Μέτρα τοπικής ανάπτυξης και ανάδειξης της υπαίθρου της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας

Ψηφιοποίηση αγροτικού τομέα και τουρισμός οι δύο βασικοί άξονες

Μέτρα σχετικά με κρίσιμα ζητήματα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που αφορούν την ψηφιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας, τόσο από πλευράς βελτίωσης της παραγωγικής δραστηριότητας όσο και θεμάτων που αφορούν τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, αλλά και την αύξηση της προστιθέμενης αξίας του τουρισμού περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης που συστάθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου PoliRural (Horizon 2020).

Ενός έργου που στοχεύει στην ανάπτυξη της υπαίθρου και στην αποτελεσματικότητα πολιτικών παρεμβάσεων στις αγροτικές περιοχές. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακές συναντήσεις με τοπικούς φορείς της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας από τον τομέα της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και του τουρισμού. Στο πλαίσιο των συναντήσεων, δόθηκε η δυνατότητα στους συμμετέχοντες, από την περιφέρεια, να προτείνουν βελτιώσεις και να συμμετάσχουν στον σχεδιασμό πολιτικών μέτρων, τα οποία θα συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη και στην ανάδειξη της υπαίθρου.

Εκπρόσωποι από τους Έλληνες εταίρους του έργου και συγκεκριμένα η Αθανασία Δάμπαση, επιστημονική συνεργάτιδα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, η Όλγα Κριεζή, επιστημονική συνεργάτιδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η Ιωάννα Καλύβα, επικεφαλής τμήματος Ευρωπαϊκών Έργων της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, και η Παναγιώτα Λουκά, υπεύθυνη Διαχείρισης Έργων στη NEUROPUBLIC και υποψήφια διδάκτορας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, καταγράφουν στην «ΥΧ» τα μέτρα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη της υπαίθρου.

Εκπαίδευση, συμβουλευτική και προσέλκυση νέων

Όπως εξηγούν, ο αγροτικός τομέας αποτελεί σημαντικό οικονομικό κλάδο της περιφέρειας. Η περιοχή αποτελεί σημαντική αγροτική ζώνη και η γεωργία δύναται να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο με την υιοθέτηση σύγχρονων εργαλείων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Συγκεκριμένα, από τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν, διατυπώθηκε η ανάγκη για πολιτική ενίσχυση και εκπαίδευση των αγροτών τόσο στις νέες τεχνολογίες και στη σύνδεσή τους με τη γεωργία, όσο και σε καινοτόμες μεθόδους παραγωγής και στις απαιτήσεις που προκύπτουν από τη νέα ΚΑΠ, καθώς ο εμπειρικός τρόπος διαχείρισης του αγρού περιορίζει την επίτευξη υψηλών αποδόσεων και δημιουργεί περιβαλλοντικά προβλήματα.

Οι αγρότες, από την πλευρά τους, χρειάζεται να συνεργάζονται με τους συμβούλους, οι οποίοι θα εκπαιδεύονται και μέσω πανεπιστημιακών προγραμμάτων, καθώς και να προχωρούν σε συνέργειες, που είναι απαραίτητες εξαιτίας του μικρού κλήρου της Ελλάδας, προκειμένου να αναπτυχθούν οι απαραίτητες υποδομές του αγροτικού χώρου και να υιοθετούνται οι νέες πρακτικές. Σημαντικότερο, ωστόσο, βήμα για την ανάπτυξη και την ψηφιοποίηση του αγροτικού τομέα είναι η προσέλκυση των νέων αγροτών.

Οι έννοιες της διά βίου μάθησης, καθώς και της επαγγελματικής εξέλιξης, υπάρχουν στη σκέψη των νέων ανθρώπων, ωστόσο, οι υπάρχουσες υποδομές και αμοιβές δεν ενθαρρύνουν τους εξειδικευμένους επαγγελματίες να επενδύσουν στον αγροτικό τομέα. Για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητο να τεθούν ξεκάθαροι στόχοι και κίνητρα στους νέους αγρότες, με στόχο τη δημιουργία μίας κερδοφόρας και σύγχρονης αγροτικής επιχείρησης φιλικής προς το περιβάλλον.

Ανάγκη προώθησης του τουρισμού

Όσον αφορά τον τουρισμό, η ομάδα επισημαίνει ότι στη χώρα μας, και ειδικότερα στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ο τουρισμός αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος και απασχόλησης για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της. Το μοναδικό φυσικό τοπίο, καθώς και οι αρχαιολογικοί και θρησκευτικοί χώροι καθιστούν τη Στερεά Ελλάδα δημοφιλή προορισμό για τους ταξιδιώτες ανά τον κόσμο. Με τα τουριστικά έσοδα, ωστόσο, να μην αγγίζουν ικανοποιητικά ποσοστά, υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.

Στις συναντήσεις που έλαβαν χώρα, διατυπώθηκε η ανάγκη προώθησης του τουρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το τουριστικό προϊόν έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν, γεγονός που δύναται να ευνοήσει τη Στερεά Ελλάδα. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού (γαστρονομικός, αθλητικός, θρησκευτικός, χειμερινός τουρισμός και αγροτουρισμός), οι οποίες θα πρέπει να συνάδουν και με τις απαιτήσεις της πράσινης συμφωνίας και άλλων ευρωπαϊκών πολιτικών (π.χ. Νet-zero 2050) για την υιοθέτηση κλιματικά ουδέτερων πρακτικών και τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, χρειάζεται να αξιοποιηθούν περισσότερο σε τοπικό επίπεδο και στοχευμένα προς τις εκάστοτε χώρες ενδιαφέροντος.

Επιπλέον, ο τουριστικός κλάδος δύναται να επωφεληθεί από τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και την υλοποίηση σχεδίων μάρκετινγκ, παρέχοντας ευκαιρίες προβολής σε μεγαλύτερο κοινό, καθώς και την ανάπτυξη συνεργειών ανάμεσα στον πρωτογενή και στον δευτερογενή τομέα, αλλά και τον τουρισμό.

Ενδεικτικά, κάποια μέτρα που προτάθηκαν αφορούσαν την προώθηση τοπικών προϊόντων από τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους της περιοχής, με τη δημιουργία σήματος προϊόντων Στερεάς Ελλάδας. Η γαστρονομική αυτή ταυτότητα δύναται να ενισχύσει τη λειτουργία των τοπικών επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα, να δημιουργήσει τις βάσεις μιας αποτελεσματικότερης συνεργασίας ανάμεσα στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, να ενδυναμώσει τις γνώσεις, αλλά και να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για τα παραδοσιακά προϊόντα, θέτοντας τις βάσεις για τη δημιουργία μιας νέας εικόνας του τόπου για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

Το έργο PoliRural, συνεχίζοντας την επιτυχημένη του πορεία, σύμφωνα με τους Έλληνες εταίρους, κατορθώνει να αναγνωρίζει τα προβλήματα των αγροτικών περιοχών και να βοηθά, έτσι, στην αντιμετώπισή τους, αλλά και στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.