίες, στα 61 δολ./τόνο περίπου. Από τις αρχές Ιουνίου, ωστόσο, τη θέση του πήρε, όπως είχε προαναγγελθεί, ένας μεταβλητός ή «κυμαινόμενος» δασμός, ο οποίος προσδιορίζεται μέσω ενός αρκετά πολύπλοκου μηχανισμού.

Ειδικότερα, το ύψος του δασμού υπολογίζεται στο 70% της διαφοράς που προκύπτει αν αφαιρεθούν 200 δολάρια από μια «τιμή αναφοράς». Η τελευταία, με τη σειρά της, προκύπτει από τον εβδομαδιαίο μέσο όρο τιμών που εκδίδει το Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Μόσχας (MOEX).

Ρεκόρ τριετίας

Για το διάστημα 2-8 Ιουνίου, ο ιδιότυπος αυτός αλγόριθμος «δίνει» έναν δασμό 28 δολ./τόνο, που βεβαίως απέχουν πολύ από τα 61 που ίσχυαν μέχρι πρότινος. Σύμφωνα με την SovEcon, η εξέλιξη αυτή θα δώσει επιπλέον ώθηση στις ρωσικές εξαγωγές σιταριού, οι οποίες, παρά την αύξηση του κόστους που έφερε ο οριζόντιος φόρος, «τρέχουν» με υψηλούς ρυθμούς.

Ήδη στα τέλη Μαΐου οι εξαγωγές από την αρχή της εμπορικής σεζόν (Ιούλιος 2020) ανέρχονταν σε 35,2 εκατ. τόνους, σημειώνοντας αύξηση 7% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα έναν χρόνο πριν (32,9 εκατ. τόνοι).

Όπως αναφέρει στο Interfax ο επικεφαλής του κέντρου αναλύσεων Rusagrotrans, Igor Pavensky, τον Ιούνιο οι εξαγωγές αναμένεται να ξεπεράσουν τους 1 εκατ. τόνους και στο τέλος του μήνα να φτάσουν συνολικά τους 37,7 εκατ. τόνους, επίδοση η οποία θα είναι η δεύτερη καλύτερη μετά τους 42 εκατ. τόνους της περιόδου 2017-2018, που συνιστούν ιστορικό ρεκόρ. Για μία ακόμη χρονιά, η Αίγυπτος και η Τουρκία θα είναι οι κύριοι αγοραστές του ρωσικού σιταριού, με τις εκτιμήσεις να τοποθετούν τις εισαγωγές τους στους 8,1 εκατ. τόνους και 6,3 εκατ. τόνους αντίστοιχα.

Την περασμένη εβδομάδα, οι τιμές εξαγωγής για τα ρωσικά σιτάρια της νέας (δηλαδή της ερχόμενης) σοδειάς υποχώρησαν, ακολουθώντας την πτωτική πορεία προθεσμιακών συμβολαίων στο Σικάγο και στο Παρίσι (Εuronext). Σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία IKAR, την Παρασκευή 28 Μαΐου οι τιμές σε λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας για σιτάρι με πρωτεΐνη 12,5% και για παράδοση στο δεύτερο μισό του Ιουλίου διαμορφώνονταν στα 256 δολάρια/τόνο FOB από 260 ευρώ FOB μια εβδομάδα νωρίτερα.

Αυξήσεις για κριθάρι και καλαμπόκι

Ακόμα και σε αυτή την «κυμαινόμενη» μορφή του, στόχος του δασμού δεν είναι να διευκολύνει τις εξαγωγές, αλλά πρωτίστως να διασφαλίσει την αυτάρκεια της Ρωσίας και την προστασία της από τα σκαμπανεβάσματα των τιμών στη διεθνή αγορά. Άλλωστε, όπως είχαν επισημάνει από την πρώτη στιγμή αρκετοί αναλυτές, στην πράξη οι εξαγωγείς δεν θα είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν με ακρίβεια πόσο ακριβώς θα πληρώσουν παρά μόνο λίγες ώρες πριν από την αναχώρηση του φορτίου, γεγονός που αυξάνει την αβεβαιότητα.

Επιπλέον, όπως προκύπτει από τον μαθηματικό τύπο, στην περίπτωση που οι τιμές στη ρωσική αγορά πέσουν κάτω από τα 200 δολ./τόνο (π.χ. σε περίπτωση μεγάλης εγχώριας παραγωγής και προσφοράς), ο εξαγωγικός δασμός μηδενίζεται. Τέλος, σε αντίθεση με το μαλακό σιτάρι, η εφαρμογή του νέου μηχανισμού στο κριθάρι και στο καλαμπόκι οδηγεί σε αυξήσεις.

Έτσι, για το διάστημα 2-8 Ιουνίου. ο εξαγωγικός δασμός για το κριθάρι διαμορφώνεται στα 39,6 δολ./τόνο (από 12,2 δολ./τόνο μέχρι πρότινος) και στο καλαμπόκι στα 52,2 δολ./τόνο (από 35,6 δολ./τόνο).