Σύμφωνα με νέα μελέτη, η μεσογειακή διατροφή βοηθά στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης. Μάλιστα, εφόσον συνδυαστεί με περιορισμένο αριθμό πρόσληψης θερμίδων ημερησίως και ήπια άσκηση, συμβάλλει στη μείωση του σπλαχνικού λίπους, αλλά του ρυθμού απώλειας της μυϊκής μάζας που έρχεται με τα χρόνια.
Η εν λόγω μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Network Open, προτείνει τον συνδυασμό της μεσογειακής δίαιτας μειωμένων θερμίδων με την άσκηση, δείχνοντας ότι μπορεί να μειώσει το σωματικό λίπος και να διατηρήσει τη μυϊκή μάζα, δύο παράγοντες εξαιρετικά σημαντικούς για την υγεία όσο προχωρά η ηλικία.
Ας μην ξεχνάμε ότι η αύξηση του μέσου όρου ζωής σημαίνει ότι ζούμε περισσότερο και, άρα, φτάνουμε σε μεγαλύτερες ηλικίες. Το σώμα μας πρέπει να μπορεί να αντέξει για περισσότερα χρόνια, αφού είναι κάτι σαν μηχανή που χρειάζεται να συντηρηθεί καλύτερα, προκειμένου να δουλεύει καλά για περισσότερο καιρό.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Biomedical Research Consortium Network – Physiopathology of Obesity and Nutrition (CIBEROBN), μια κοινοπραξία 33 ομάδων εργασίας υπό το ισπανικό υπουργείο Επιστήμης και Καινοτομίας. Το συγκεκριμένο ινστιτούτο ερευνά τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής, τις διατροφικές διαταραχές, την παιδική και νεανική παχυσαρκία και τη σχέση της παχυσαρκίας με τον καρκίνο.
Σωματικό λίπος και μυϊκή μάζα
Οι περισσότερες από τις προηγούμενες μελέτες για την απώλεια βάρους και τη βελτίωση των μεταβολικών αλλαγών, που σχετίζονται με την κοιλιακή παχυσαρκία, είχαν επικεντρωθεί στην αξιολόγηση της επίδρασής τους στο συνολικό σωματικό βάρος και όχι στην κατανομή του σωματικού λίπους, χρησιμοποιώντας μετρήσεις της σύστασης του σώματος μέσω τεχνικών απεικόνισης.
Όμως, η συγκεκριμένη μελέτη είχε στόχο να εντοπίσει και να αξιολογήσει τα αποτελέσματα των αλλαγών στον τρόπο ζωής προς την κατεύθυνση της μεσογειακής δίαιτας και της μειωμένης πρόσληψης θερμίδων, στις αλλαγές στο βάρος και τη σύσταση του σώματος σε συγκεκριμένες περιοχές. Η ανάπτυξη χρόνιων ασθενειών, που σχετίζονται με την παχυσαρκία, συνδέεται με τη σύσταση του σώματος και την ποσότητα λίπους σε διάφορα σημεία και όργανα. Για παράδειγμα, το λίπος στους μηρούς δεν είναι τόσο επιβλαβές όσο το λίπος στην κοιλιά.
Το υπερβολικό σπλαχνικό λίπος και η απώλεια μυϊκής μάζας, που σχετίζεται με την ηλικία, έχουν αναγνωριστεί ως βασικοί παράγοντες που σχετίζονται με τη σειρά τους με αυξημένο κίνδυνο διάφορων προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2.
Η απώλεια μυών στους ηλικιωμένους σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά τραυματισμών. Με το πέρασμα των ετών μειώνεται η σκελετική υποστήριξη, με αποτέλεσμα οι ηλικιωμένοι να κινδυνεύουν περισσότερο από πτώσεις και άλλα ατυχήματα που έχουν σχέση με την ισορροπία και τη στήριξη. Κατά συνέπεια, δεν έχει νόημα να εστιάζουμε μόνο στο χαμηλό βάρος, αλλά και στη σύσταση του σώματός μας, ώστε να έχουμε μακροπρόθεσμα καλή υγεία.
Η μεσογειακή διατροφή, ειδικά όταν είναι χαμηλών θερμίδων, φαίνεται ότι προσφέρει αποτελεσματική αντιμετώπιση της απώλειας βάρους και της συντήρησης του ιδανικού για τον τρόπο ζωής και την ηλικία βάρους. Κατά συνέπεια, συμβάλλει και στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Πάντως, η μεσογειακή διατροφή βοηθά στον έλεγχο του βάρους ακόμα και αν δεν συνοδεύεται με χαμηλή ενεργειακά πρόσληψη τροφής.
Η μελέτη και τα αποτελέσματά της
Η μελέτη είχε στόχο να εξακριβώσει τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της παρέμβασης στον τρόπο ζωής μετά τα πρώτα τρία χρόνια. Στη δοκιμή, που διεξήχθη σε 23 ισπανικά κέντρα, μεταξύ Οκτωβρίου 2013 και Δεκεμβρίου 2016, συμμετείχαν μεσήλικες και ηλικιωμένοι άνδρες (55-75 ετών) και γυναίκες (60-75 ετών) χωρίς προηγούμενα καρδιαγγειακά επεισόδια, με υπέρβαρο ή παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο.
Οι συμμετέχοντες στην ομάδα παρέμβασης ακολούθησαν εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής, συνοδευόμενα με μείωση κατά 30% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων, περιορισμό της κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφίμων και σταδιακή αύξηση της αερόβιας σωματικής δραστηριότητας. Είχαν, επίσης, συστηματική επαφή με τους διαιτολόγους της ομάδας.
Συστήθηκε, επίσης, ομάδα ελέγχου, η οποία έλαβε γενικές συμβουλές περί μεσογειακής διατροφής, χωρίς συγκεκριμένους στόχους απώλειας βάρους. Όπως προέκυψε, οι συμμετέχοντες στην πρώτη ομάδα είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν βελτιώσεις στη σύσταση του σώματος. Μάλιστα, αυτές οι βελτιώσεις ήταν πιο δραστικές τον πρώτο χρόνο.
Δεν βρέθηκαν σημαντικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του φύλου ή των καπνιστών για τα αποτελέσματα που μελετήθηκαν, αλλά φάνηκε ότι η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο. Οι νεότεροι συμμετέχοντες εμφάνισαν πιο δραστικές αλλαγές το πρώτο έτος, οι οποίες όμως δεν διατηρήθηκαν έως το τρίτο έτος. Αντίθετα, οι μεγαλύτεροι άργησαν να εμφανίσουν αλλαγές, αλλά διατήρησαν τις επιτυχίες τους έως και τον τρίτο χρόνο. Οι κύριοι ερευνητές της μελέτης τονίζουν ότι η μεταβολική σημασία του σπλαχνικού λίπους είναι μεγάλη, καθώς και η επιβράδυνση της απώλειας μυϊκής μάζας που επέρχεται με την ηλικία, ειδικά για τους ανθρώπους που χρειάζεται να μειώσουν το βάρος τους μετά από κάποια ηλικία.
Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες δοκιμές για να φανεί κατά πόσο όλες αυτές οι βελτιώσεις συνδέονται με τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβάντων ή τη θνητότητα.
