Λιγοστεύει το ελαιόλαδο στην ΕΕ, παίρνουν την ανιούσα οι τιμές

Μειώσεις από 20% έως 30% προδιαγράφονται στην παραγωγή της Ισπανίας και της Ιταλίας

της Ελένης Ριζάκη

Τα κύματα καύσωνα φέτος έχουν πλήξει διάφορες χώρες της δυτικής Ευρώπης, γεγονός που, σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχών, έχει προκαλέσει προβλήματα στην παραγωγή πολλών προϊόντων, με ένα από αυτά να είναι το ελαιόλαδο.

Στην Ισπανία, πρώτη ελαιοπαραγωγό χώρα παγκοσμίως, αναμένεται σημαντικά μειωμένη παραγωγή σε σχέση με πέρυσι, κάτι που, εφόσον επιβεβαιωθεί, θα επηρεάσει σημαντικά και τις τιμές του προϊόντος. Όπως αναφέρει στο BBC ο Miguel Colmenero, διευθυντής εξαγωγών της Acesur, εταιρείας που προμηθεύει με ελαιόλαδο ιδιωτικής ετικέτας αλλά και με το δικό της brand (La Espanola) τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ της Μεγάλης Βρετανίας (Sainsbury’s, Tesco, Waitrose, Morrisons, Asda), η ισπανική παραγωγή προβλέπεται να ανέλθει φέτος στους 1 εκατ. τόνους, αισθητά μικρότερη σε σχέση με τους περσινούς 1,4 εκατ. τόνους.

Μάλιστα, ο ίδιος εκτιμά ότι ο ξηρός καιρός ενδεχομένως να επηρεάσει και τη σοδειά της επόμενης χρονιάς εφόσον, λόγω της έλλειψης νερού, τα δέντρα δεν καταφέρουν να αναπτύξουν νέα κλαδιά. Παρόμοια εικόνα δίνει και σχετικό δημοσίευμα της Guardian, που μιλάει για μείωση από 25% έως 30% σε ετήσια βάση.

Ακριβότερα τα νέα συμβόλαια

Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τον κ. Colmenero, θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του ελαιολάδου κατά 20%-25%. Σύμφωνα με τον ίδιο, ενδέχεται να υπάρχει μια καθυστέρηση τριών-τεσσάρων μηνών μέχρι η αύξηση αυτή να «περάσει» στο ράφι, καθώς αρκετές εταιρείες έχουν υπογράψει 12μηνα συμβόλαια με τα καταστήματα λιανικής. «Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αυξήσουν τις τιμές τους όταν ανανεώσουν τα συμβόλαια και εκεί οι καταναλωτές ενδέχεται να δουν αυξήσεις έως και 25%», σχολιάζει.

Στο μεταξύ, η ανοδική τάση στις τιμές ελαιολάδου ήδη αντικατοπτρίζεται σε διεθνείς δείκτες. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του BBC, τον Ιούλιο η τιμή αναφοράς της Mintec για το έξτρα παρθένο έφτασε στο υψηλότερο σημείο για το 2022, σημειώνοντας αύξηση 7,3% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα και 14,2% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Εξάλλου, σύμφωνα με την Guardian, η τιμή αναφοράς για το ισπανικό εξευγενισμένο ελαιόλαδο ανέβηκε τον Ιούνιο 8,3% συγκριτικά με την περσινή χρονιά.

Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών Assosia, στις αρχές Αυγούστου, η μέση τιμή του ελαιόλαδου ιδιωτικής ετικέτας στις τέσσερις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Αγγλίας ήταν αυξημένη κατά 50,2% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η μέση τιμή για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο ήταν επίσης αυξημένη κατά 28,5% σε ετήσια βάση. Στην Ιταλία, η μέση τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου διαμορφώνεται στα 4,197 ευρώ/κιλό ενώ πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι, όπως και στην περίπτωση της Ισπανίας, η παραγωγή της ενδέχεται φέτος να είναι μειωμένη από 20% έως 30%, λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών.

Στην Ελλάδα, όπως είχε αναφέρει σε πρόσφατο ρεπορτάζ η «ΥΧ», οι τιμές παραγωγού για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο αυξήθηκαν τον τελευταίο χρόνο 6% και οι τιμές καταναλωτή 16%, ωστόσο, σε αντίθεση με την Ισπανία και την Ιταλία, οι εκτιμήσεις για την νέα παραγωγή είναι αρκετά αισιόδοξες.

Ουκρανία: Κλειδί η διαθεσιμότητα του ηλιέλαιου

Σύμφωνα με τη Mintec, εφόσον οι ξηρές καιρικές συνθήκες συνεχιστούν, δεν αποκλείεται οι τιμές του ελαιολάδου να αυξηθούν ακόμα περισσότερο. Την τάση αυτή ενδεχομένως να συγκρατήσει η απελευθέρωση των εξαγωγών σιτηρών από την Ουκρανία, αφού θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των ποσοτήτων ηλιέλαιου, η μειωμένη διαθεσιμότητα των οποίων, όπως παραδέχεται και ο κ. Colmenero, συνέβαλε το προηγούμενο διάστημα «δραματικά» στην αύξηση των τιμών, καθώς αυξήθηκε η ζήτηση για ελαιόλαδο. Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση Βραχυπρόθεσμων Προοπτικών της Κομισιόν, την περίοδο 2022-2023 οι εκτάσεις που σπάρθηκαν με ηλίανθο στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 7,8% σε ετήσια βάση. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή παραγωγή ηλιελαίου προβλέπεται να αυξηθεί 6,9% σε ετήσια βάση (βλ. διάγραμμα)και να ξεπεράσει, για πρώτη φορά από το 2017, τους 32,1 εκατ. τόνους.