Σε μια επικίνδυνη κλιμάκωση έχει οδηγηθεί εκ νέου το μεταναστευτικό ζήτημα, καθώς από την προηγούμενη εβδομάδα τεράστιες ροές άρχισαν να κατευθύνονται στοχευμένα από την Τουρκία στα σύνορα με την Ελλάδα, χτυπώντας την πόρτα της χώρας μας και κατ’ επέκταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στον Έβρο, όπου είδαμε να συγκεντρώνεται πρωτοφανής όγκος μεταναστών μετά τα «fake news» περί ανοίγματος των συνόρων, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη και όλα μοιάζουν να κρέμονται από ένα σχοινί.
Οι τελευταίες εξελίξεις έφεραν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο σημείο να ανακοινώσει τη χορήγηση επιπλέον 700 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. «Η διαχείριση της κατάστασης στα σύνορα της ΕΕ δεν είναι μόνο πρόβλημα της Ελλάδας», αλλά «ευθύνη της Ευρώπης στο σύνολό της», υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Tύπου στις Καστανιές, τη στιγμή που χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες είχαν συγκεντρωθεί στην τουρκική πλευρά της περιοχής, με σκοπό να περάσουν στην Ελλάδα.
Παρ’ όλα αυτά, τέτοιες πρωτοβουλίες απλά χρυσώνουν το χάπι, καθώς η Ευρώπη έχει το δικό της σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα, κυρίως εξαιτίας της συμφωνίας Δουβλίνο ΙΙ. Ο περιβόητος αυτός κανονισμός προβλέπει ότι οι παράτυποι μετανάστες που εντοπίζονται σε ευρωπαϊκό έδαφος επιστρέφουν στις χώρες εισόδου για την ΕΕ, όπως είναι δηλαδή η Ελλάδα. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι οι μετανάστες μένουν εγκλωβισμένοι –και στοιβαγμένοι σε γκετοποιημένες δομές– σε μια χώρα που δεν μπορεί να τους προσφέρει προοπτικές και που στη μεγάλη πλειονότητά τους ούτε οι ίδιοι θα ήθελαν να βρίσκονται σε αυτήν.
Η Ρωσία διαψεύδει τους τουρκικούς ισχυρισμούς για τις προσφυγικές ροές
Οι Βρυξέλλες δεν θέλουν ούτε να σκέφτονται το ενδεχόμενο επανάληψης μιας κατάστασης παρόμοιας με την προσφυγική κρίση του 2015-2016, όταν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, κυρίως από την εμπόλεμη Συρία, εισήλθαν στην ΕΕ από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, δοκιμάζοντας τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς ασφαλείας και κοινωνικής πρόνοιας και ενισχύοντας την ακροδεξιά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Πριν από μερικές ημέρες, η Ρωσία διέψευσε τους ισχυρισμούς της Τουρκίας σχετικά με τις ροές προσφύγων και την ανθρωπιστική κρίση στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας, χαρακτηρίζοντάς τους ως αβάσιμους. Άρα, από πού έρχονται οι μετανάστες αυτήν τη φορά;
«Η Ρωσία, ο ισχυρός σύμμαχος του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, είναι καλά ενημερωμένη για την κατάσταση στην Ινλτίμπ και γύρω από αυτήν», επισημαίνει ο συντάκτης της Euractiv, Georgi Gotev. «Σύμφωνα με τη Μόσχα, σχεδόν 200.000 πρόσφυγες βρίσκονται σήμερα κοντά στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας λόγω των συρράξεων στην Ιντλίμπ, αλλά για την ώρα δεν υπερβαίνουν τους 35.000 αυτοί που έχουν διασχίσει τα τουρκοσυριακά σύνορα από τις ζώνες των συγκρούσεων».
Αυτό που μοιάζει πλέον βέβαιο είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που φτάνουν στα τουρκικά σύνορα με την Ελλάδα δεν προέρχονται από την Ιντλίμπ. «Υπάρχουν αναφορές ότι οι περισσότεροι έχουν μεταφερθεί δωρεάν μέσω λεωφορείων στη συνοριακή περιοχή. Είναι, επίσης, σημαντικό να σημειωθεί ότι η πλειονότητα των μεταναστών προφανώς ακολουθεί οδηγίες από τις τουρκικές αρχές για να πάνε στα ελληνικά σύνορα και να αποφύγουν τα κοντινά βουλγαρικά σύνορα», τονίζει ο Gotev.
Εκτόνωση (;) και… ακρότητες
Παρότι στις αρχές της εβδομάδας όλα έδειχναν ότι πίεση έβαινε προς εκτόνωση, τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχουν καταγραφεί νέες επιδρομές στα ελληνικά σύνορα, διατηρώντας τεταμένο το κλίμα στις Καστανιές. Όσο πάντως θα διαδίδονται τα νέα από τις αποτυχημένες απόπειρες των πρώτων ομάδων μεταναστών να περάσουν στην ευρωπαϊκή επικράτεια, τόσο θα μειώνεται η ισχύς της τουρκικής παραπληροφόρησης, αποθαρρύνοντας τους υπολοίπους από παρόμοιες ενέργειες.
Κάπως έτσι, η οριστική εκτόνωση της κατάστασης στις Καστανιές θα σημάνει την αποτυχία των τουρκικών αρχών να προκαλέσουν ένα μεταναστευτικό κύμα παρόμοιο με εκείνο του 2015. Ωστόσο, το καθεστώς του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδειξε για άλλη μια φορά την ξεκάθαρη πρόθεσή του να προκαλέσει ένταση και αποσταθεροποίηση στην Ευρώπη, σε έναν έμμεσο –πλην όμως σαφή– εκβιασμό για την ενίσχυση της θέσης του και την επίτευξη των ιδιοτελών σκοπών του. Και το σήριαλ αναμένεται να έχει πολλά επεισόδια ακόμη.
Συνοψίζοντας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Ελλάδα έχει από τη μία πλευρά να αντιμετωπίσει τον απαράδεκτο εκβιασμό της Τουρκίας, που χρησιμοποιεί την ανθρώπινη απελπισία προς όφελός της, και από την άλλη μια Ευρώπη «Πόντιο Πιλάτο», που αφήνει τη χώρα μας να επωμίζεται όλο το βάρος μιας αδιέξοδης κατάστασης. Δεν υπάρχει, λοιπόν, αμφιβολία ότι οι μεγάλοι χαμένοι των παιχνιδιών της Τουρκίας και των στρατηγικών της ΕΕ είναι η Ελλάδα, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.
Οι τελευταίοι καθίστανται όμηροι μιας ασφυκτικής, απελπιστικής συνθήκης τόσο για τους ίδιους, όσο και για τους Έλληνες κατοίκους των ακριτικών μας νησιών (σ.σ. κάτι που δεν δικαιολογεί σε ουδεμία των περιπτώσεων το τυφλό ρατσιστικό μίσος). Από μια τέτοια συνθήκη τίποτα καλό δεν μπορεί να βγει – εκατέρωθεν. Μόνο ακρότητες.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
την Παρασκευή 6 Μαρτίου 2020
